منظور از سنت های ادبی، مضامینی است مبتنی بر باورها، سلیقه ها، پیشنهاد، عواطف و احساسات یک قوم که در ادبیات آن، از نسلی به نسل دیگر می رسد و شاعران و نویسندگان به نحوی آنها را در آثار خود منعکس می کنند. به دلیل تکرار و تداوم این مضامین در آثار ادبی، می توان آنها را (سنت های ادبی) نامید. برای مثال در ادب فارسی می توان به این سنت ها اشاره کرد: بلبل، نماد عشق، و گل، نماد معشوق است. معشوق، سنگدل است...

با آنکه شمار آثار تصحیح شده هر روز رو به فزونی است، هنوز بخش عظیمی از آثار ادبی به صورت نسخه‌های خطی در کتابخانه‌های مختلف در بوتۀ فراموشی است. دیوان نجیب جرفادقانی از جمله متونی است که برای اولین بار در بهار 1371 توسط احمد کرمی تصحیح شده و به چاپ رسیده است، ولیکن با دلایل فراوان، این متن نمی‌تواند دیوان مستند و منتقدانه‌ای از اشعار این شاعر باشد. بسیاری از ابیات این شاعر به گونه‌ای مح...

شبیه‌سازی عددی امواج غیرخطی در کاربردهای عملی از اهمیت خاصی برخوردار است. در این مقاله جزئیات توسعه‌ی یک مدل عددی دوبعدی در قائم که در آن از روش حجم سیال تکه‌ای‌خطی برای ضبط سطح آزاد استفاده شده، ارائه شده است. در این مدل معادلات میانگین‌گیری شده‌ی نویر- استوکس به روش حجم محدود گسسته شده و با کمک روش پروجکشن حل می‌شوند. برای مدل‌سازی اثرات آشفتگی جریان از مدل با در نظر گرفتن جملات شناوری استفاد...

ثبت فعالیت های رحمی در خانه به منظور پیش بینی و جلوگیری از زایمان زودرس در بانوان باردار با ریسک بالا، ارزش اطلاعاتی بالایی دارد. در این مقاله دستگاهی با قابلیت بسیار بالا به منظور نمایش و ضبط طولانی مدت و غیر تهاجمی تغییرات و فعالیت های رحمی در بانوان باردار معرفی می شود. این دستگاه جدید به منظور حس و ضبط کردن قابل انعطاف فعالیت های رحمی بر پایه یک اسیلاتور کولپیتز سلفی و نوسانات یک هسته فریتی...

در این مقاله سعی بر آن شده تا مصراعی را دوباره بازخوانی کنیم و بر این اساس، ایرادی را که نسخه شناسان شاهنامه پژوه و قافیه سنجان بر آن گرفته اند و از حیث علم قافیه این بیت را دارای عیب اقوا دانسته اند، برطرف کنیم. دراین مقاله ابتدا ضبط های مختلف این بیت در نسخ چاپی همچون مسکو، ژول مول و جلال خالقی مطلق آورده شده و سپس نظر شارحان مختلف در این باره آمده است و در قسمت دوم مقاله بر اساس شاهنامه خالق...

وجود اختلاف در نسخه­های یک اثر ادبی که در قرن­های گذشته نگاشته شده، امری ناگزیر است که برای متخصصان و ادیبان تازگی ندارد. علت این اختلاف ضبط­ها، می­تواند ناخوانا بودن دست­نوشته، کهنگی و پاک­شدگی خطوط، دست­کاری ناسخان بنا به ذوق خویش و یا مواردی دیگر باشد. دیوان حافظ نیز از این امر مستثنی نیست. هدف این مقاله، بررسی بیتی از حافظ است که در تصحیح­های مختلف، متفاوت ضبط شده و شارحان نیز بنا به اختلاف...

مقاله پیش رو تلاش دارد تا با در نظر گرفتن اصل ِ«ضبط دشوارتر، برتر است» (lectiodifficlilior)1 و نیز با در نظر گرفتن «ضبط اقدم نسخ» و بررسی «اختلاف نسخه ها» به توضیح و تشریح واژه «مری» که از واژگان مهجور شاهنامه است، بپردازد. به همین منظور، به بررسی ضبط های گوناگون بیتی که این واژه در آن به کار رفته است، پرداخته ایم، سپس از بین صورت های مختلف آن، با توجّه به مسائل نسخه شناسی و رویکردهای تحلیلی، واژ...

هدف ازفشرده سازی با اتلاف تصویر، ذخیره داده های موثر تصویر با کاهش افزونگی و حذف اطلاعات کم اهمیت تصویر درعین حفظ کیفیت تصویر درسطح قابل قبول است. بنابراین، همواره سعی می شود که در فشرده سازی با اتلاف تصویر بین تعداد بیت های مورد نیاز برای نشان دادن یک تصویر و کیفیت تصویر فشرده شده تعادل مورد نظر برقرار شود. این برقراری تعادل معمولاً به عنوان مصالحه نرخ-اعوجاج شناخته می شود. تعداد بیت های استفا...

شاهد صادق دائرهالمعارفی نگاشت? میرزا محمد صادق مینای آزادانی اصفهانی (1018-1061) است. این اثر در شبه قاره هند تألیف شده و شامل پنج باب و یک خاتمه است و در مجموع پانصد و چهل و دو فصل دارد. مولف آن را در 1059ق به اتمام رسانده و به شاه شجاع بهادر تقدیم کرده است. اطلاعات تاریخی، ضبط نام های جغرافیایی، داده های مردم شناسی، اصطلاحات ادبی و جز آنها از مضامین این اثر به شمار می رود. باب سوم آن در عقل و...

 دست­‌نویس شمارۀ 209 کتابخانۀ توپقاپی استانبول (کتابت شده در سال 455ق) نسخه‌­ای از تفسیر حدادی و از معدود نُسخ زبان فارسی است که واژه­‌ها در آن با اعراب کتابت شده است. از آن‌جا که در متون نثر محدودیت‌­های وزنی وجود ندارد، تلفظ واژه‌ها عموماً دقیق­تر و مستندتر از متون نظم است. پیش‌تر، پژوهشگرانی چون صفری آق قلعه و حیدرپور نجف‌آبادی (تفسیر سور آبادی، 1396)؛ صادقی (الابنیه، 1389)؛ متینی (هدایة المتع...