یکی از منابع معتبر علمی قرن پنجم هجری در زمینه ی بهداشت و درمان کتاب ذخیره ی خوارزمشاهی است. این کتاب تألیف زین الدین ابوابراهیم اسماعیل بن الحسن بن محمدبن احمد الحسینی الجرجانی است که در سال 504 هجری قمری (مصادف با قرن دوازدهم میلادی) منتشر شده است و در سال 1352 با مقابله، تصحیح، تحشیه و تفسیر دکتر جلال مصطفوی توسط انتشارات آثار ملی تحت شماره ی 97 انتشار یافته است. درکتاب سوم از این مجموعه به ...

تبیین روش شناختی عملکرد جلال آل احمد در حوزه انسان شناسی و فرهنگ پژوهی، می تواند نموداری دقیق از منش فکری ـ عقیدتی او به دست دهد، چرا که آل احمد معتقد بود با ابزارها و روش های غربی نمی توان به توصیف درستی از موقعیت ایران دست پیدا کرد. او در مواجه با مسائل، می کوشید آنها را به شکلی ملموس و عینی توصیف کند و در نهایت راه کارهایی ارائه دهد. در مقاله حاضر کوشیده شده است با توصیف معرفت شناسی آل احمد،...

اندیشه رؤیت خداوند، در تعالیم ابن تیمیه که از شاگردان مکتب احمد بن حنبل شمرده می شود، بسیار پررنگ است. استناد وی به ظاهرگرایی در صفات خبری خداوند او را به اعتقاد به جسمانیت و مکان مندی خدا سوق داده است. هرچند ابن تیمیه خود را از پیروان سلف می داند، معتقد است در کلام سلف، سخنی مبنی بر جسمانیت یا عدم جسمانیت خداوند ذکر نشده است؛ درحالی که با استناد به سخنان امام علی× در متون اولیه اهل سنت که او ن...

اندیشه رؤیت خداوند، در تعالیم ابن‌تیمیه که از شاگردان مکتب احمد بن حنبل شمرده می‌شود، بسیار پررنگ است. استناد وی به ظاهرگرایی در صفات خبری خداوند او را به اعتقاد به جسمانیت و مکان‌مندی خدا سوق داده است. هرچند ابن‌تیمیه خود را از پیروان سلف می‌داند، معتقد است در کلام سلف، سخنی مبنی بر جسمانیت یا عدم جسمانیت خداوند ذکر نشده است؛ درحالی‌که با استناد به سخنان امام علی× در متون اولیه اهل‌سنت که او ن...

خدای متعال دارای صفات متعدد است . صفات باریتعالی عین ذات او است . و لذا این صفات در مفهوم با هم فرق می کنند اما در مصداق یکی هستند. علم یکی از صفات مهم باریتعالی است . که در مورد خدای متعال به معنای حضور و وجود است . او به ذاتش عالم است . چون هر چیزی که مادی نباشد و قائم به ذات باشد، مجرد است . هر مجردی عاقل است . پس خدای متعال که مادی نیست و قائم به ذات است در مرتبه اعلی تجرد قرار دارد. بنابرا...

بستان العارفین و تحف? المریدین تألیف فقیه ابونصر احمد بن خیر نیسابوری (م: ربع آخر قرن پنجم یا اوایل قرن ششم) یکی از متن های کهن عرفانی حوزه خراسان است. اهمّیّت این کتاب مانند دیگر آثار قرن پنجم و ششم گذشته از جنبه های زبانی آن، نظیر سبک نثر و کلمات خاص آن عصر، در طرح مبانی تصوّف و ذکر حکایات کرامات صوفیان و شرح احوال پیشروان ایشان است. بستان العارفین به همراه منتخب رونق المجالس به اهتمام دکتر اح...

جامی بزرگترین شاعر و ادیب قرن نهم، نه تنها در شعر بلکه در علوم دین و فلسفه نیز مهارتی به سزا داشته و از این حیث در میان شعرا حایز اهمیت است. او از باب قدرتی که در درک و شرح اصطلاحات عرفان و تصوف به نظم و نثر داشت، عرفان ایرانی را که در عهد وی رو به ابتذال می رفت در پایه و اساس عالمانه نگاه داشت. جوهر افکار فلسفی – عرفانی عبدالرحمان را نظریه وحدت وجودی تشکیل می دهد که در اواخر دهه نهم هجری بزرگ ...

قصه، همچون هر اثر داستانی دیگر از عناصری تشکیل می شود که مهم ترین آن ها شخصیت است. نویسندگان آثار داستانی، متناسب با هر اثر داستانی، شیوه ها و شگردهای خاصی را برای پردازش صحیح و مطلوب شخصیت به کار می گیرند. بنابراین بررسی و تحلیل پردازش آن ها، می تواند ملاک و معیار مناسبی برای تعیین ارزشمندی یک اثر ادبی و میزان موفقیت نویسنده ی آن باشد. این تحقیق با هدف بررسی عنصر شخصیت در تفسیر سوره ی یوسف (ع...

آنچه که در این نوشتار مورد ارزیابی قرار می گیرد، بررسی و تبیین دیدگاه علامه طباطبایی و ابن مسکویه پیرامون امکان، میزان و کیفیت تأثیر تهذیب نفس بر معرفت می باشد که این معرفت شامل انواع معارف حسی، عقلی، شهودی و وحیانی است. هدف این پژوهش شرح و بسط نظرات این دو شخصیت در باب رابطه بین تزکیه و معرفت و چگونگی تاثیر تهذیب نفس بر کسب آگاهی های متعالی می باشد. علامه طباطبایی و ابن مسکویه هر دو اهمیت بسیا...

کلمات به کار گرفته شده توسط یک شاعر یا نویسنده در اثر ادبی از ویژگی های خـاصسبک او به شمار رفته و نمایان گر غنای لفظی و شخصیت و جایگاه او در میان همـکـارانـشمی باشد . سنجش مقایسه ای تنوع کلمات موجود در چند اثر ادبی می تواند پاسخ گـوی ایـنسؤالات باشد که کدام یک از این آثار در مقایسه با بقیه از غنای نسبی بیشتری بـرخـورداراست؟ و چگونه تنوع در کلمات در ترکیب یک اثر ادبی به کار رفته است؟ و سرانجام ا...