«پدیدارشناسی» رویکردی فلسفی است که کیفیت پدیده‌ها را از نظرگاه شهود و مکاشفه بررسی می‌کند. این رویکرد از روزگاران کهن در بحث‌های فلاسفه وجود داشته است، اما به عنوان شیوه‌ای علمی و اصیل، اولین بار توسط ادموند هوسرل (1859ـ1938) در آلمان مطرح شد. در رویکرد پدیدارشناسانه، واقعیت پدیده‌ها بدون پیش‌داوری و پیش‌فرض‌ها آنگونه که در تجربۀ نخستین مؤلف وجود دارد، بیان می‌شود؛ به این صورت که شاعر یا نویسند...

رازی و مولوی هر دو به بررسی مرگ هراسی پرداخته اند؛ رازی آن را در هرحال و نسبت به هرکسی بیماری و برخاسته از وهم و هوی می انگارد و طبیبانه گاه از راه عقل و گاه با ابزار نقل می کوشد آن را بزداید و به زعم خویش درمان کند. راهکار عمده او برای رفع آن، غفلت و رها کردن مرگ اندیشی است. زیرا اندیشیدن به مرگ همواره هراسی در پی دارد. برخورد مولوی به گونه ای دیگر است؛ او مرگ هراسی هر فردی را در نظام باورها...

شواهد متقن نقلی و عقلی، دین را برخوردار از سطوح مختلف ظاهری و باطنی معرفی می کند؛ و پیامبر و به تبع وی، دیگر پیشوایان معصوم، این دین را به میزان فهم و درک افراد عرضه می دارند. بدین ترتیب، زمینۀ بهره مندی افراد مختلف از آن به فراخور استعدادشان فراهم می آید. روشن است که همگان به همۀ سطوح دین دسترسی ندارند و تنها افراد خاصی بنا بر ظرفیت وجودی شان شایستگی ارتباط با همۀ این سطوح را پیدا می کنند. پیش...

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین شیوه‏ها و سبک‏های یادگیری دانشجویان با‏سن و عملکرد تحصیلی بود. بدین منظور تعداد ‏439 نفر (299 دختر و 140 پسر) از دانشجویان دانشگاه پیام نور مرکز تبریز با استفاده از روش نمونه‏گیری خوشه‏ای چند مرحله‏ای به شیوة تصادفی انتخاب شد. برای سنجش شیوه‏ها و سبک‏های یادگیری دانشجویان از پرسشنامه سبک‏های یادگیری هانی و مامفورد و سیاهه سبک‏های یادگیری کلب استفاده شد. داده‌های ج...

عقب‌ماندگی پدیده‌ای است که ذهن بسیاری از روشنفکران معاصر ایران را به خود معطوف کرده است. این پژوهش به واکاوی و نقد اندیشۀ «میرزا ملکم‌خان نظام‌‌الدوله» و «جلال آل‌احمد» پیرامون چرایی وقوع این پدیده و چگونگی برون‌رفت از آن می‌پردازد. جوهر اندیشۀ ملکم‌خان مبارزه با عقب‌ماندگی در پرتو تجددگرایی است و آل‌احمد نیز بومی‌گرایی و بازگشت به فرهنگ اسلامی را چارۀ کار می‌داند. سؤال اصلی پژوهش چرایی تفاوت د...

علامه جاودان یاد، سید کاظم عصار ( 1302-1393 ق / 1263 -1353 ش ) استاد برجسته دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران در سالهای آغازین تأسیس آن ، از اعاظم حکیمان و عارفان معاصر ایران بود. در شرح حال او ، مقالاتی در مجلات مختلف به چاپ رسیده است. اما نگارنده ، که سالهای پایانی حیات آن بزرگوار را درک کرده ، برای نیکداشت یاد و تقدیر از مرتبت علمی و خدمات ایشان در این دانشکده ، نگارش نسبتاً جامع سر...

اندیشه­ی فلسفی- عرفانی وحدت وجود ، مسأله­ای است که عرفا و فیلسوفان زیادی در سرتاسر عالم، درباره­ی آن سخن گفته و به آن پرداخته­اند. عطّار نیشابوری از جهانِ شرق، با زبانی عارفانه و شاعرانه و باروخ اسپینوزا از جهان غرب، با زبانی فلسفی و استدلالی نمونه­ای از این اندیشمندان وحدت وجودی­اند. در آثار عطّار نیشابوری، ردّ پای وحدت وجود را به آشکارگی می­توان مشاهده کرد، و برهان خداشناسی اسپینوزا نیز بر همین ا...

عارف قزوینی و فرخی یزدی دو تن از چهره‌های شعری دورة مشروطه‌اند که زندگی‌شان‌ ‌‌‌با حوادث و رخدادهای عصر خویش پیوند خورده است. آن‌ها‌‌‌‌ با سلاح شعرشان علیه بیدادگری‌ها و ظلم و ستم‌های روزگار به مبارزه برمی‌‌خیزند. از همان آغاز، طرف‌داری و حمایت خود را از نهضت مشروطه اعلام و در سروده‌‌هایشان منعکس می‌‌کنند. بعد از استقرار مشروطیت نیز، به مبارزة خود با عوامل استبداد داخلی و استعمار خارجی ادامه می...

شاخص­های فرهنگی هر سرزمین و نمونه­های آن یکی از عناصر مهم ادبیات و به­ویژه شعر به­شمار می­رود. به تعبیر دیگر مطالعة چنین عناصری در حوزة ادبیات تحقیقی در بن­مایه­ها و درون­مایه­های ملت و تاریخ آن­ها در زمینه­های گوناگون می­باشد که در جای خود از اهمیت ویژه­ای برخوردار است به طوری که پرده از از اندیشه، باور و فرهنگ حاکم بر دوران برمی­دارد. حال اگر این موارد با بیان و تعبیر زیبای شاعرانه همراه شود ...

استاد مطهری و دکتر شریعتی به عنوان 2 متفکر و نواندیش دینی به اثبات و تببین این اصول پرداختندو استاد مطهری با تکیه به متکای اثبات هم این جریان را ابتدا به نحو برون دینی همراهی کرده و سپس لاجرم به تبیین این اصول برهانی و غیرتقلیدی پرداخته. دکتر شریعتی نیز علی رغم بهره معدود و انگشت شمار از روش های اثباتی، غالبا به تبیین اصول دین پرداخته است. در این پژوهش با تلفیق 2 مسأله اساسی آن، یعنی اصول دین و...