سلطان از جمله مفاهیمی است که از قرن چهارم هجری در ادبیات سیاسی جهان اسلام رواج بسیار یافته و بیشتر شخص حاکم و گاه سلطنت را متبادر می سازد.با این همه، اصطلاح سلطان تا قرن چهارم، تحولات مفهومی و مصداقی بسیاری پیدا کرده و پس از سقوط خلافت و ضعف دولت های مستقل و نیمه مستقل اسلامی در شرق،دلالت های علمی و عرفانی نیز یافته است.در این پژوهش، با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی، فرایند تحولات مفهومی و مصدا...

در پژوهش حاضر که باهدف تحلیل و بررسی استعاره مفهومی عشق در شعر ابن فارض و سلطان نگاشته شده­است، سعی بر آن است با تکیه‌بر روش توصیفی تحلیلی و با رویکرد تطبیقی مکتب امریکایی، حوزه‌های مفهومی محمل مشترک و متفاوت در شعر دو شاعر مورد کنکاش و بررسی تطبیقی قرار گیرد. نتایج حاکی از آن است که دین، شراب، آتش، سفر، پادشاه و دریا، حوزه‌های محمل مشترک برای مفهوم­سازی عشق در شعر ابن فارض و سلطان ولد است. از ...

موضوع این پایان نامه بررسی ساختار نظامی حکومت غزنویان و تأثیر آن در سیاست داخلی و خارجی آن حکومت در دوره اول می باشد در طول دوران حکومت خودشان دست به فتوحات زیادی زده اند و از مهمترین فتوحات آنها لشکرکشی به هند و به دست آوردن غنایم فراوان آن بوده است. غزنویان ساختار نظامی منظمی داشتند که متاثر از ساختار نظامی دولت های پیشین از جمله سامانیان بوده است و شباهتهایی نیز با آن داشته است که ارتش چند ...

تاریخ بیهقی نه تنها از مشهورترین متون ادب فارسی است بلکه به نوبه خود یکی از منابع مهم تاریخ اجتماعی- فرهنگی ایران در دوره غزنوی به شمار می رود. در این کتاب مطالب بسیاری درباره هنرمندان و آثارمعماری وهنری این دوران از جمله باغ­های حکومتی و خصوصی به چشم می خورد. در مقاله حاضر تلاش بر آن است تا از منظر اجتماعی- فرهنگی، کاربری های باغ های حکومتی و خصوصی عصر غزنوی مورد بررسی قرار گیرد. سوال اصلی مقا...

در روزگار صفوی، علمای مذهبی ـ به عنوان نایبین امام عصر ـ قدرت و نفوذی فوق عادت یافتند. در میان آنان افرادی، همراه با حکیمان که به طور عادت تألیفاتی در برخی از دانشهای شرعی نیز داشتند، به عرفان گراییدند. در همین دوران، سابقة تاریخی شهر کاشان در مذهب شیعه، باعث توجه خاصّ دولتمردان صفوی به این شهر گردید؛ مجامع علمی و ادبی در آن رواج تام یافت و گویندگان و شاعران را از اطراف مملکت به سوی خود کشاند. ب...

میر شمس الدّین فقیر عبّاسی دهلوی، نامور به شمس الدّین ناظم، عربی دان، فقیه، متکلم، محدّث، صوفی و فاضل سده ی دوازدهم، زاده شده به سال 1115ه.ق. در دار الخلافه ی شاه جهان آباد دهلی است. او در آغاز، نام هنری مفتون را برگزیده بود.فقیر، مثنوی عاشقانه ی راستین واله سلطان را بر پایه ی زندگانی دوست خویش علی قلی-خان واله ی داغستانی ودر عشق او به دختر عمویش خدیجه سلطان در 3230 بیت درسال 1160 ه.ق. به رشته ی نظ...

توصیفات زنده و جاندار تاریخ بیهقی از واقعیت‌های سیاسی عصر خود، بر پژوهندگان این میراث ارزشمند تاریخ ایران پوشیده نیست. در میان انبوه گزارش‌های سیاسیِ خواجه ابوالفضل بیهقی(385-470هـ .ق.) که اغلب با ذکر جزئیات و اشراف بر نهان و آشکار حوادث سیاسی عصر غزنوی همراه است، مقوله‌ی روانشناسی قدرت به خوبی قابل ردیابی است. یکی از محورهای قابل توجه در این عرصه، اصل «نیست همتایی» یا «بی‌مانندگی» سلطان است که...

بر طبق منابع تاریخی، در زمان پادشاهی اولجایتو شهری به نام سلطان آباد چمچمال در پای کوه بیستون ساخته شده که در دوره ایلخانیان، مرکزیت سیاسی منطقه را برعهده داشته است. با وجود مطالعات و تحقیقات باستان شناسی که در منطقه انجام گرفته، تاکنون محل دقیق این شهر مهم در پرده ای از ابهام باقی مانده و هنوزبحث مکان یابی سلطان آباد چمچمال به عنوان یکی از مشکلات مطرح شده در باستان شناسی منطقه وجود دارد. در ای...

در روزگار صفوی، علمای مذهبی ـ به عنوان نایبین امام عصر ـ قدرت و نفوذی فوق عادت یافتند. در میان آنان افرادی، همراه با حکیمان که به طور عادت تألیفاتی در برخی از دانشهای شرعی نیز داشتند، به عرفان گراییدند. در همین دوران، سابقة تاریخی شهر کاشان در مذهب شیعه، باعث توجه خاصّ دولتمردان صفوی به این شهر گردید؛ مجامع علمی و ادبی در آن رواج تام یافت و گویندگان و شاعران را از اطراف مملکت به سوی خود کشاند. ب...

در دوران صفویه، سلطان‌محمد تبریزی ـ ضمن حفظ اصول و قواعد هنر اسلامی و به‌کارگیری فضای ماورایی ـ به نمایش ارزش‌هایی در آثارش می‌پردازد که در گذشتۀ نگارگری این مرزوبوم مطرح نبوده است. او به رویدادهای اجتماعی زمانۀ خود در حیطۀ فضایی خیال‌پردازانه (واقع‌گریز) و از طریق تصرف در شکل و رنگ، دوری ُجستن از خلأ و بهره‌گیری از ریزه‌کاری‌های تزیینی، به‌خصوص با انتخاب گزینۀ استحاله، توجهی خاص می‌ورزد. هدف ای...