یکی از مبانی استنباط احکام فقهی، عقل است. اگر حکم شرعی در کتاب، سنت و اجماع نباشد، به حکم عقل می‏توان حکم شرعی را استخراج و استنباط کرد؛ زیرا عقل، پیامبر باطنی است و در عصر غیبت ولی خدا می تواند در حوزه فردی و جمعی بر اساس ملاکاتی، احکام مقتضی صادر نماید. از جمله این ملاکات، دگردیسی یا پیدایش موضوعات و تحولات زیر ساخت های جامعه اسلامی است. در قرآن کریم نصی در مورد نابرابری دیه مرد و زن نیامده و...

شاید بیشترین نقدها و شبهه افکنی های خاورشناسان درباره امامان شیعه:  متوجه امام حسن مجتبی(ع) باشد. رویدادهای پر تنش دوران کوتاه خلافت امام(ع) که به صلح با معاویه انجامید و نیز حوادث پس از صلح، زمینه ساز بروز پرسش هایی فراوان در بین خاورشناسان شده است. پاسخ خاورشناسان به این پرسش ها در دو دسته کلی قابل تقسیم بندی است؛ دسته ای زبان به نقد امام(ع) گشوده اند و گروهی نیز با نگاهی واقع گرایانه به ارزی...

اندیشمندان تأکید دارند و مطالعات متعدد نیز نشان داده است که حکومت ها برای برقراری تعامل بین عناصر سازندۀ هر ساختار سیاسی ـ که قانون ، مقامات و مردم را شامل می شود ـ نیازمند و موظف به تهیه و تنظیم خط مشی های ارتباطی اند. در این راستا، بررسی فرمان حضرت امام علی (ع) به مالک اشتر، با روش تحقیق اسنادی و در چهارچوب زبان و ادبیات علوم ارتباطات اجتماعی، بیانگر این مهم است که آن حضرت(ع)، به نوعی تإکید د...

تبریز در دوره پادشاهی فتحعلی­شاه، ولیعهدنشین و دومین شهر بزرگ کشور بوده و از نقطه نظر سیاسی، یکی از مراکز اصلی تصمیم­گیری ها به شمار می­رفته است. همچنین کاخ­ها و بناهای حکومتی مهمی در این دوره ساخته شدند.قصرهای حکومتی با دارا بودن فضاهایی نظیر دیوانخانه، شمس­العماره، جبه­خانه، توپخانه، حرم­خانه و معلم خانه، به عنوان یکی از فضاهای مهم دارالسلطنه تبریز تا اواخر دورۀ قاجار همچنان به حیات خود ادامه...

مصر با موقعیتی مناسب جغرافیایی، تجاری ، اقتصادی برای فاتحان مسلمان با اهمیت بود و به عنوان یکی از کانون های مورد توجه خلفا قرار گرفت. در دوره های مختلف اسلامی از سوی خلفا والیانی بدان سو روانه گردیدند. عملکرد هر کدام از والیان و تأثیری که بر این سرزمین بر جای گذاشته شد در خور توجه است. برخی از والیان، سیاستی اعتدالی و پر تسامح در پیش گرفتند. اما با گذشت زمان تغییراتی در سیاست های خلفای اموی و ع...

بیان مسئله: گسترۀ حوزه نمای شهری عرصه‌ای است برای دسته‌بندی میدان‌های حکومتی و غیرحکومتی تهران که شباهت‌ها و تفاوت‌های گوناگونی را در این زمینه پدید می‌آورد. تحلیل شباهت‌ها و تفاوت‌ها می‌تواند ویژگی‌های خاص و عام میدان‌های حکومتی و غیرحکومتی تهران را در حوزه‌های نمای شهری آشکار سازد. مطالعة مقایسه‌ای، راهکاری برای تحلیل چگونگی و چرایی تفاوت‌ میدان‌های حکومتی و غیرحکومتی تهران در گستره نمای شهری...

تأمین مصالح عمومی وظیفه مهم حکومت است. در نظام اسلامی«مصلحت عمومی» درچهارچوب مقاصد دین و موازین شریعت، مدار تمامی احکام حکومتی است. تدوین «فقه المصلحة» با متدولوژی اصول فقه شیعه، به منظور نظری کردن آرای امام خمینی در موضوع «مصلحت و نقش آن در احکام حکومتی» برای افزایش کارآمدی نظام و تثبیت مشروعیت آن ضروری است. در نظریه امام خمینی اختیارات ولایت فقیه و دولت اسلامی در وضع قوا...

احکام حکومتی در اسلام بویژه در اندیشه فقهی و سیاسی شیعه یکی از مهمترین مسائلی است که فهم و توجه بدان می تواند در تعمیق استنباط فقیه و حل بعضی از غوامض روائی بسیار موثر باشد. نگارنده در این مقاله ضمن تعریف حکم اولیه و ثانویه به بررسی ماهیت احکام حکومتی و نوع اولیه و ثانویه بودن آن احکام پرداخته و برای بهتر تبیین کردن آراء فقیهان در این مورد به آیات و روایات مربوطه اشاره کرده است. آنگاه دیدگاهها...

قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مرجع رسیدگی به تظلمات را قوه قضائیه تعیین نموده است با این حال مجمع تشخیص مصلحت نظام درسال 1373 با تصویب ماده واحده ای رسیدگی به تخلفات اقتصادی هفده گانه اصناف را به قوه مجریه محول نموده است برهمین اساس سازمان تعزیرات حکومتی به عنوان یک نهاد شبه قضائی دربدنه دولت تاسیس شد وسپس با مصوباتی که ستاد پشتیبانی برنامه تنظیم بازار داشته است صلاحیتهای دیگری به این سازمان ...

پیامبر گرامی اسلام (ص) در طی 23 سال رسالت خود کوشید نظام طبقاتی و تبعیضات موجود در جامعه را از بین برده و عدالت را جایگزین آن نماید اما پس از ایشان ابوبکر جانشین بلافصل وی به ظاهر سعی در ایجاد عدالت در جامعه و پیروی از شیوه او نمود به همین خاطر سعی کرد در سیاست های اقتصادی خودش توزیع عادلانه ثروت را رعایت نماید، عمر خلیفه پس از وی، از آن جا که با ثروت سرشار ناشی از فتوحات مواجه شده بود دیوان را...