زندان و سروده های مربوط به آن، بخش وسیعی از ادبیات عرب و فارسی را به خود اختصاص داده است. شاعران آزاده از گذشتۀ دور تا امروز در این زمینه معانی زیبا و مضامینی انسانی آفریده اند که مطالعه و بررسی آن خالی از لطف و فایده نیست. ابوفراس حمدانی، شاعر معروف قرن چهارم هجری از پیشگامان حبسیه سرایی در ادبیات عرب محسوب می شود که در طول اسارت خویش در قصایدی موسوم به «رومیات » مقولۀ زندان و متعلقات آن را به...

ارتباط میان جوامع ، انقلابهای اجتماعی، تحولات و پیشرفتهای علمی و صنعتی ، برخوردهای فرهنگی ، اقتصادی، سیاسی، جنگها، مهاجرت و شهرگرایی و غیره دگرگونیهایی را در جوامع انسانی ایجاد می نمایند و تغییراتی را رد سازمانهای اجتماعی سبب می گردند. این دگرگونیها مسایل زبانی خاصی را به دنبال دارد. بدین ترتیب برخوردهای زبانی نتیجه برخوردهای غیرزبانی میان فرهنگها و ملل مختلف است. معمولترین نتیجه برخوردهای زبان...

امروزه زایایی صرفی مورد توجه بسیاری از زبان شناسان قرار گرفته است. از جمله می توان به افراد زیر اشاره کرد: اسپنسرو زویئکی (2001)، هسپلمث (2002)، پلاگ (1999)، ولف گنگ و درسلر(2000)، هی و باین(2003)، هی (2001،2003)، آرونوف و گائتا (2003)، کاوی (2003)، آرونوف (2005)، بوی (2003,2005)، پلاگ (3200،2006)، لودلینگ و همکاران (2000)، بائر 1983)،2001،2003،2007)، استه کائر(2002،2003،2005)، آرونوف و فیودمن...

فرهنگ زبان تاجیکی که در دو جلد در سال ۱۹۶۹م در مسکو چاپ شد و در سال ۲۰۰۶م در تهران به نام فرهنگ فارسی تاجیکی به طبع رسید، براساس اصول تازۀ علمی ترتیب یافته است. در این فرهنگ کوشش شده است تا سنت های ملی لغت نامه نگاری از برخی جهات به درجۀ دستاوردهای علم جهانی عصر برده شود. راه و روش مؤلفان این فرهنگ را «سفارش اجتماعی زمان»، خواست های یک دورۀ مهم تاریخ تاجیکستان ورارود معیّن کرده است. در دهه های ب...

این تحقیق در پی آن است تا به تعیین واژه‌های روان‌شناختی(هیجان، شناخت، آسیب‌شناسی، درمان و شخصیت) و نسبت‌های خوشایندی/ناخوشایندی، جسمی/غیرجسمی و رایج/غیررایج این واژه‌ها در فرهنگ‌های معتبر زبان فارسی (معین، عمید و فارسی امروز ) بپردازد.      نمونة مورد مطالعة این تحقیق، کلیة ورودی‌های درج‌شده در فرهنگ‌های سه‌گانه بود. نظر تخصصی سه روان‌شناس مستقل و یک زبان‌شناس به‌عنوان معیار سنجش و ارزیابی واژه...

در این مقاله از رهگذر تأمّل در مفهوم بیتی از خاقانی شروانی و بررسی و نقد نکاتی که شارحان دیوان او ، از دیرباز تا امروز، در شرح و تفسیر آن آورده‌اند، کوشیده ایم مفهوم اصطلاح «میان خانه» را در شعر این سخن سرای بزرگ قرن ششم هجری توضیح دهیم. به نظر میرسد این تعبیر، به معنایی که در بیت آمده است، از اصطلاحات خاص خاقانی است، از آن دسته اصطلاحات که در حد تفحّص تنها در آثار این زبان آور شروانی به کار رفته...

این پایان نامه نگاهی ساختار گرایانه به گونه ای از غزل دارد. این قالب از زیر شاخه های دانش انواع ادبی است. غزل سرایان با توجه به ذوق و تعهدی که دارند مفهومی گوناگونی را در این قالب مطرح میسازند و برای طرح این دوره مایه ها شیوه هایی را بر می گزینند. یکی از این شیوه ها. کاربرد عنصر روایت در غزل است. غزل روایی هر درون مایه ای را اعم از اجتماعی، تاریخی، عاشقانه و... روایت می کند. قوت و ضعف در عنصر ر...

هدف از انجام این پژوهش، بررسی جنس دستوری از دوره میانه تا فارسی جدید است. ما در این پژوهش نخست به بررسی واژه ها در دوره باستان پرداخته و سپس همان واژه ها را در دوره میانه و فارسی جدید بررسی می کنیم تا بتوانیم مقوله جنس دستوری واژه ها را در این سه دوره بررسی کنیم. علاوه بر این در ادامه کار نگاهی به مسئله جنس و جنسیتزدگی در زبان فارسی داریم و با آوردن مثال¬هایی وجود تبعیض جنسیت در ادبیات امروز را...

بسیاری از ویژگی های گفتاری نظیر کشش، تکیه، زیر و بمی، بلندی صدا و همچنین زبان بدن در دریافت معنا و منظور پیام دهنده بسیار موثر واقع می شوند. در زبان نوشتاری به دلیل ماهیتش، این عناصر بازنمودی ندارند. بکارگیری علایم سجاوندی در نوشته ها، تلاشی برای رفع این خلأ می باشد. چگونگی ظهور علایم سجاوندی در خط فارسی از دیر باز تا به امروز، یکی از موضوعات مهمی است که در حوزه ی زبانشناسی کمتر به آن پرداخته ش...

رشد روز افزون دانش بشری و پیشرفت سریع ارتباطات در دنیای امروز بتدریج باعث به تحقیق پیوستن اصطلاح "دهکده جهانی" می شود و در این میان روی آوردن افرادی که به نحوی شرایط دو زبانگی را در خود احساس می کنند به ترجمه، باعث گردیده است که ترجمه بتدریج در سلک هنرهای عام قرار گیرد. پژوهش حاضر در شش فصل به ترتیب به مبانی نظری ترجمه از دیدگاه ساختگرا، پیشینه مطالعات انجام شده در زمینه ترجمه در ایران، تاثیر ت...