از مسائل اساسی که در اندیشه سیاسی اسلام، به ویژه در عصر مشروطه به بعد، توجه اندیشه ورزان را به خود معطوف داشته است، مواجهۀ سنت اسلامی- ایرانی با مدرنیته غربی و دستاوردهای آن است. این رویارویی در جامعه ایرانی عصر مشروطه سه­گونه برخورد را به خود دیده­است: یکی نفی دستآوردهای مشروطه؛ دوم گرایش به جذب شدن درگفتمان غربی و مشروطه خواهی؛ اما راه سومی نیز به وجود آمده که سعی بر ایجاد تلفیق میان دستاورده...

حکومت مشروطه ی ایران در زمان مظّفر الدین شاه در اثر تلاش گروه ها و طبقات زیادی از مردم به وجود آمد. دوره ی مشروطیت از نظر سیر تحولات اجتماعی و سیاسی، دوره ای پرجنب و جوش و نیز دوره ی آشنایی با پیشرفت کشورهای اروپایی و انقلابها و تحولات فرانسه روسیه است. در این بین شاعران و نویسندگان به عنوان قشری از روشنفکران جامعه، مسئولیت آگاه کردن مردم نسبت به تحولات آن روز را بر عهده داشتند، زیرا مشروطیت در ...

مقاله‌ حاضر به شرایط ساختاری ـ نهادی مجلس که مهم‌ترین نهاد برآمده از انقلاب مشروطه در ایران است می‌پردازد. بر مبنای رویکرد نهادگرایی تاریخی، چگونگی و چرایی روند تحول مجالس دوره مشروطه (مجلس اول تا مجلس چهارم) و تعامل شرایط ساختاری جامعه‌ ایران و ویژگی‌های نهادی مجلس در مسیر منتهی به بن‌بست مجالس مشروطه را بررسی می‌کند. سؤا...

ادب مقاومت ووطن همواره دو مضمونی هستند ، که نویسندگان وشاعران بزرگ در هنگام جنگ و دفاع به آن پرداخته اند. ادبیات دفاع مقدس نیز از این قاعده مستثنی نبود و یکی از دغدغه های شاعران این مرز وبوم در طول هشت سال دفاع مقدس استفاده از مضامین حماسی بر گرفته شده از ادب حماسی فارسی بوده است ،و وطن ار مفاهیم قابل توجه این شاعران بود که به وسیله آن احساسات خود و سایر رزمندگان مبنی بر عشق به دین ووطن را در ق...

مضامین پایداری در دیوان بهار بیانگر دغدغه ها و مقاومت های بهار در برابرنابسامانی های عصر مشروطه است.اوضاع حاکم بر عصر او -عصر مشروطه - آشفتگی ها و... نگذاشت که او ساکت بنشیند واو را با سلاح برنده کلمات و ابیاتش وارد میدان ساخت چه در برابر مفاسد اخلاقی وچه در برابر حاکمان وقت و جه در بابر عمکردهای باطل ایشان. گاه بهار ضرب المثل ها و تعابیری را برای درک و بالا بردن درجه اهمیت وتاکید برمضامین پاید...

طبیعت سیاه و شعر معاصر فارسی فاطمه کوپا محسن اسماعیلی چکیده: یکی از ویژگی های طبیعت گرایی شعر معاصر فارسی، توجّه به جنبه هایی از طبیعت و جهان عینی است که به دلیل اشتمال بر فضاهایی نیمه روشن یا تاریک، مبهم، رازآمیز و ترسناک در خواننده تداعی گر ملالت، انزجار، تباهی، زوال و نیستی است. تصویرهایی از این دست در این پژوهش «طبیعت سیاه» نامیده می شود. روی آوردن به «طبیعت سیاه» معلول تحوّلات فلسفی...

حقوق فردی یکی از مهم‌ترین مباحث در اندیشۀ سیاسی و نیز حقوقی جدید است. با تعریف حقوق طبیعی برای فرد، جایگاه آن در نظام‌های سیاسی و فکری متحول شد و مسائلی چون آزادی فردی، آزادی بیان، آزادی اجتماعات، برابری سیاسی و اجتماعی و نظایر آن در صدر اصولی قرار گرفت که قوانین اساسی کشورها با آن نوشته می‌شد. در ایران نیز، ورود مفاهیم جدید، از دورۀ قاجار، ابتدا در نوشته‌های سیاسی و انتقادی، و در نهایت، در متم...

پژوهش حاضر با عنوان چگونگی پیدایش و نضج اندیشه پارلمانتاریسم در ایران، در صدد یافتن زمینه های فکری، اجتماعی و تاریخی شکل گیری نظام مشروطه پارلمانی در ایران است که پس از بیان ویژگیهای دموکراسی پارلمانی به عنوان یکی از اشکال دموکراسی یا حکومت نمایندگی به بررسی مبانی فکری وارداتی و زمینه های داخلی این اندیشه در ایران عصر مشروطه می پردازد.در این راستا مبانی نظری پارلمانتاریسم در برداشت روشنفکران و ...

در بررسی‌ها و طبقه­بندی‌های موضوعی شعر فارسی معاصر، به‌خصوص از دورة مشروطه به بعد، با نوع ادبی جدیدی به نام «شعر کارگری» و «ادبیات کارگری» رو­به­رو هستیم که تاکنون به طور اختصاصی به بررسی مضامین آن پرداخته نشده است. در این مقاله سعی شده است که ریشه‌های ظهور ادبیات کارگری در دورة مشروطه تا حد امکان نشان داده شود و میزان تأثیرگذاری اندیشه­های کارگری انقلاب روسیه در آثار شاعران کارگری دورة مشروطه ...

در واقع چرایی تحقق مشروطه و تحول حقوق اساسی را می بایست در احساس شکست ایرانیان در برابر غرب جستجو نمود. شکستی که هویت ایرانی را در خطر نابودی قرار داده بود از این رو ایرانیان با اتخاذ رویکردی تعاملی با غرب، سعی در پذیرش عناصر حقوقی جدید و هضم آن در هاضمه ی هویتی خویش برآمدند. چراکه یگانه راه برون رفت از نا به سامانی کشور را برقراری نظم حقوقی جدید می پنداشتند. چرایی تحول حقوق اساسی در ایران عصر ...