نیشابور از شهرهای شرق اسلامی است که در دوره هایی از تاریخ اسلامی  در علوم و توسعه آن جایگاهی ممتاز داشت. توجه علمای بزرگ به این شهر و حتی اقامت در آن، نیشابور را به یکی از مهم ترین مراکز علمی آن دوران تبدیل کرد. موقعیت ممتاز نیشابور، جغرافی نویسانی چون یاقوت حموی را به ارائه گزارشی در خور از این شهر وا داشته است.  یاقوت حموی تاریخ و تحولات این شهر را در کتاب معجم البلدان و شرح حال علما، متفکرا...

چکیده ندارد.

ایدئولوژیک مؤثر در تعاملات فراملی ایران طی قرن اخیر چه بوده‌اند؟ در پاسخ، مقاله دربارة دو مفهوم ناسیونالیسم و اسلام‌گرایی تمرکز دارد. ناسیونالیسم باستان‌گرا در دوران پهلوی اول و دوم، ناسیونالیسم لیبرال در دوران نهضت ملی، و ناسیونالیسم مذهبی در دوران جمهوری اسلامی سه چهرة مهم ناسیونالیسم ایرانی‌اند که هر یک به نحوی در تنظیم مناسبات فراملی ایران نقش داشته‌اند. ناسیونالیسم، با وجود جهت‌گیری‌های مخ...

بندر تاریخی سیراف، مهم ترین بندرگاه بازرگانی ایران از اواخر عصر ساسانی تا اواخر قرن چهارم هجری بود که موقعیت جغرافیایی ویژه آن و دسترسی نزدیک به آبادترین شهرهای جنوب ایران یعنی شیراز و فیروزآباد، امکان تبادل کالا را برای بازرگانان و دریانوردان آن دوران فراهم م ینمود. به جرأت می توان گفت، سیراف شناسنامه تاریخ دریانوردی ایران و صادرکننده هنر و فرهنگ اسلامی به دیگر نواحی دنیا در اوایل قرون اسلامی ...

یکی از روشهای بسیار سودمند در تعیین سیر تطور و میزان تغییراتی که در فرم عمومی شهرهای کهن رخ داده اند ‘ بررسی کتب ومنابعی است که در قرون متمادی به وسیله جغرافیدانان اسلامی و یا سیاحان و مأموران رسمی به رشته تحریر درآمده اند. اهمیت ویژه اطلاعات استخراج شده از منابع مذکور در آن است که ‘ نویسندگان آنها علاوه بر تشریح وضعیت عمومی شهرها و محدوده تقریبی گسترش آنها‘ نام محله ها‘دروازه ها‘خیابانها‘بازا...

اصول حاکم بر شهرهای اسلامی –ایرانی درگذشته ی قبل از مدرنیسم حکایت از وجود وحدتی جامع بانظم سلسله مراتبی بین اجزا و عناصر از جزء به کل و یا بالعکس است. سیر حرکت از درون خانه (حریم خصوصی) تا مرکز محله (فضای نیمه عمومی) و سپس تا مرکز شهر (فضای عمومی) و یا از مرکز شهر تا درون خانه و آغاز سلسله مراتبی دیگر و ساخت فضایی و ساختار کالبدی متناسب باکرامت وجودی انسان و در جهت تقویت خانواده و تعاملات اجتما...

تحقیق پیشِ رو، به بررسی و تحلیل موجوداتِ ترکیبیِ هارپی، اسفنکس‌ و گریفون‌ در هنر سفالگری دوران اسلامی ایران می‌پردازد که علیرغم تعداد محدود، جزءِ زیباترین و اسرار‌آمیزترین نقوشِ سفالینه‌های اسلامی محسوب می‌شوند. مهم‌ترین اهداف این تحقیق عبارتند از: شناخت مفاهیم و منشاءِ کاربرد نقوش مزبور بعلاوة قرون رواج و انواع سفالینه‌های حاوی آنها در هنر سفالگری دوران اسلامی ایران. لازم به ذکر است که تاکنون در راب...

امروزه اندیشمندان اسلامی در پی تحقق آرمان قرآنی و تکوین امت واحده اسلامی هستند، همان آرمانی که در صدر اسلام توسط پیامبر (ص) محقق گشت و در اندک زمانی از اعراب متفرق جاهلی، امتی منسجم، متمدن و قدرتمند ساخت. قدرت نوظهور فوق توانست در برابر تمدن‌های باشکوه آن دوران قد علم کند و تا مدت‌ها قدرت بلامنازع دوران خود بود و آثار بسیار عمیقی در ابعاد اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، هنری بجای گذاشت که از آن به‌عنوا...