علم غیب یکی از مسائل مهم کلامی است که از منظر فلسفی کمتر به آن پرداخته شده است. تبیین آن با رویکرد فلسفۀ مشاء، به عنوان زیرساخت دیگر مکاتب فلسفی، افق جدیدی فراروی پژوهشگران می گشاید. این جستار بر آن است که نخست، اصول و مبانی فلسفی مشاء را بیان دارد تا روشن شود از چه منظری به موضوع نظر انداخته شده است و در وهلۀ دوم، با استناد به مؤلفه های نظام حکمت مشاء در آثار ابن سینا- که تحلیل علم غیب در فلسف...

رویکرد نظام ملی نوآوری، که نهادها و کارکردهای مختلف دخیل در توسعۀ علمی و فناورانۀ کشورها را دربر دارد، یکی از رویکردهای مناسب برای تحلیل وضعیت علم، فناوری و نوآوری و ارائۀ سیاست‌ها و راهکارهای همه‌جانبه برای تقویت نوآوری در کشور است. بررسی وضعیت ایران در شاخص‌های نوآوری، حاکی از وضعیت نسبتاً نامناسب کشور در مقایسه با کشورهای منطقه و در مقایسه با اهداف سند چشم‌انداز 1404 است. خبرگان حوزۀ مدیریت ف...

یکی از موضوعات بسیار مهم مطرح در فلسفۀ علم و فلسفۀ دین، نسبت میان علم و دین است. این نسبت در دو حوزه مورد توجه قرارمی‎گیرد: نیاز انسان به هر دو و تقابل میان گزاره‎های آن دو در توصیف قوانین طبیعت. این مسئله از حوزۀ بررسی عمیق استاد مطهری بیرون نبوده‎است؛ چنان‎که می‎توان اشتغال بدان را در آثار ایشان ردیابی کرد و این کاری است که در کتاب رویکرد استاد مطهری به علم و دین انجام ‎شده ‎است. نویسنده در ا...

هم‌تراز قرار دادن امور و مفاهیم مختلف با کالاهای فیزیکی اقتصادی فرایندی است که از شکل‌گیری دانش اقتصاد متعارف آغاز شده است. در این فرایند که از آن به کومادیتی‌سازی تعبیر می‌شود، به‌‌تدریج همه امور و مفاهیم شمایلی بازاری به خود می‌گیرند تا بتوان آنها را در بستری بازاری مورد مبادله قرار دهند. از مفاهیمی که در نیمه دوم قرن بیستم عنوان کومادیتی را به خود گرفت، دانش است. این نوشتار با شیوه‌ای ...

این پژوهش با علت‌یابی رویکرد شاعران به علم ریاضی دریافته که شاعران ، علم حساب را برای ماده تاریخ‌سازی و حساب جمل و رسیدن به مجهولات از طریق معلومات انتخاب کرده و برای ساختن معما و لغز به کار گرفته‌اند و با این عمل پیوندی علمی ‌ــ‌‌ هنری بین ریاضیات و ادبیات برقرار کرده‌اند.

تولید علم بومی، حاصل فرایندی است که در آن مسائل بومی بنیان فعالیت‏های علمی را پی‏ریزی می‏نماید. شناخت مسائل بومی در این رویکرد، اولین قدم در ساحت تولید علم بومی است. علاوه بر شناخت مسائل بومی، گردآوردی داده‌ها و اطلاعات معتبر، به علاوه فرضیه‌سازی بر اساس ذهنیت‏های مستعد، فراهم‌کننده زمینه برای تحلیل مناسب و  نظریه‌پردازی بومی است. در مقاله حاضر، ضمن مروری بر مفهوم تولید علم بومی، به این مسأله ا...

میان‌رشته‌گرایی، علامتی از بحران رویکرد‌های سنتی به علم‌ورزی و مدل‌های متعارف برنامه‌ریزی آموزشی و درسی و ساختارهای معمول دپارتمان‌ها و تخصصهای دانشگاهی است. هدف از این مقاله شناخت زمینه‌های پیدایی و برآمدن میان‌رشته‌ای شدن، پیشران‌های آن، ظرفیت‌ها ومحدودیت‌ها و آسیب‌پذیری‌ها، و سرانجام الزامات وبایسته‌های آن است. روش تحقیق فراتحلیل کیفی تحقیقات قبلی به منظور افق‌گشایی برای فعالیتها و برنامه‌ها...

معرفت‌شناسی دینی درواقع محصول رویکرد معرفت‌شناختی به معارف دینی است. در سنت اسلامی، دغدغه طرح منسجم مباحث معرفت‌شناسی دینی در میان متکلمان بیش از فیلسوفان مسلمان به چشم می‌خورد. علامه حلی و قاضی عضدالدین ایجی دو متکلم برجسته مسلمان‌اند که به مسائل مهمی در حوزه معرفت شناسی (به‌طور عام) و نیز معرفت‌شناسی دینی (به‌طور خاص) از جمله تعریف علم، اقسام علم، امکان دستیابی به علم، تعریف نظر، وجوب نظر و.....

تلاش هاى زیادى درباره ى چند و چون تعلیم و تربیت اسلامى صورت گرفته است، اما اینک سؤالى رودرروى آن مطرح است، و آن این است که «آیا تعلیم و تربیت اسلامى مى تواند یک علم باشد؟». مقاله ى حاضر ضمن بررسى معانى متفاوت تعلیم وتربیت، وجوهى را که مى توان در آن از «علم تعلیم وتربیت اسلامى» سخن گفت، بررسى مى نماید و مهم ترین مشکلاتى را که بر سر راه هر رویکرد وجود دارد، برمى شمارد; خصوصاً رویکرد استنباطى را به...