یکی از درخشان‌ترین دوره‌های تاریخ شهر اصفهان، دورة حکمرانی سلجوقیان است. چنان‌که مورخین این دوره از این شهر با نام "خیر البلاد" یاد کرده‌اند. بدون‌تردید از جمله عوامل مؤثر در اهمیت اصفهان دورة سلجوقی، وضعیت اقتصادی و تجاری این شهر بوده است. این پژوهش برآن است که، با تکیه بر داده‌های تاریخی و به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی، به تبیین عوامل مؤثر در رونق و اعتلای وضعیت اقتصادی و تجاری اصفهان در عهد سلاجقه...

ابو حاتم مظفر اسفزاری (سد? 5 و 6ق) منجم، ریاضی دان و طبیعی دان بزرگ ایرانی، معاصر و همکار عمر خیام بود. از زندگانیش اطلاع چندانی در دست نیست؛ فقط بعضی مورخان و دانشمندان در آثار خود از وی یاد کرده اند. از مهم ترین کارهای علمی او شرکت در رصد اعتدال بهاری به منظور اصلاح گاهشماری و تدوین تقویم جلالی است. از او چندین اثر در زمینه های ریاضیات، مکانیک، اندازه گیری اوزان، کائنات جو و گیاه شناسی بر جای...

از آنجا ­که ارسطو، در هر دو زمینة اخلاق و هنر دارای رسالاتی مستقل است، لذا مطالعة آن دو و توجه به رویکرد اخلاقی در هنر از مباحثی است که غالب شارحان فلسفة ارسطو به نحوی از انحا به آن پرداخته­اند. اما نظریات ایشان دارای اختلافات و بعضاً تناقضات آشکار با یکدیگر، و گاه حتی در تقابل با آرای ارسطو است. این نکته را می­توان از یکسو ناشی از مفقود شدن بخشی از رسالة فن شعر و دیگر آثار ارسطو و از سوی دیگر، ...

عبهرالعاشقین مجموعـه‌ای از آرا و اندیشه‌های روزبهان بقلی شیرازی دربارة عشق است. به دلیل اهمیّت فراوانی که این رسالة عرفانی در ادبیات فارسی دارد، بر آثار بعد از خود از جملة مثنوی صفات العاشقین اثر هلالی جغتایی تأثیر بسزایی گذاشته است. از آن جایی که این دو اثر از لحاظ موضوع و درون‌مایه اشتراکات زیادی با هم دارند، می‌توان برای درک بیشتر قابلیت‌های‌شان، آن‌ها را بر اساس نظریة بینام...

میرزا مهدی اصفهانی، مؤسس مکتب معارف خراسان، موسوم به «تفکیک»، علاوه بر دارا بودن اجتهاد مطلق و تبحر در علوم عقلی، یکی از قرآن‌پژوهان معاصر نیز به حساب می‌آید. دلیل این مدعا وجود آثاری از ایشان در حوزۀ قرآن همچون معارف القرآن، رسالۀ شاهزاده افسر، رسالة فی وجه اعجاز کلام الله المجید و ... است. وی دیدگاه‌های معارفی خود را بر آیات و روایات بنا نهاد و همین گرایش به نقل، سبب شده وی را که نخستین مروج ...