در این پژوهش با تحلیل ساخت تصریفیِ بیش‌از 200 فعل از کردیِ گورانی، به بررسی پسوندها و پیشوندهای تصریفیِ فعل در این گویش از زبان کردی و مقایسۀ آن با زبان فارسی معیار پرداخته می‌شود. این فعل¬ها در زمرۀ رایج¬ترین و پرکاربردترین فعل¬های ساده در این گویش هستند. روش انجام این پژوهش از گونۀ توصیفی، تحلیلی و تطبیقی است و ما یافته‌های خود را در دو گروه پسوندها و پیشوندهای فعلی، دسته‌بندی کرده‌ایم. پسوندها ...

قلعه­گنج و رودبارِ جنوب از شهرستان­های جنوبیِ استان کرمان، خاستگاه و گسترۀ رواج گونه­های منطقه­ایِ گویش کُرْتَه، از گروه گویش­های بَشاگَردی و وابسته به خانوادۀ گویش­های ایرانی جنوب غربی هستند. این گویش به لحاظ جغرافیایی در نقطۀ مرزیِ رواج خانوادۀ زبانی خود و محل برخورد آن با گروه گویش­های بلوچیِ مکرانی، از اعضای خانوادۀ زبان­های ایرانی شمال غربی واقع گردیده و علی­القاعده، از حیث مختصات زبان‌شناختی نیز حل...

در دستورهای فارسی برخلاف مقوله های دستوریِ «زمان» و «وجه»، به مقولۀ مهم «نمود» توجه کمتری شده است. طبق تعریف، کلیۀ امکانات دستوری که برای بیان این سه مقوله در زبان ها مورد استفاده قرار می گیرد، «معین» نامیده می شود. معین ها از رهگذر فرایند معین شدگیِ افعال قاموسی به وجود می آیند. معین شدگی از انواع فرایند کلی دستوری شدگی است. معمولاً امکانات دستوری حاصل از معین شدگی به صورت کلمۀ نقشی، واژه بست و و...

اصولاً هر زبانی برای بیان مفاهیم جدید از امکانات و فرایندهای متعددی استفاده می کند تا برای آن مفاهیم، صورت های لفظی وضع نماید. این فرایندها شامل مواردی نظیر ترکیب، اشتقاق، تصریف، ابداع و غیره است. فرایند ترکیب، کلمات/ ستاک های مرکّب را خلق می کند و فرایند های اشتقاقی و تصریفی از طریق وندافزایی بر کلمات/ ستاکهای از پیش موجود و یا بالقوه به زایش کلمات جدید می پردازند. این ستاک ها می توانند بسیط و ی...

تحقیق حاضر در حوزه ی گویش شناسی انجام شده است که در آن دو گونه ی زبانی شهرهای فیض آباد و فردوس از جنبه های آوایی، صرفی، نحوی و نوع واژگان مورد مقاسیه قرار گرفته اند.برای جمع آوری داده های این تحقیق از روش های پرسش وپاسخ، مصاحبه و مشاهده استفاده شده است. در ابتدا ساخت آوایی این دو گونه ی زبانی مورد بررسی قرار گرفت، سپس به تحلیل ساخت دستوری شامل صرف و نحو پرداخته شد و در انتها نوع واژگان این دو گ...

در این پژوهش فرایندهای واژه سازی به شیو? ترکیب در بوستان سعدی بررسی شده است. واژه سازی و اشکال آن (ترکیب و اشتقاق) به دستگاه ساختواژی زبان مربوط می شود. در پژوهش حاضر الگوهای واژه سازی پس از تحقیق و بررسی و با توجه به منابع مربوط در این زمینه استخراج گردید. تعداد 1587 واژ? مرکب براساس واژه سازی از دیدگاه نظری? ایکس تیره در 83 الگو و پنج گروه اسم، صفت، فعل، قید و حرف مرکب طبقه بندی شدند. نتایج ح...

پدیده زبانی ترادف از گذشته تاکنون مطالعات بسیاری را به خود اختصاص داد و مخالفان جدی و موافقانی را به خود دید . ترادف در قرآن کریم با محوریت بررسی واژگان در عرصه دانش زبانی و اصول فقه و منطق که علوم اختصاصی قرآن کریم است حوزه تلاش های علمی گذشتگان  ومعاصران است .اینکه واژگان د رموضوعات مترادف هستند یا متقارب و ترداف به فارسی  و سایر زبان ها درست ترجمه شده باشد،یا برداشت نادرستی شده باشد ،نگاه تق...

مقاله حاضر با مطالعه ترکیب‌ فعلی زبان فارسی تلاش دارد تا فرایند دخیل در ساخت این مقوله زایا را روشن سازد. ترکیب فعلی از انضمام سازه‌های موضوع، افزوده، صفت و یا گروه نحوی با ستاک فعل تشکیل می‌شود و هسته نحوی این ساخت بر‌گرفته از فعل است. مقایسه پیکره ترکیب فعلی (8481) با داده‌های ترکیب غیر‌فعلی رساله خباز (1385) که بالغ بر 3974 مورد است و هر دو از فرهنگ بزرگ سخن انوری (1386) استخراج شده‌اند نشان...

از آنجاکه در داخل کشور مطالعات اندکی در حوزۀ زبان­شناسی بالینی انجام شده است، معرفی و گسترش این حوزه، نه تنها می­تواند راهگشای خوبی در بررسی اختلال­های گفتار و زبان باشد، بلکه می­تواند مبنایی برای بررسی فرضیه­ها و نظریه­های زبان­شناسی نیز باشد. در پژوهش حاضر برای نشان دادن و تبیین رویکرد دوسویۀ پژوهش در زبان­شناسی بالینی، ویژگی­های کاربردشناسی و نحوی شش کودک مبتلا به آسیب ویژه زبانی بررسی شد. د...

تعریف حروف اضافۀ مرکب، تعداد و حد‏و‏مرز آنها یکی از موضوع‏هایی است که در زبان فارسی و بین دستور‏نویسان و زبان‏شناسان سنتی و معاصر، بر‏سر آن اختلاف‏نظر وجود دارد. این موضوع به ساختار زبان فارسی و نیز ساختار ویژۀ خود حروف اضافۀ مرکب بر‏می‏گردد. از ترکیب برخی حروف اضافۀ مرکب فارسی می‏توان حروف اضافۀ ساده را بدون تغییر در معنای آن حذف کرد و برخی دیگر را می‏توان به‏کل، با یک حرف اضافۀ ساده و دارای ه...