دستورنقش­نمای واژگانی یکی از دستور­های زایشی غیرگشتاری است که  امروزه مبنای تحلیل و تهیه دادگان درختی در زبان­شناسی رایانشی  قرار­گرفته است. از جمله ویژگی­های این دستور آن است که در آن به­جای تبدیل یک ساخت زیرین با کمک گشتار به روساخت، تنها یک ساخت ظاهری درنظر گرفته می­شود و ازاین‌رو، این دستور به وجود گشتار قائل نیست. مهم­ترین ویژگی این دستور این است که در آن چند سطح به­طور موازی برای نمایش اط...

پهلوی اشکانی، یکی از زبان­های ایرانی است که نوشته­ های آن در دورة میانة زبان­های ایرانی از اشکانیان، ساسانیان و پیروان دین مانوی بر جای مانده‌است. در دورة نو زبان­های ایرانی، دیگر اثری از این زبان در دست نیست. با این­ همه، گویش­های ایرانی نو هر یک به گونه­ای دنبالة یکی از زبان­های ایرانی در دورة میانه و باستانی زبان­های ایرانی هستند. پاره­ای از زبان­های ایرانی دورة نو را می­توان دنبالة یکی از ز...

در این مقاله، آرای سیبویه ـ دانشمند مسلمان و ایرانی ـ دربارۀ زبان و زبان شناسی بررسی شده است. این عالم بزرگ ایرانی، که از رهبران نحلۀ بصره نیز بود، در نحو زبان عربی به کمال رسید. کتاب او با عنوان الکتاب از معروف ترین و معتبرترین کتاب ها در زمینۀ نحو است. الکتاب طرز توصیف دستور زبان عربی را تعیین و تثبیت کرد. تصویری که او از دستور زبان عربی رسمی و کتابتی ترسیم نمود به ذات همان است که امروزیان از...

زمان از جمله مؤلّفه‏های اصلی فعل است که هر قومی به صورت‏های مختلف آن را به­کاربرده‏اند. از آنجا که ترجمۀ کهن قرآن قدس، ترجمه‏ای تحت اللفظی است، رابطه‏ای تطبیقی بین دو زبان فارسی و عربی برقرارنموده، زمان‏های متفاوت فعل را به صورت‏های کهن یا با تغییرات آوایی یا متناسب با برخی از لهجه‏های مرسوم و در برخی موارد با شکل ویژه‏ای مطرح نموده­است.در این پژوهش سعی شده تا فعل‏های مختلفی که مترجم قرآن قدس اس...

این رساله بر اساس فرضیه " دسترسی کامل/انتقال کامل " که توسط شوارتز و اسپراوز (1996) مطرح شده و در چارچوب نظری "نظریه بهینگی" (پرینس و اسمولنسکی، 1993 ) انجام گرفته است. این تحقیق به منظور بررسی مراحل تکامل زبان میانی در حوزه واجشناسی انجام گرفته است و مهمترین پرسش آن سنجش این نکته است که آیا می توان با بهره گیری از مفاهیم نظریه بهینگی تعداد و نوع خطاهای زبان آموزان ایرانی زبان انگلیسی را در آغا...

چکیده ندارد.

رساله حاضر گروه فعلی زبان فارسی را از دیدگاه دستور زایشی - گشتاری مورد بررسی قرار داده است . گروه فعلی در زبان فارسی یک واحد نحوی است که از یک یا چند عنصر واژگانی تشکیل می شود و در گزاره جمله همیشه جایگاه اسناد را اشغال می کند. پس از مقایسه تجزیه روساختی فرمول کلی زیر را برای گروه فعلی می توان بدست آورد. گروه فعلی : (عنصر پیشرو) + فعل واژگانی + (عنصر پیرو) عنصرهای پیشرو و پیرو که وابسته های اخت...

کنش زبانی دو وجه دارد: یکی وجه معمول و عاری از نمودهای هنری و دیگری وجه هنری که با داشتن نقش غیراجرایی اشکال و گونه های مختلفی پیدا می کند. در زبان هنری شگردهای فراوانی به کار گرفته می شود. یکی از این شیوه ها، تکرار آواها و واژگان و جمله هاست. نوع نخست در واژگان و نوع دوم در سطح جمله و نوع سوم در سطحی وسیه تر و کلّی تر کلی به نام زنجیره گفتار ، تکرار آوایی و واژگان، رایج ترین مکرّر ها به شمار می ...

در زبان فارسی، فعل از جهات گوناگون تقسیم می‌شود. تقسیم بندی بر مبنای ساخت و تعداد اجزای تشکیل دهنده، یکی از مهمترین اقسام فعل است. دستور نویسان در این باره دست کم به دو گونه فعل ساده و فعل مرکب قائلند. برخی نیز اقسام بیشتری برای فعل برشمرده‌اند. عبارت فعلی گونه‌ای از فعل بر مبنای ساخت آن است که دست کم از سه جزء تشکیل می‌شود و معنی واحدی دارد. در چند دهه اخیر این مجموعه فعلی، در برخی از دستورها ...

هر نسلی در زندگی خود به شیوه یا شیوه‌هایی در شهر و فضاهای آن تصرف می‌کند و با دانش فنی و تاریخی از یک طرف و تحولات مربوط به زمان خود از طرف دیگر به تولید فضاهای عمومی و خصوصی می‌پردازد؛ هرگونه مداخله در فضاهای شهری گذشته نیازمند شناخت بیشتر شهرها و سرگذشت آنها در طول تاریخ است. در اواخر دورة قاجار و اوایل دورة پهلوی اول به موازات تحولات واقع در غرب، استفاده از روش‌های طراحی شهریِ متداول در غرب د...