سفرنامه­ها منابعی هستند که با استفاده از آن­ها می­توان به بررسی مسائل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، دینی، تاریخی، جغرافیایی، نوع لباس، خوراک و آداب و رسوم و غیره پرداخت. در میان سفرنامه­های فارسی، سفرنامۀ ناصر خسرو را شاید بتوان دقیق­ترین منبع در نوع خود به شمار آورد. توصیف ناصر خسرو در این اثر از مکان­ها،  جوانب مختلف را در بر می­گیرد. یکی از این جنبه­­ها توجّه به وضعیّت اقتصادی مناطق است. وی با دقّت،...

دیدگاه به عنوان یک عنصر شناختی، نقش مهمی در بیان تجربه ها و مفهوم سازی های افراد دارد و به همین دلیل به تکرار مورد مطالعه و بحث زبان شناسان شناختی قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی عنصر دیدگاه در زبان فارسی و مطالعه چگونگی کارکرد آن در سفرنامه ها انجام گرفته است. در این پژوهش مفهوم دیدگاه در زبان شناسی شناختی معرفی می شود و پس از معرفی و بررسی فاکتورهای مربوط به آن از نظر رونالد لنگاکر ...

سفرنامه نویسی بعنوان یک گونه ی ادبی، جایگاه خاصّی در تاریخ ادبیات انگلیسی دارند. در میان بسیاری از سفر نامه هایی که در مورد ایران به نگارش در آمده است، آینه های غیب: سفری به ایران (2006) اثر جیسن الیوت یک نمونه ی بارز بحساب می آید. این اثر در ثبت تاریخ، فرهنگ و تمدن مردم از رویکرد متفاوتی بهره می گیرد. محقق سعی بر این دارد تا مقایسه ای بین اهداف و نوشته الیوت نسبت به سایر سفر نامه نویسان در سفر ...

اهلی خراسانی از شاعران شوریده و غزل پرداز و شیرین گفتار سده نهم و دهم هجری است که احساسات، عواطف و آرزوهای عاشقانۀ خویش را با شگردها و شیوه های گوناگون ادبی و هنری نسبت به گلرخان سیمینتن و مشکین مو، رندانه و ملامتگرایانه بیان کرده است . او در دو غزل از غزلهای خویش، به ماهرخساران و سیهچشمان کاشانی اشاره میکند و ضمن تعلق خاطر خود بدانها، برتری حسن و کمال آنها را از مهوشان چین و چگل و خوبرویان ملک...

جنسیت در ایران همواره توسط گفتمان های مردان تعریف شده است. تولید نظام های معنایی در طی سده ها در انحصار مردان بوده است. نویسندگان آثار ادبی در ایران همواره مردان بوده اند و جز استثناهایی معدود، صدای زنان شنیده نشده است. اما در سالهای اخیر با رشد حیرت آور زنان نویسنده در ایران مواجه بوده ایم. آثار زنان نویسنده مورد استقبال مخاطبان قرار گرفته و به بحث های متعددی در حوزه فرهنگی ایران منجر شده است....

در دوره‌ی صفوی برخلاف ادوار گذشته مانند دوره‌ی تیموری بحث سازشناسی در رسالات موسیقی وجود ندارد و مؤلفان فقط به ذکر نام سازها در رسالات اکتفا کرده‌ا‌ند. بنابراین برای جستجو در این مقوله باید از منابع ارزشمند دیگر تاریخی بهره گرفت. به دلیل رفت‌وآمد بی‌شمار سیاحان، در این دوره تعداد بسیاری سفرنامه نوشته شده است که دربردارنده‌ی اطلاعات ارزشمندی از تاریخ و فرهنگ ایران هستند. در بین سفرنامه‌نویسان، ت...

هدف این پژوهش بررسی پدیدارشناسانه چهره زنان در سفرنامه‌های ایرانیان به فرنگ رفته در دو قرن بیستم و بیست و یکم بود . جامعه آماری، سفرنامه های ایرانیانی بود که به فرنگ رفته و بر اساس تاریخ کتابت و تحریر، سه سفرنامه میرعبدالطیف شوشتری (1184شمسی)، میرزاصالح شیرازی (1197شمسی) و میرزاهادی علوی شیرازی (1193شمسی) به عنوان نمونه انتخاب شدند. طرح پژوهش توصیفی- تحلیلی است که با روش کیفی و رویکرد پدیدارشنا...

یکی از مباحث مهمی که در دستور زبان فارسی کمتر مورد توجه قرار گرفته است، مبحث چندگونگی «ی» در این زبان است، «یائی» که هم در مقام واژه، هم در مقام تکواژ تأثیر فراوانی بر غنای زبان فارسی دارد اما دستور نویسان فارسی هیچ گاه این مقوله را به طور مشخص و مستقل مطرح نکرده‎اند و غالبا در خلال مباحث دیگر مثل «معرفه و نکره»، یادی هم از «ی» کرده‌اند. پژوهش حاضر که با روش تحلیلی-توصیفی نگاشته شده است، در صدد...

تاریخ نویسان عصر قاجار از آغاز ورود ایران به میدان سیاست جهانی در سال های نخست قرن 19م./13ق. با پدیدۀ اروپا و فرنگ روبه رو شدند که به سرنوشت ایران و دولت قاجار مربوط می شد. شناخت اروپا و تمدن جدید غرب برای تاریخ نویسان آن دوره دشوار بود، اما آنها به ضرورت زمانه باید علاوه بر آشنایی با دستاوردهای اقتصادی، نظامی و فکری غرب به برنامه های استعماری شان که جنبۀ دیگر تمدن آنها بود نیز توجه می کردند. ا...

این مقاله قصد دارد به میزان تأثیرگذاری جلوه های ادبی و نمایشی تئاتر پوچی (اَبزورد) بر سبک نمایشنامه نویسی ایران بپردازد. غلامحسین ساعدی یکی از نمایشنامه نویسان شناخته شدة ایرانی است که برخی از مهم ترین تمهیدات تئاتر نو را در سبک نویسندگی خود به کار گرفته است. نگارنده در این پژوهش درپی آن است که چگونگی بازتاب مفهوم پوچی را در نمایشنامه های نوگرای غلامحسین ساعدی نشان دهد؛ نویسنده¬ای که مستقیم و غی...