چکیده: در پایان نامه حاضر ضمن نشان دادن معنای رئالیسم و لواحق آن یعنی صدق و عینیت در علم شناسی پوپر؛ تلاش شده که عملکرد پوپر در جمع بین رئالیسم و کوانتوم در دو سطح توضیح داده شود. در سطح اول، پوپر سعی می کند با خارج کردن رئالیسم مورد نظر خود، موسوم به رئالیسم انتقادی، از حیطه ی علم تجربی، و بردن آن به حیطه ی متافیزیک، دانش کوانتوم را از این بابت خلع سلاح کند که صلاحیت اظهار نظر پیرامونِ رئالیسم...

با اینکه رئالیسم مفهومی شناخته شده و پرکاربرد است، اما با رجوع به منابع مربوط روشن می‌شود که این مفهوم تعریفی یکسان و مورد اتفاق ندارد. پرسش‌هایی که در بحث از رئالیسم طرح شده‌اند، گسترده‌اند و به حوزه‌های مختلفی مانند وجودشناسی، الهیات معناشناسی، معرفت‌شناسی، منطق، روش‌شناسی،اخلاق تعلق دارند و به همین دلیل، در تعریف این مفهوم بسته به حوزة مورد بحث از معیارهای متفاوتی استفاده شده است. در این نوش...

رویکرد اسلامی به روابط بین الملل در مقایسه با رویکردهای رئالیستی و لیبرالیستی چکیده اسلام به عنوان یک دین جهان شمول رویکرد خاصی نسبت به ماهیت روابط بین الملل دارد که متفاوت از دو جریان اصلی نظریه‏پردازی در روابط بین الملل یعنی رئالیسم و لیبرالیسم می‏باشد. مکاتب موجود در روابط بین الملل دارای مبانی هستی‏شناسی، معرفت‏شناسی و روش‏شناسی متفاوتی از هم می‏باشند، که این مبانی رویکرد آن‏ها را نسب...

تطورات علم و نظریه¬های اجتماعی حقیقتی است که با اندک تأملی تصدیق می¬شود. مفهوم و معیار صدق به قدری مهم است که اندک تغییری در آن¬ها علم را زیر و زبَر می¬کند. رئالیسم تنگ¬نظرانه، رئالیسم آشفته، ایدئالیسم و رئالیسم انتقادیِ «بسکار» مکاتب اجتماعی است که همه متأثر از عناصر صدق است. رویکرد جدلیِ علم در غرب موجب شده است مفهوم و معیار صدق در این مکاتب دچار چالش¬های جدّی باشد. تنها مکتبی که توان ارائه¬ی معر...

تأثیر آثار و سبک های ادبی کشورهای مختلف جهان بر ادبیات کشورهای دیگر، از دیدگاه ادبیات تطبیقی، مسأله ای اثبات شده است. بررسی تطبیقی نمونه هایی از ادبیات داستانی کشورمان با ادبیات جوامع غربی گویای این واقعیت است. یکی از شاهکارهای داستان نویسی ما که آن را با ویژگی های مکتب رئالیسم و رئالیسم سوسیالیستی تطبیق می دهند، رمان کلیدر محمود دولت آبادی است. در اینکه رمان کلیدر تحت تأثیر اصول این دو مکتب...

تحلیل نظری تاریخ روابط خارجی ایران با قدرتهای بزرگ، فهمی تئوریک از الگوهای رفتاری دولتهای ایرانی در مقاطع مختلف تاریخ ارائه میکند و میتواند به مثابه پلی برای ساختن آینده باشد. این مقاله با اشاره مختصر به رفتارها و الگوهای مشترک تاریخ روابط خارجی ایران با قدرتهای برزگ طی پنج قرن گذشته با روشی تحلیلی تبیینی، فهمی نظری از تاریخ روابط خارجی ایران ارائه می کند. چارچوب نظری رئالیسم ایرانی که در این م...

چکیده اسپینوزا برجسته ترین فیلسوف عصر روشن گریِ رادیکال است، به طوری که روشنگری رادیکال را هم سنگ «اسپینوزیسم» خوانده اند. فلسفۀ سیاسی اسپینوزا در امتداد سنت بزرگ جمهوری خواهی فلورانس و ونیز و در چهارچوب رئالیسم سیاسی مدرن تحلیل می شود. اساس این جمهوری خواهی یا رئالیسم سیاسی دریافتی از مدینه یا جمهوری است که بر تحلیل و ارزیابی مناسبات نیروها استوار است. به عبارتی، محور اصلی رئالیسم سیاسی اسپینوز...

مکتب رئالیسم یکى از بنیادى‏ترین مکاتب هنرى است که در اواسط قرن نوزدهم در فرانسه ظهور کرد و به سرعت گسترش یافت. پرهیز از تخیل و الهام‏هاى درونى رمانتیک‏ها و پرداختن به واقعیت‏هاى عالم بیرون از اساسى‏ترین اصول این مکتب بود که شاعران، نویسندگان و هنرمندان را به سوى خویش کشاند. در ایران نیز همگام با حرکت‏هاى مشروطه‏خواهان، شاعران و نویسندگان به مسائل اجتماعى و انحطاط و عقب‏ماندگى کشور، توجه نشان دا...

همة معرفت­های بشری به­تدریج روند تطورات تاریخی را سپری کرده و به مرحلة کنونی رسیده­اند. این مقاله با استفاده از روش اسنادی، به واکاوی نسبتِ بین جادو و علم می­پردازد. یکی از حوزه­های معرفتی، معرفت علمی است. بر مبنای پارادایم پوزیتیویستی، تفکر جادویی چون بدیل­های ناپخته و گمراه­کنندة تفکرِ علمی تلقی شده است. پوزیتیویست­ها در روش­شناسی بر مشاهده و تجربه تأکید زیادی می­کردند و امور غیرتجربی را مُحمل و...