اندیشه ی معاصر مملو از بحث های متنوع و گوناگون درباره ی «عصر جهانی» و «جهانی شدن ها» است. جهانی شدن به مثابه ی پدیده ای که سبب فشرده شدن روابط اجتماعی، فرهنگی و سیاسی شده است؛ روز به روز تعمیق و گسترش بیشتر می یابد. با این همه، هم زمان با چنین روند عام گرایی، وجهی از « خاص گرایی»ها در شکل نظریه های «بومی گرایانه» (نظریه های اصالت) مورد استقبال قرار گرفته است. نگارنده در نوشتار حاضر این فرضیه را...

این مقاله بر آن است تا نشان دهد که جنسیت به عنوان یک برساخته گفتمانی چگونه از دو ده? پیش از انقلاب اسلامی و دوران استقرار نظام جمهوری اسلامی در سرمای? کلامی امام خمینی (ره) به گونه ای متفاوت از ظرفیت نظام زبانی، مناسبات قدرت، مقاومت مندرج در گفتمان های سنتی و مدرنیزاسیون دوران پیش از انقلاب درون بستری از رخدادهای سیاسی و اجتماعی ساخته شده و مرزهای مألوف و تعیین کنند? هویت های زنانه/ مردانه را ت...

بنا به گفتۀ محققان، در یکی دو دهۀ اخیر در پی گسترش وسایل ارتباط جمعی و آشنایی هر چه بیشتر جوانان با مظاهر زندگی مدرن، تأثیرات مدرنیته بیش از همه در نهاد خانواده ظهور پیدا کرده است. این مقاله برآن است تا دریابد برخورد سنت و مدرنیته چه تأثیری بر جامعه و مهم‌ترین نهاد آن یعنی خانواده داشته و این تأثیرات چگونه در فیلم‌های خانوادگی سینمای ایران بازنمایی شده است. به این منظور فیلم به همین سادگی ساختۀ...

مغرب عربی‌، سرزمینی که درمتون تاریخ‌نگاری ما، "افریقیه" نامیده می‌شود، این سرزمین همانند دیگر نقاط جهان اسلام در معرض پدیده‌ی مدرنیته و پیامدهای ناشی از آن قرار گرفت. نخبگان اجتماعی در جستجوی راهی برای به سامان نمودن نتیجه این پدیده بودنداما به علت استیلای فرانسه بر تونس در پایان قرن هجدهم و اشغال آن تا نیم قرن بعد، تلاش‌های آن‌ها از جمله خیرالدین پاشا بی‌نتیجه ماند. در این مقاله نخستین کوشش‌ها...

در دوره قاجار و در آستانه انقلاب مشروطه، از یک سو شاهد برقراری ارتباطات گسترده‏ میان ایران و غرب و از سوی دیگر نظاره‏گر شکل‏گیری نیروی اجتماعی نوظهوری هستیم که به‏تدریج با نیروهای سنت گرا به چالش برمی‏خیزد. این گروه که روشنفکر نوگرا بودند، نقش مهمی در پیدایش افکار اصلاحی در جامعه و وقوع انقلاب مشروطه داشتند. بدین‌سبب در نوشته حاضر ابتدا مدرنیته و پیشینه تاریخی آن در ایران بررسی می‌شود، و آنگاه ...

در این مقاله تلاش شده است تا آسیب‌های احتمالی ورود مدرنیته در ایران بر مساجد مورد بررسی قرار گیرد. مسجد در جامعه ایرانی همواره از جایگاه بالایی برخوردار بوده است. نقش مساجد در همبستگی اجتماعی و اعتلای روحی و معنوی مردم بسیار برجسته بوده است. مساجد، سنگر مقاومت مردم و حفاظت از کیان دین و فرهنگ در برابر هجوم بیگانگان بوده‌اند. در عین حال ورود مدرنیته در مساجد تحت عنوان شبه‌مدرن از طریق تکنولوژی ص...

از چالش برانگیز ترین رویکردهای معاصر، رویکرد پست مدرنیسم است. می توان تاریخ اندیش? علوم اجتماعی را به دو دور? مدرن و پست مدرن تقسیم کرد. سرشت شالوده شکنان? اندیشه پست مدرن در مقایسه با اندیش? دوره مدرن نمایان می گردد. به دلیل ناکامی های اندیشمندان مدرن در پیشبرد اهداف مورد نظر عصر روشنگری و به دلیل تاکید آنها بر روایت های کلان، فراگیر و جهانشمول؛ زمینه برای شکل گیری اندیشمندان پست مدرن فراهم شد...

در قرن 19 کشور ایران در وضعیت نیمه استعماری، که حاصل رقابت و کشاکش دو نیروی متخاصم استعماری بود، قرار گرفت این وضعیت آثار و نتایج پراهمیتی از نظر ماهیت تحولات اجتماعی و اقتصادی در کشور ایجاد کرد که می توان آنها را مهمترین علل اقتصادی نهضت مشروطیت دانست و چنین برشمرد: رشد تجارت خارجی به نفع بیگانه، تخصص در تولید و صدور مواد خام، رکود صنایع دستی، پاشیدگی بازارهای کوچک محلی، گرایش به صمرف مصنوعات ...

از نتایج مدرنیته در دنیای امروز حضور قدرتمند رسانه ها در زندگی هر روزه انسان است. متفکرین از زوایای گوناگون به این مساله نگریسته و موضوعی که بیشتر آن ها با آن هم عقیده هستند، تاثیری است که رسانه ها بر انسان می گذارند. این اثر و تجربه حاصل از آن که تجربه ای باواسطه است، به دلیل ماهیت سریع و انبوه اطلاعات در رسانه ها کمتر همه جانبه و عمیق قلمداد شده و تجربه مستقیم از محیط را نیز کاهش می دهد.  ای...