چکیده در این مقاله، تحلیل تطبیقی تاریخی با رویکرد تحلیل بولی مورد بحث قرار گرفته است. مساله اصلی آن است که روش شناسی سنتی به تنهایی از کفایت لازم برای توسعه دانش علمی برخوردار نیست. روش شناسی سنتی عضویت یا عدم عضویت در یک مجموعه قطعی استوار است که در آن "یای منطقی" نقش اصلی را ایفا می کند.تفسیر تاریخی یا تبیینقانونی،  شاهدی از روش شناسی  سنتی است. پس از بحث انتقادی درباب روش شناسی  سنتی، روش ش...

آنچه که در این نوشتار مورد ارزیابی قرار می گیرد، بررسی و تبیین دیدگاه علامه طباطبایی و ابن مسکویه پیرامون امکان، میزان و کیفیت تأثیر تهذیب نفس بر معرفت می باشد که این معرفت شامل انواع معارف حسی، عقلی، شهودی و وحیانی است. هدف این پژوهش شرح و بسط نظرات این دو شخصیت در باب رابطه بین تزکیه و معرفت و چگونگی تاثیر تهذیب نفس بر کسب آگاهی های متعالی می باشد. علامه طباطبایی و ابن مسکویه هر دو اهمیت بسیا...

معرفت و ساختار حاکم بر آن از دیرباز در صدر توجهات فلاسفه قرار داشته است. این موضوع با دوپاره شدن هستی به جهان عینی و جهان ذهنی در فلسفه دکارت مسائل جدیدی را برای فلسفه بعد ایجاد نمود. کانت که توانست دو نحله فلسفی منتج از دوئالیسم دکارتی را جمع کند، با طرح مقولات استعلایی، قالبهایی را معرفی کرد که حصول معرفت نزد آدمی در چهارچوب آنها امکان پذیر می شد. این قالبها که نزد کانت ثابت و بین همه انسانها...

شاخه ای از جامعه شناسی را که به مطالعه روابط بین تفکر و جامعه می پردازد‘ می توان جامعه شناسی معرفت نامید. صرف نظر از تحلیل جامعه شناختی و علمی و اثبات شده معرفت‘ همانگونه که از خود واژه معرفت هم می شود فهمید‘ مدعیان جامعه شناسی معرفت عملاً با گستره کاملی از محصولات تفکر‘ از فلسفه گرفته تا ایدئولوژی‘ از دکترین سیاسی گرفته تا علم کلام سر و کار داشته اند. جامعه شناسی معرفت‘ در کلیه این میدان ها درص...

پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه باور های معرفت شناختی علمی و خودکار آمدی یادگیری علوم با مفاهیم یادگیری علوم انجام گردید. روش: تعداد254 نفر از دانش آموزان دختر و پسر پایه دوم دبیرستان به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. پرسشنامه باور های معرفت شناختی علوم (seb)، مقیاس باور های خودکار آمدی یادگیری، و پرسشنامه مفاهیم یادگیری علوم (cols) جهت جمع آوری داده های پژوهش مورد استفاده قرار گرفت. ...

هدف: استدلال بر وجود معیاری حداقلی برای علم؛ یعنی خطاپذیری و همچنین ارائۀ معیار نویسندگان؛ یعنی آزمون‌پذیری است. روش: نقد و بررسی رویکردهای مختلف در مورد چیستی روش علمی و معیار‌های لازم برای معرفت علمی در سه دیدگاه پوزیتیویسم منطقی، ابطال‌گرایی پوپر و ساخت‌گرایی، به علاوۀ آموزۀ صدق جزیی داکوستا و فرنچ است. یافته‌ها: نظریه های علمی خطاپذیرند، رأی ساخت گرایان بر عدم وجود هر گونه معیار برای نظریه ...

یکی از مکاتب مهم علوم اجتماعی، مکتب مطالعات فرهنگی بیرمنگام است. مطالعات فرهنگی دربرگیرنده مجموعه ی قابل توجهی از پژوهش‏ها، نظریات، روش ها و فعالیت‏های انتقادی است که به تحلیل اَشکال و فرایندهای فرهنگی می پردازد و امروزه به یکی از رشته‏های مهم در مراکز علمی تبدیل شده است. مسئله اصلی این پژوهش، بررسی انتقادی مبانی معرفت شناختی مکتب مطالعات فرهنگی بیرمنگام است. با توجه به تأثیری که این مکتب بر مطا...

جامعه شناسی بومی و مسئله شناسی در آن به عنوان یکی از رشته های علوم انسانی در این مقاله مورد سؤال و بررسی واقع شده تا از آن طریق و با ذکر نمونه جامعه شناسی کانادایی نشان دهیم که مسائل و مشکلات درونی کانادا توانسته جهت گیری علمی جامعه شناسی را با مقتضیات بومی هماهنگ سازد . با این وجود و به لحاظ مفهومی ونیز با در نظر گرفتن اصول معرفت شناسانه حاکم بر شکل گیری علم جامعه شناسی هنوز نمی توان بومی گرای...

هدف این مقاله بررسی چگونگی درک و توصیف اعضای انجمن های علمی فیزیک، شیمی، زیست شناسی و زمین شناسی کشور از جنبه های مختلف ماهیت علم است. این جنبه ها عبارتند از موقتی بودن علم، مبنای تجربی علم، خلاقیت در علم، نقش ذهنیت در علم، تاثیر مسائل اجتماعی و فرهنگی بر علم، نقش مشاهده و استنتاج و نظریه و قانون علمی. آزمودنی های این پژوهش شامل 19 نفر از اعضای انجمن های علمی کشور هستند. برای گردآوری داده ها از...