دل آدمی که حقیقت وجودی اوست، هرگاه با خُلق و خوی ناپسند چون جاه طلبی و ریاست جویی، عُجب، خودبینی، غرور، تکبّر و ریا و... آلوده گردد، صفای خود را از دست داده و از مقصود اصلی خود که مشاهده ی جمال محبوب است باز می ماند. ضروری است که با نور دین و علم و ایمان و با عنایت و فضل و احسان الهی و با شراب عشق و محبّت که در داروخانه ی عارفان و طبیبان الهی محقّق است، علاج و درمان یابد. این مقاله کوششی است به روش ...

نوشته های آغازین افلاطون حول محور نوعی معرفت می گردند که متعلَقِآنفضیلت های اخلاقی ا ست. دیدگاهِ معرفت شناختیِ این نوشته ها نظر را با عمل گره می زند؛ چراکه بر اساس آن، معرفت به فضیلتِ اخلاقی، ما را در عمل نیز اخلاقی، و جهل به آن، ما را مبتلا به رذیلت می سازد. اراده نیز از معرفت پیروی می کند؛ به گونه ای که اگر کسی نیکی را بشناسد، خواهان آن خواهد بود؛ ازاین رو، هیچ کس به خواست خود بدی نمی کند. همچنین،...

هدف از نگارش این مقاله، تحلیل نظریۀ سلامت نفس ابونصر محمد فارابی ( 259- 339) و رویکرد طب انگارانه وی به اخلاق است. اخلاق نزد فارابی، مانند بسیاری از اندیشمندان و فلاسفه بزرگ قبل از خود، به مثابه طب نفس است و نگرش طب انگارانه وی به اخلاق نقش بنیادی در نظریه اخلاقی وی دارد. یکی از مهمترین مفاهیم اساسی که در اتخاذ چنین نگرشی به اخلاق مطرح است، بحث از سلامت نفس است. همان گونه که بدن سلامت و بیماری ...

چکیده رساله حاضر به بررسی مبانی و اصول نظریه اخلاقی افلوطین و آگوستین می پردازد، این دو فیلسوف نظریات متفاوتی را در اخلاق هنجاری و بعضاً فرا اخلاق داشته اند ولی از طرف دیگر تلاش مشترک آنها در تزکیه و تصفیه روح برای عروج و تعالی به جهان فرا محسوس و اتحاد و یگانگی با خداوند را هسته مشترک اندیشه اخلاقی- فلسفی آن دو فیلسوف می توان قلمداد نمود. در این پایان نامه ضمن ارائه تصویر کلی از اخلاق هریک از ...

نظریه اخلاقی غزالی تقریری از نظریه های فضیلت گرایی اخلاقی است که در واقع تلفیقی از سه رویکرد فلسفی، نقلی و عرفانی است که جنبه نقلی و عرفانی آن بسیار غلیظ تر از جنبه فلسفی آن است. وی از سویی تابع نظریه حد وسط ارسطویی است که فضیلت اخلاقی را حد وسط دو رذیلت افراط و تفریط می داند و از سوی دیگر، افزون بر عقل، شرع را نیز معیار تعیین فضیلت برمی شمارد و با استناد به آیات و روایات، فضایل اخلاقی را معین ...

یکی از مباحث مهم فلسفه، اخلاق و دین بحث سعادت و شقاوت است. لذا شایسته است بدانیم که سعادت چیست؟ و چه عواملی در دستیابی به سعادت موثر و اجتناب از چه اعمال و کرداری ضروری است.سعادت غایت مطلق و مطلوب نهایی انسان است.سعادت همان چیزی است که انسان آگاهانه یا نا آگاهانه در پی آنست.سعادت چیزی است که با هدف خلقت و کمال نهایی انسان هماهنگی دارد و سعادتمند کسی است که در مسیر الی الله و کمال مطلق گام بر می...

چکیده: بررسی و تحلیل عوامل صعود و سقوط انسان در قرآن توسط: ریحانه ناطقی پژوهش حاضرتحت عنوان بررسی و تحلیل عوامل صعود و سقوط انسان به بحثی قرآنی پیرامون این دو موضوع مهم می پردازد زیرا این مطلب از مواردی است که تمامی انسان ها با هر عقیده، مذهب و جنسیتی به دنبال آن هستند و تلاش می کنند با شناختن مفهوم سعادت و راههای رسیدن به آن ، از شقاوت و بدبختی در امان باشند. قرآن کریم با به کار برد...

عزیزه خویشتن دوستی، انسان را وا می دارد تا برای آینده ورستگاری خود چاره ای بیندیشید . رسیدن به نجات و رهایی از رنج و عذاب، همواره محبوب و مطلوب آدمیان بوده است . بر همین اساس، انسان ها در طول تاریخ به دنبال شناخت ماهیت نجات و سعادت و راه های دستیابی به آن بوده اند که باعث شده نظرات گوناگونی در این زمینه مطرح شود و هر مذهب و مکتب فکری از شناخت این مهم، دم بزند . ادیان نیز چون دیگر مکاتب، ادعا می...

یکی از مباحث مهم فلسفه اخلاق که ذهن اندیشمندان اخلاق را به خود مشغول داشته است، مفهوم سعادت و رابطه آن با لذت است و با توجه به جایگاه این موضوع در فلسفه اخلاق در این نوشتار سعی شده است "رابطه سعادت و لذت از منظر جان استوارت میل و ابن سینا" مورد بررسی قرار گیرد. در ابتدا به کلیاتی از بحث همچون سعادت و لذت و جایگاه آن در دوره یونان باستان و مدرن و فلسفه اسلامی اشاره شده است. در فصل دوم به طور مجز...

چکیده امام محمّد غزالی متفکّر بنام نیمه دوم قرن پنجم هجری، یکی از بزرگترین نظریه پردازان نظام اخلاقی ـ عرفانی، پایه گذار فلسفه اخلاق عملی و نظری که پای بندی به شریعت و مبانی دین اسلام، یکی از بارزترین ویژگی های وی است و جلال الدین محمّد مولوی عارف وارسته قرن هفتم هجری، که شهرت عرفانی وی بر دیگر جنبه های شخصیتی و علمی او برتری دارد، از بسیاری جهات و دیدگاه ها دارای افقی یکسان و مشابه هستند و درکنا...