با ظهور پدیده¬ی گرمایش جهانی، طی سال¬های اخیر رخداد روزهای گرم و امواج گرمایی رو به افزایش بوده است. منطقه جنوب شرق ایران به سبب موقعیت جنب حاره¬ای در معرض این فرین آب و هوایی قرار دارد. در این پژوهش به بررسی ویژگی های آماری و شناسایی الگوهای همدید دماهای فرین بالای دوره¬ی گرم سال در جنوب شرق ایران پرداخته شده است. بدین منظور ابتدا داده های دمای 9 ایستگاه سینوپتیک در منطقه¬ی جنوب شرق اخذ گردید....

دوره های طولانی مدت سالانه یا فصلی متغیرهای اقلیمی همچون دما معمولاً به عنوان شاخصی برای تشخیص تغییرات اقلیمی کاربرد دارد. بر این اساس، این مقاله به بررسی ارزیابی دمای حدی به عنوان شاخص تغییر پذیری اقلیمی در ایستگاه سینوپتیک سمنان واقع در استان سمنان در طی یک دوره آماری 42 ساله ( 1965-2006) می پردازد. جهت دستیابی به هدف مورد نظرو تعیین تغییرات اقلیمی اخیر در منطقه ، 7 شاخص دمایی حدی از لیست شاخص...

یکی از عوامل مهم آب و هوایی که در طی دوره سرد سال در بیشتر مناطق کشور بروز می‌کند، پدیده سرما و یخبندان است. برای مطالعه و بررسی تداوم روزهای یخبندان در ایران زمین از مدل زنجیره مارکوف، مرتبه‌های یک و دو و سه حالته (یخبندان و غیریخبندان) بهره برده شد. با استفاده از این مدل، ماتریس فراوانی و ماتریس احتمالات انتقال برای یک دوره 15 ساله (2005-1991) از ماه اکتبر تا ماه مه در 58 ایستگاه مورد مطالعه ...

ایران در کمربند خشک عرض میانه قرار گرفته که متوسط بارش آن 250 میلی متر است و تغییرات زمانی و مکانی شدیدی دارد. رویدادهای بارشی با دوام کوتاه مدت یکی از مشخصه های مناطق خشک است که در ایران نیز ملموس است. هرچند بارش ایران دوامی بین 1 تا 45 روز دارد و دارای تغییرات زمانی مکانی شدیدی نیز هست اما بیشینه بارش و روزهای بارشی ایران، از بارش های کوتاه دوام تأمین می شود. بنابراین رخداد بارش های طولانی دو...

در پژوهش کنونی برای بررسی پیوند بین روزهای برفپوشان با ارتفاع، شیب و وجه شیب از داده­های دو فرآوردۀ دورسنجی مودیس تررا و مودیس آکوا برای بازۀ زمانی 1393-1382 بهره گرفته شد. تفکیک مکانی داده­های به‌کاررفته در این پژوهش 500 است. همچنین داده­های مدل رقومی ارتفاع ایران (DEM) در تفکیک مکانی 500 متر و با سیستم تصویر سینوسی هماهنگ با تفکیک و سیستم تصویر داده­های مودیس تررا و مودیس آکوا از تارنمای سازم...

به منظور بررسی تغییر عناصر اقلیمی حوضه دریاچه ارومیه، داده­های درجه حرارت حداکثر و حداقل و بارندگی روزانه 4 ایستگاه در طی دورة 2006-1984 مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش از شش شاخص برای تجزیه و تحلیل روند تغییرات درجه حرارت و هشت شاخص جهت بررسی روند تغییرات بارش بهره گرفته شد. روند این نمایه­ها با استفاده از روش حداقل مربعات تعیین گردید و برای تشخیص معنی­داری آنها آزمون رتبه­ای من ـ کندال به ...

شرایط توپوگرافی سطح زمین به شدت بر پدیده­های متوسط اقلیم مؤثرند. چاله­ها، کم و بیش کانون انباشته شدن هوای سرد در شب به شمار می­آیند و زمینه‌ی پیدایش واژگونی دمای هوا را فراهم می­سازند. نرمال دمای هوا در ایستگاه‌های همدید و کلیماتولوژی منطقه، چنین شرایطی را برای چاله‌ی گاوخونی نشان می­دهد. در این پژوهش، برای تعیین احتمال رخداد روزهای نشست هوای سرد در چاله‌ی گاوخونی در فصول مختلف سال از زنجیره‌ی ...

گستره و وردش‌پذیری پوشش‌های برفی، فراسنج‌های مهمی در سامانه‌های آب‌شناختی و آب و هواشناسی است. برای مناطقی که منبع اساسی آب آن‌ها از انباره‌های برفی حاصل می‌شود، مطالعۀ روند تغییرات پوشش‌های برفی اهمیت بسیار زیادی دارد. بسیاری از رودخانه‌های پرآب ایران، از انباره‌های برفی کوهستان‌ها سرچشمه می‌گیرد؛ بنابراین بررسی تغییرات پوشش برف در کشوری همچون ایران بسیار ضروری و مهم است. در پژوهش حاضر، تغییرا...

رویدادهای فرین دمایی و بارشی بخش مهمی از مخاطرات آب و هواییمی­روند که به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک از بسامد رخداد بالایی برخوردار است. بدین منظور در این پژوهش برای بررسی رویدادهای فرین مرتبط با مخاطرات آب و هوایی از چهار نمایه فرین دمایی تعداد سالانه روزهای یخبندان (FD)، تعداد سالانه روزهای یخی (ID)، تعداد سالانه روزهای تابستانی (SU) و تعداد سالانه شب­های گرمسیری (TR)؛ و رخدادهای باران بیش ا...

در عصر حاضر وقوع مکرر پدیده های مخرب جوی و تغییرات و وردایی های بزرگ مقیاس آب و هوایی، زندگی و حیات بشری را در مقیاس های منطقه ای تا جهانی به شدت از خود متأثر ساخته است. بدین ترتیب در دهه های اخیر به دلیل تاثیر مخرب برخی از فعالیت های نابخردانه بشر، ما شاهد وقوع مکرر پدیده های مخرب جوی و تغییرات آب و هوایی در مقیاس جهانی، منطقه ای و محلی هستیم. گرم شدن کره زمین، بروز و تداوم خشکسالی ها، وقوع طو...