سلم بن عمرو خاسر، شاعر عصر نخست عباسی در بصره به دنیا آمد. وی شاگرد و راوی اشعار بشّار بن بُرد بود. او را خاسر نامیدند، زیرا نسخه ای از قرآن را فروخت تا دیوان شعری بخرد. دلایل دیگری نیز برای این لقب وی گفته شده است. در دوران جوانی، سلم به بغداد رفت و به مدح خلفای عباسی، برمکیان به ویژه فضل برمکی، و دیگر امیران پرداخت. وی با ابوالعتاهیه، مروان بن ابی حفصه، والبه بن حباب و ابو الشمقمق معاشرت داشت. ...

هدف از نگارش این پایان نامه ، شناخت معنا و مفهوم دقیق ارتجاع و تجدد از دیدگاه قرآن و حدیث و مشخص شدن دامنه ی این مفاهیم در جامعه ی اسلامی است . دربحث ارتجاع از دیدگاه قرآن و حدیث با معرفی کردن انواع ارتجاع در قرآن ، و عوامل ارتجاع مشخص گردید که هرگونه عقب گرد از روش توحیدی که تنها راه نجات بشر است بازگشت به جاهلیت محسوب می شود. جاهلیتی که مفهومی تاریخی و تمام شده نیست بلکه زمان شمول و مکان شمول...

حجّ، در دوران جاهلیّت، به شکل میراث تحریف شده ای از آیین حنیف حضرت ابراهیم(ع)، در بین اعراب جاهلی سابقه ی طولانی داشته و جدای از بعد عبادی آن، کارکردهایی در زمینه ی امنیت اجتماعی و رونق اقتصادی نیز برای قوم عرب در بر داشته است. از اینرو اعراب جاهلی، مراسم حج را در ماهها و روزهای معیّنی از سال با اعمال و مناسک خاصّی، بجامی آوردند. با درخشش خورشید اسلام از شهر مکه- خاستگاه حج ابراهیمی- ضمن امضای اصل ...

علم انساب از تعیین نسب مردم و روش‏های پژوهش در آن، با هدف پرهیز از خطا در تعیین نسب اشخاص سخن می‏گوید. نسب‏شناسی از جمله علوم پایه برای مورخ محسوب می‏شود و می‏توان آن‏را در زیر مجموعه تراجم طبقه‏بندی کرد. تاریخ نسب‏شناسی در میان عرب به قبل از اسلام بر می‏گردد لکن خلافت اموی بیشترین حمایت را از نسب‏شناسی داشت. در دوره عباسیان نیز مسأله‏ی کلامی و فقهیِ حقانیتِ قریش و نفی بنی امیه از آن، به طرح مباح...

سنت ثار در نظام ارزشی قبیله در عصر جاهلی  اگرچه از ارکان فرهنگی این جامعه بود اما کارکردهای نا مطلوب اجتماعی آن به مرور زمان ، وجدان بیدار جمعی از خردمندان یا شاعران آن عصر را جریحه دار کرد.شناخت چیستی و کارکرد این سنت در نظام قبیله مساله ایست که کمتر به آن پرداخته شده است. در همین راستا تلاش گردیده تا از نظریه اجتماعی دورکیم به عنوان یک کلید مفهومی جهت درک  تداوم و  تحول سنت ثار بهره گرفته شود...

طاهره صفارزاده از شاعران صاحب سبک شعر نو فارسی است که توانسته است به زبان خاص خود در شعر دست یابد. واکاوی شعر صفارزاده نشان می‏دهد که با وجود تأکید وی بر حضور اندیشه و معنا در شعر، شکل ظاهری و صورخیال نیز در اشعار او مورد توجه قرار گرفته ‫است. وی به خصوص در اشعار بلند خود، به ساختمان شعر بسیار اهمیت می‫دهد و این ساختمان را با نوعی از این تداعی‫های ذهنی که به شکل دوایری تو در توست ایجاد می‫کند. ...