زمانی‌ که جریان بیداری اسلامی در ابتدای سال 2011 به اوج خود رسید، مردم بحرین نیز هم‌سو با این جریان به اعتراضاتی گسترده مبادرت کردند که دخالت نظامی حکومت حاکم به کمک نیروهای شورای همکاری خلیج فارس باعث گسترش و تعمیق این اعتراضات و تبدیل آن به بحران شد. در این میان، رسانه‌های کشورهای عربی‌زبان حاشیة خلیج فارس نیز با درنظرگرفتن گفتمان حاکم‌بر کشورهای خود به بازنمایی و مدیریت این بحران پرداختند. ا...

سوال اصلی ما در این مقاله در راستای بررسی تفصیلی جایگاه جامعه شیعی در ساختار قدرت در کشور بحرین و رویکرد تبعیض آمیز دولت نسبت به شیعیان با توجه به مفهوم عدالت اجتماعی است. در این راستا مولفه های جامعه شناسانه مانند وضعیت آموزش و تحصیلات، شرایط و فرصتهای اقتصادی و میزان حضور موثر در پست های اداری و سیاسی مورد بررسی قرار می گیرد.چنانچه تحقق عدالت به ویژه عدالت اجتماعی وظیفه نهاد دولت تلقی می شود،...

در حالی که زمان خیزش و پیروزی در تونس، لیبی و مصر کوتاه مدت بود و دولت های متکی به ارتش و طبقه‏ی دیوان سالار در برابر خواست اکثریت شهروندان به سرعت تسلیم شدند، روند فرایند تحولات سوریه حاکی از ایستادگی نظام سیاسی حاکم است. کدامین زمینه ها و بسترها موجبات به درازا کشیده شدن درگیری در سوریه شده است؟ این پژوهش با دستیازی به اسناد و اطلاعات دانشگاهی و معتبر و با روش توصیفی- تحلیلی، کوشش کرده است نق...

در جهان معاصر، تحولات اخیر خاورمیانه از پردامنهترین و ژرفترین تحولات در ساختار سیاسی کشورهای منطقه به شمار میآید. این تحولات با اعتراضهای مردمی علیه حکومتهای خودکامه، به منظور دستیابی به مردم سالاری، نفی سلطه و ستمگری، حاکمیت قانون و استبداد ستیزی از تونس آغاز گردید و سپس به کشورهای دیگر از جمله مصر، لیبی، یمن، بحرین و سوریه رسید. این وضعیت در کشورهای تونس و مصر به برافتادن حکومت بن علی و حسنی ...

ظرفیت‌‌های ژئوپولیتیکی ایران، امنیت ملی آن را به شدت تحت تاثیر محیط منطقه‌ای خاورمیانه قرارداده است. پس از انقلاب اسلامی، شکل گیری ائتلافی از کشورهای سنی نشین حاشیه‌‌ی خلیج فارس به زعامت عربستان، ناچارا ایران را وادار به تقابل جویی در چارچوب محور مقاومت نمود. محوری که با روی کار آمدن دولت شیعی عراق،اقتداری مضاعف یافت. عملکرد امنیتی ایران در تحولات ناشی از بیداری اسلامی، حمایت از گروه‌های شیعی د...

پس از استقرار نظام دموکراتیک در عراق و دستیابی شیعیان به قدرت، دول عرب منطقه از افزایش قدرت و حوزۀ نفوذ ایران نگران شدند. با افزایش مطالبات مردمی و وقوع انقلاب در کشورهای عربی این نگرانی به‌ویژه در بحرین به‌دلیل دارا بودن اکثریت شیعه افزایش یافت. آنان با اعزام نیرو به بحرین واکنش نشان دادند و نیز با افزایش مطالبات و اعتراضات مردمی در سوریه به بهانۀ حمایت از انقلابیون و برای ضربه زدن به ایران وا...

انقلاب مردم ایران علیه رژیم شاهنشاهی به رهبری «امام خمینی(ره)» که در سال 1357 به پیروزی رسید موجی از خودباوری و اعتماد به نفس را در میان ملت های مسلمان دمید. «رابرت گر» معتقد است که جنبش های اجتماعی تنها زمانی به خود شکلی جدی می گیرند که باور به تغییر و حصول نتیجه در آن ها به صورت اعتقادی راسخ بروز کند. در فضای پیش از انقلاب سرخوردگی ها و شکست های ناشی از اتکای ملت های مسلمان به ایدئولوژی های...

تبدیل خاورمیانه (شامل شمال آفریقا) به کانون توجه تلاش های سیاست خارجی ترکیه نشان از وجود بعد قدرتمند هویتی در سیاست خارجی جدید این کشور دارد. موضوع موردنظر این مقاله، دیدگاه حزب عدالت و توسعه (دولت حاکم) ترکیه در مورد تحولات خاورمیانه به ویژه در بحرین است و مبانی نظری استفاده شده در مقاله مبتنی بر نظریه سازه انگاری است. یافته های تحقیق نشان می دهد که ترکیه در گذشته رویکردی در قبال شورای همکاری ...

اخوان المسلمین، به عنوان یکی از قدیمی ترین احزاب سیاسی-مذهبی درخاورمیانه، طی دو دهه گذشته توانسته است موفقیت های سیاسی چشمگیری را در برخی از کشورها از جمله درترکیه ومصر بدست آورد. مصر به عنوان خاستگاه این حزب سیاسی، با برکناری دیکتاتوری نظامی درسال2010، به پایگاهی برای اعمال قدرت اخوان المسلمین، پس از84 سال مبارزه وفعالیت، تبدیل شد. پیروزی محمد مرسی، نامزد جماعت اخوان المسلمین در انتخابات ریاست...