در مقاله تلاش شده است با مطالعه‌ی اندیشه‌ها و رفتارهای نخبگان سیاسی- فرهنگی عصر رضاشاه پاسخی برای این پرسش بیابیم که آیا رضاشاه خود طراح سیاست‌های فرهنگی حکومتش بود و یا طراحان دیگری سیاست‌های فرهنگی این عصر را تدوین می‌کردند. به همین منظور خلاصه‌ای از شرح احوال و اقدامات چهره‌های برجسته‌ای مانند: محمدعلی فروغی (ذکاءالملک)، تیمورتاش، مخبرالسّلطنه (مهدی‌قلی‌خان هدایت) و عیسی‌صدیق‌اعلم بررس...

سرزمین ما ایران، به رغم وسعتش دارای تنوع آب و هوایی منحصر به فرد و زیبایی های شگفت انگیزی است که مطالعه و شناخت و از همه مهم تر معرفی و حفظ آن وظیفه هر ایرانی است. شهمیرزاد شهری کوچک در دل کویر با آب و هوایی متفاوت با همسایگان کویری خود، در 25 کیلومتری سمنان قرار دارد. شهری که به دلیل موقعیت جغرافیایی و کوچ فصلی بسیاری از ساکنانش در فصل زمستان، به لحاظ تاریخی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی متاثر از...

آب و آتش، به عنوان دو عنصر اصلی سازنده جهان هستی جایگاهی ویژه در فرهنگ ایران و ویتنام دارد. در اساطیر هر دو کشور روایاتی نقل شده که اهمیت آن دو را در لایه های مختلف اندیشه و باورهای موجود در این دو اقلیم نشان می دهد؛ از جمله در اسطوره آفرینش، آب و آتش در اساطیر ایران دو آفریده ی اهورامزدا برای مبارزه با اهریمن اند، و در برخی اساطیر ویتنام آب باران مایه ی حیات و عنصر جدا کننده ی آسمان از زمین شم...

استان چهارمحال ­و بختیاری با دارا بودن فرهنگ و پیشینه­ای کهن در طول تاریخ، از جایگاه ویژه­ای برخوردار است. وجود برخی دیدگاه­ها و اعتقادات در میان مردم منطقه، حلقه­های پیوسته با آیین­ها و ادیان باستانی نظیر «کیش مهر» را یافته است. این نوع دیدگاه­ها در قالب افسانه­ها و داستان­های محلی متبلور می­شوند. نکته قابل توجه اینکه شکل­گیری اسطوره­ها و افسانه­ها، مستلزم مکانی اسرارآمیز و باستانی نظیر غار اس...

قصه های عامیانه ایرانی، مانند قصه های عامیانه دیگر ملل، ریشه در عقاید و باورهای مردم دارد. کارکرد اصلی این قصه ها نیز انتقال اندیشه ها، باورها و فرهنگ از نسلی به نسل دیگر است. توتمیسم ریشه در ادیان و اعتقادات باستانی و ماقبل تاریخی دارد که از نمونه های ابتدایی و آغازین ادیان بشر شمرده می شود. توتمیسم، گیاهان و یا حیوانات خاصی را مقدس می داند و براساس این اعتقاد، زندگی و معیشت انسان ابتدایی شکل ...

موسیقی در ایران باستان از سابقه ای بسیار طولانی برخوردار است بررسی آثار و مدارک مبین جایگاه رفیع موسیقی در ایران باستان است در میان گونه های مختلف موسیقی بعد مذهبی آن منزلت ویژه ای دارد در این مقاله سعی شده جنبه مذهبی موسیقی و جایگاه آن مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد بدین منظور به بررسی مدارک مکتوب و آثار به دست آمده از کاوش های باستان شناسی پرداخته شده است شواهد ارائه شده نشان دهنده آن است که ...

از ویژگی‌های هنر ایران در دوران باستان، توجّه به زیبایی، استیلیزه و ساده و هندسی شدن نقوش، پیوند نزدیک به زندگی، پیوستگی انواع هنرها باهم، و سبک تزیینی آن بوده است. هنر تزیینی ایران در نهایت وضوح و شدّت تأثیر بوده، چنانکه می‌توان آن را «هنر نقش مطلق» خواند، یعنی هنری که می‌تواند مانند موسیقی و معماری تلقی شود و فارغ از زمان و مکان و محتوا تأثیر‌گذار باشد. دوران ساسانی، دورۀ اوج هنر باستانی ایران ...

سفال به عنوان نخستین کتاب مصور بشر، از دیرباز بستری بوده برای نمایش احساس و بیان اندیشه های انسان. پایداری و ماندگاری فرهنگی این نقوش دیرپا بر بستر سفالینه هایی از هزاره های پیشین تا روزگاران پس از اسلام نمادی است از امتداد فرهنگ قوم ایرانی و ره آوردی برای هنرمندان امروز که آرمانشان ماندگاری واحیای آن تأثیرات مثبت و کارآیی است که درگذشته بدان رسیده اند. از میان این نقوش آنچه بیش از همه به چشم م...

پزشکی و داروشناسی در حقیقت هنری والا بوده و کسانی در این علوم به کمال می رسند که از دیدگاه و استعداد هنری برخوردار باشند. کشور باستانی ایران به عنوان یکی از بنیانگزاران فرهنگ و تمدن بشری نقش بسیار بزگی در تکامل و اعتلای هنر و علم پزشکی و داروشناسی در جهان داشته و در طی ادوار گذشته ی تاریخی با برقرار نمودن و اعلام فرضیه و نظریه های اساسی و مختلف پزشکی در مورد کیفیت ایجاد بیماری ها و برگرداندن سل...

هر جامعه‎ به‏مقتضای شرایط‎ فرهنگی که ریشه در سنت‎ها، تاریخ و دیدگاه‎های ارزشی آن دارد، از سایر جوامع متفاوت خواهدبود. جامعه ایران نیز به‏واسطه عوامل‎ فرهنگی ‎خاصی که‎ دارد، ملغمه‎ای از فرهنگ ‎ایران‎باستان، فرهنگ‎اسلام و فرهنگ‎غرب است. به نظر می‏رسد در این فرهنگ دو وجه‎‎ «ایرانی و اسلامی» چنان با هم درآمیخته‎اند که تفکیک‎‎ناپذیر می‎نمایند، اما هنوز با وجه سوم یعنی مدرن‎شدگی به‏درستی پیوند نخورده...