آنچه در پی می آید، گزیده ای از ادلّه ی قرآنی و روایی درباره ی تقیّه و ضرورت آن است. در بخش نخست اموری مانند حفظ جان و پاسداری از کیان دین و جلوگیری از خونریزی های بیهوده، به عنوان ضرورت تقیه از منظر قرآن و روایات بحث و بررسی خواهد شد. در بخش دوم آشکار خواهد شد که تقیّه مستند به همه ی ادلّه ا ی است که در اثبات هر حکم دینی کارایی و کاربرد دارد؛ یعنی قرآن و سنّت و عقل و اجماع. بدین رو آیات دالِّ بر تقیّه ...

مباحث مربوط به زن، پیوسته یکی از موضوعات جذاب و پر هیاهو بوده است، شخصیت زن را می توان از دو منظر حقوقی و حقیقی واکاوی کرد. از زاویه حقوقی، ابعادی مانند مبانی حقوق زن، تفاوت ها و اشتراکات حقوقی دو جنس، راز تفاوت ها و... کنکاش پذیر است که بررسی آن مجالی دیگر می طلبد. هدف از نوشتار حاضر بررسی «شخصیت حقیقی» زن است تا با تبیین و جمع عرفی میان روایاتِ به ظاهر معارض مربوط به زن و تشخیص احادیث صحیح از ...

اثیرالدین ابهری یکی از برجسته ترین منطق دانان دوره اسلامی است که کمتر شناخته شده است. جستار پیش رو، از یکسو، با تصحیح الرساله الزاهره، یکی از منطق نوشته های ارزشمند وی را از پستوی فراموشی به پیشخوان چاپ و انتشار درمی آورد و، از دیگرسو، با شرح و واشکافی و تحلیل آن از دریچه منطق جدید، بر گوشهای از اندیشه های منطقی ابهری پرتو می افکند. مهمترین دستآوردهای این جستار در مقام بازشناسی اندیشه های منطقی...

تقریرهای مختلفی از براهین جهان­شناختی در اثبات وجود خدا ارائه شده که یکی از معتبرترین آن­ها، برهان وجوب و امکان است. ابن­سینا آن را در چند کتاب خود به ویژه در «اشارات و تنبیهات» به تفصیل مطرح کرده؛ و آن را برهان صدیقین نامیده است. فیلسوف دین معاصر، ریچارد سویین­برن نیز در ذیل براهین جهان­شناختی، این برهان را مورد اشاره قرار داده است. هر چند تقریر این دو فیلسوف از برهان مذکور دارای مبانی و پیش­ف...

در این پژوهش، به منظور دستیابی به چگونگی استفاده از دلیل عقل در فقه شیعه و کاربرد عملی آن؛ نظرات اصولی و سیره عملی شیخ طوسی، ابن ادریس، محقق حلی، محقق اردبیلی، فیض کاشانی و شیخ انصاری بررسی شده است. این بررسی با روش تحلیل محتوای متون فقهی واصولی و با تمرکز بر فتاوای استدلالی انجام گردیده است. نتایج نشان می‌دهد که نامبردگان استفاده از عقل را برای اثبات شریعت و لزوم پیروی از آن پذیرفته و احکام کل...

کیت مانه در مقالۀ «درونی‌گرایی دربارۀ دلیل: غم‌انگیز اما صادق؟» (2014) طرحی برای دفاع از درونی‌گرایی دربارۀ دلیلِ هنجاریِ عمل پیش می‌نهد. به نظر او، باید به سرشت بیناشخصی دلیل نظر کنیم تا در یابیم دلایل محدود به وضع روانشناختی فاعل هستند. با این وصف، دلایل آن ملاحظاتی هستند که فاعلِ آرمانی در فرایند دلیل‌آوریِ آرمانی با فاعل به آنها اشاره کند. ایدۀ مانه این است که اگر این شرط برقرار باشد، چالشی برا...

علی رغم اهمیت واخواهی وکاربرد وسیع آن در محاکم، قانونگذار در تدوین مقررات مربوط به آن دقت لازم را بعمل نیاورده است. برای نمونه در رابطه با ماهیت واخواهی، حکمی را بیان ننموده است، لذا برخی حقوقدانان آنرا یک مرحله مستقل دادرسی می دانند و برخی، آن را ادامه مرحله قبلی تلقی می کنند. همچنین در رابطه با شرایط صدور حکم غیابی، در مرحله بدوی و تجدیدنظر، ابهامات زیادی وجود دارد؛ به عنوان مثال جاییکه خواند...

نمودارهای کنترلی x-bar یکی از مهمترین ابزارهای کنترل کیفیت آماری درپایش میانگین فرایندها در کارخانه ها می باشد. از طریق این نمودارها میتوان انحرافات با دلیل را تشخیص داد. به منظور استفاده از این نمودارها، بعضی از پارامترهای آن باید تعیین شود که به آن طراحی نمودار کنترل گفته شود. در اکثر پژوهشها، پارامترهای ورودی فرایند و هزینه و زمان بصورت قطعی برآورد شده اند و فرایند در معرض یک انحراف قرار دار...

دو مورد از ادله اثباتی یا دلیل قضایی شهادت و تحقیق محلی می باشد که از دیرباز برای کشف حقیقت مورد توجه مقنین ، حقوقدانان و عرف بوده است و اکنون نیز جزء دلایل مهم و موثر به شمار می آیند . لذا ضمن تشریح برای شناخت خود دلیل به بررسی و مقایسه نکات برجسته و مهم شهادت و تحقیق محلی پرداخته شده است تا به اهمیت این دو دلیل بسیار کاربردی و معمول در اکثر موضوعات حقوقی اعم از تمهیدی یا اتفاقی پی برده باشیم ...

یکی از کارآمدترین روش های شناخت و بازسازی جوامع باستانی، مطالعه و بررسی قبر و بقایای موجود در آن است. از این طریق می توان با جنبه های گوناگون زندگی متوفیان آشنا شد و در نتیجه به بازسازی اجتماعی که در آن می زیسته اند، پرداخت. با بررسی این اشیاء نه تنها برخی از اشکال زندگی مادی افراد یک جامعه باستانی روشن می شود، بلکه گوشه هایی از اعتقادات، باورها و وضعیت زندگانی معنوی آن ها نیز بر ما و آیندگان م...