بابا فغانی شیرازی (م.925ق) از شاعران دوران ساز ادبیات فارسی است. طرز تازه او 200 سال شعر فارسی را به انحای گوناگون تحت ﺗﺄثیر خود قرار داده است. شاعران بسیاری در عصر صفوی دیوان او را تتبّع کرده و در زمین غزل های او غزل سروده اند. بررسی دواوین تنها هفت تن از شاعران عصر صفوی؛ یعنی عرفی، نظیری، شانی تکلو، شاپور تهرانی، شفایی، طالب آملی و صاﺋﺐ حاکی از آن است که این شعرا حدود هزار غزل در جواب اشعار با...

نجف اشرف نه تنها مهد پرورش عالمان و مراجع بزرگ جهان تشیع که خواستگاه سخنوران و شاعرانی بنام و برجسته است. میراث فصاحت و بلاغت علوی تا به آنجا در زبان مردم این سرزمین اثر نهاده است که نه تنها طبقه ی تحصیل کرده و حوزوی که در کلام عوام ایشان نیز روح ذوق و ادب موج می زند. یکی از ستارگان این شهر که سه فضیلت تقوا و علم و ادب را با یکدیگر قرین ساخته است و از شاعران طراز اول این شهر در قرن چهاردهم هجری...

فرهنگ ایرانی یکی از فرهنگ های اصیل و پایدار جهانی است و مثنوی معنوی از پایه های استوار فرهنگ ایرانی است و باورهای عامیانه به عنوان یکی از پایه های اصلی فرهنگ هر ملت، از پرکاربردترین موضوعاتی است که در مثنوی بازتاب داشته است. هدف از این پژوهش: مبانی باورها چیست؟ آیا میان باورها و اساطیر و رابطه وجود دارد؟ و چه رابطه ای میان باورها و کهن الگوها وجود دارد؟ در این پژوهش مشخّص گردید که باورها در ...

چکیده: جهانی رویا گونه،آرمانی و ابدی در فراسوی واقعیت تنها با خیال پردازی های شاعرانه و راز آلودگی تصاویری نمادین و سمبلیک امکان پذیر است. سمبل را در فارسی رمز،مظهر و نماد نامیده اند.سمبل و نماد لفظ یا عبارتی است که با زبانی پیچیده و گاه بسیار مبهم مفهوم را به گونه ای که توانایی و قابلیت انتقال چندین مفهوم و معنا را دارد بیان می کند. نمادگرایی پرهیز از واقعیت ها و روزمره گی های عوام گونه و ک...

هجوم مغول به ایران که با گسترش ناامنی، تخریب بسیاری از زیر ساخت های تمدنی و خلأ مذهبی فکری ناشی از سقوط خلافت همراه بود، نه تنها تصوّف را به مرجع عوام در گریز از فشارهای حاکم ارتقا بخشید که مناطق دور از دسترس را ملجأ نخبگان فرهنگی نمود. مبتنی بر چنین رویکردی، یزد به واسطة درایت اتابکان در حفظ آرامش و امنیت نسبی و نیز مرکزیت آل مظفر، به یکی از کانون های جذب متصوّفه نام­بردار گردید. چنانکه برگرفته ...

چکیده در میان معانی و مضامین شعر فارسی آنچه از زیربنای عاطفی استواری برخوردار است و در عین حال از مهمترین عنصر شعر، یعنی تخیّل نیز بهره کامل دارد، اندوهیاد (مرثیه) است. مرثیه به اشعاری گفته می شود که در ماتم گذشتگان و تعزیت بازماندگان، اظهار تأسّف و تألّم از مرگ سلاطین و بزرگان درباری، بستگان و دوستان، شخصیت داستان و قهرمان منظومه، ذکر مصائب پیشوایان دین و ائمّه اطهار(ع)، بلایای طبیعی و قتل عام...

چکیده رمان عامه پسند، در جایگاه مقابل رمان جدی یا روشنفکری قرار می گیرد و به رمان هایی با سطح نازل و اغلب دارای ضعف های اساسی در ساختار و محتوا اطلاق می شودکه فروش خوبی دارند. تعریف مذکور از رمان عامه پسند، گاه آثاری با سطوح و ساختار بسیار متفاوت را در برمی گیرد که این مسئله از جمله مشکلات ارزش‎گذاری و نقد این گونه رمان ها محسوب می شود. از سوی دیگر، زن بودن نویسندگان می بایست تفاوت هایی را در...

در جنگ جمل بنی‏امیّه در کنار ام المؤمنین عایشه، طلحة بن عبیداللَّه و زبیر بن عوام رو در روی سپاه خلیفه‏ی وقت، علی‏علیه السلام ایستادند. گرچه در منابع تاریخی و روایی تصریح شده است که عایشه، طلحه و زبیر در شورش بر ضد عثمان نقش مهمی ایفاء کردند، ولی کمتر کسی درصدد برآمده است تا نحوه‏ی پیوستن بنی‏امیّه به اصحاب جمل را بررسی نماید. این پژوهش بر آن است که چگونگی در کنار هم قرار گرفتن بنی‏امیّه و اصحاب جمل...

شعر فارسی سده هشتم هجری، سرشار از نمادها و رموز عرفانی است که حاصل نوآوری و استعداد شاعران این دوره، تحت تأثیر مضامین عرفان ابن عربی است. از جمله این نمادها، نماد «طبیب» است که مضامین مشابه و همسانی از آن در مقایسه با شعر فارسی، در ادبیات دوره عبّاسی نیز نمود دارد. این مقاله به بررسی تطبیقی نماد «طبیب» بر اساس مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی، در شعر شاعران دو دوره می­پردازد.       طبیب غالباً در شعر ...

در فایل اصل مقاله موجود است.