چکیده ساختارگرایی یکی از جدیدترین رویکردهای نقد ادبی است که بر نظریه های زبان شناسی بنیان نهاده شده است. منتقد ساختارگرا به دنبال کشف رابطه ای منطقی و منسجم میان اجزای کوچک تر یک متن و ارتباط این اجزا با کلیت اثر می کوشد تا انسجام یا عدم انسجام ساختاری یک اثر ادبی را نشان دهد. سوانح العشّاق احمد غزالی نخستین اثر به زبان فارسی است که به طور مستقل درباره ی عشق نوشته شده است. این اثـر مجموعـه...

جامی با نگاهی عارفانه هستی را می نگرد، می فهمد، و تبیین می کند. در این تفسیر، عشق کلیدی ترین و محوری ترین مفهوم است. عشق در این نگاه، تنها نسبتی عاطفی میان دو انسان نیست- که البته این هم هست- بلکه مقوله ای است گسترده و فراگیر که با آن هم می توان انگیزة آفرینش را فهمید و هم ارتباط متقابل پدیده های مختلف هستی را تبیین کرد. آنچه حق را به آفریدن می انگیزد، عشق اوست به خویشتن و کمالات پنهان آن و از ...

Muhammad ibn Ahmad Al-Shaybani, as introduced in the majority of Rijal sources, was an anonymous scholar of hadith, of whom had not been narrated, but a few. However, these few remained narrations can be considered as a very source for his lifetime. Based on textual criticism, this study reconstructs his biographical data available in these sources. The period of his life, his teachers, school,...

This article has no abstract.

چکیده: تحلیل و بررسی داستان از دیدگاه روایت شناسی و عناصر داستانی، از جمله موضوعات حائز اهمیّت در حوزه نقد ادبی جدید است. در این پایان نامه، داستان لیلی و مجنون جامی را که در جایگاه ادبیّات کلاسیک قرار دارد، طبق نظریّات جدید روایت شناسی، مورد بررسی قرار داده و با تکیه بر مطالعات کتابخانه ای و بهره گیری از روش استقرایی، داده های مبتنی بر متن را بررسی و تحلیل کرده ایم. یافته های ما ضمن به تصوی...

«وفاداری»، «بازآفرینی» و «آفرینش ادبی» سه رویکرد متمایز و مرتبط در ترجمه است که در لایه‌های مختلف معنایی، شکلی و لحنی حاصل می‌شود. وفاداری، شرط ضروری برای بازآفرینی به شمار می‌آید و بدون بازآفرینی، ترجمه در زبان مقصد رسایی لازم را ندارد. آفرینش ادبی نیز بدون رعایت اصل وفاداری و فراتر از بازآفرینی، اثری بدیع ارائه می‌دهد که در بسیاری از لایه‌های زبانی و یا حتی معنایی، متفاوت از آن است ودر شعر به...

نوشتار حاضر به تطبیق وحدت وجود در اندیشه ابن عربی با آرای جامی و شبستری در این باره پرداخته است. ابن عربی، در نضج و کمال نظریه وحدت وجود بسیار تأثیرگذار بوده است. شبستری و جامی، در میان نویسندگان وشاعران ایرانی پس از سده هفتم وهشتم هجری، از جمله کسانی هستند که در انتقال اندیشه های  او نقش مهمی ایفا کرده اند. هم صدا با ابن عربی، بیانگر این اندیشه شدند که در هستی، جز حق چیز دیگری وجود ندارد و هر ...

لغت نگاری فارسی تاجیکی تاریخی خیلی قدیمی و غنی دارد؛ اما لغت نامه یا فرهنگ آثار یا اثر جداگانۀ شاعران و ادیبان خیلی کم تدوین و نشر شده است. فرهنگ آثار جامی در لغت نگاری تاجیک، اولین فرهنگ نسبتاً کامل منسوب به آثار یک ادیب به شمار می رود. فرهنگ مذکور 15هزار کلمه و عبارت را دربر گرفته، از دو جلد عبارت بوده و در آن کلمات و عبارت ها براساس حروف الفبا تنظیم شده است. در این مقاله، به طور انتخابی شرح و...

تاریخ دریافت: 16/4/93              تاریخ پذیرش: 12/10/95 e-mail: [email protected]                                                          شیخ احمد احسایی(د. 1241 ق/1825­م) در دوره قاجار با استفاده از منابع معرفتی چهار جنبش فکری: صوفیه، فلسفه، اخباری و اصولی درصدد برآمد نحله جدیدی تأسیس کند و بین اصول عقاید مکتب شیعه وحدت و همدلی ایجاد کند؛ اما این نحله که به شیخیه موسوم گردید بر دامنه ...

یکی از بارزترین و فعال‌ترین ویژگی‌های مؤثر بر شاعران در زمان سرودن شعر، مسئلة تداعی است. تداعی، فرایندی است که به صورت غیر‌ارادی، در ذهن ظاهر می‌شود و میان خاطرات، تصاویر، درونمایه‌ها و انباشته‌های ذهنی، ارتباط برقرار می-کند. از آنجا که آفرینش هر اثر ادبی جدید، مستلزم تخطّی و خروج از هنجار متون نافذ پیشین و خوانش خلاقانة آثار گذشته است؛ لذا، عنصر تداعی در ساخت یا بازسازی آثار ادبی، بویژه در جهت ...