پژوهش حاضر می کوشد چگونگی حضور شخصیّت اسطوره­ایِ «عولیس» و شیوه های فراخوانی و به کارگیری آن را از سوی سه شاعر مهمّ معاصر عربی، همچون محمود درویش (1941-2008) محمّد عمران (1962-1983) و یوسف الخال (1917-1987) مورد بررسی و نقد قرار دهد؛ بدین جهت که نامبردگان برای القای مفاهیم مورد نظر خود به مخاطب از این چهرۀ اسطوری بهره ها بردند و کوشیدند با کمک آن، رمزگونه به ترسیم دغدغه های شخصی و غیر شخصی بپردازند...

هدف این مقاله طرح بحثی روش شناختی در باب چگونگی خوانش فیلم از منظری بنیامینی_ دلوزی و نمایش نحو? کاربرد آن از رهگذر تحلیل یک فیلم است. برای این هدف ابتدا پروبلماتیک دوگانگی واقعیت و هنر و یا رابطه داستان و واقعیت یا سینما و واقعیت را به مثابه زمین? نظری طرح مباحث روش شناختی حول سینما و تحلیل فیلم توضیح می دهیم. سپس با توجه به این زمین? نظری، معرفت شناسی دلوزی در باب سینما و چالش آن با مسئل? افل...

مقاله حاضر با تحلیل نسبت روایت شناسی ساختارگرا و مطالعات میان رشته ای، در پی پاسخ دادن به این پرسش ها است که چه عواملی در روی آوری روایت شناسی به میان رشتگی مؤثر بوده است و اصولاً این چرخش را باید برآمده از امکانی در روایت دانست یا ضرورتی روش شناختی؟ حرکت به سوی میان رشتگی را نه تنها در گرایش های جدید روایت شناسی بلکه در تغییرات روی داده در نظریه های روایت شناسان ساختارگرا نیز می توان پی گرفت. ا...

نظریه ی ادبی که پیش از این خود را به متن یا نویسنده ی آن متعلق می دانست، در چند دهه ی اخیر به مخاطبان این آثار و چگونگی دریافت متن ادبی توسط آنان توجه نموده است. اکنون خواننده به مثابه عنصری فعال در درک اثر ادبی، در خلق اثر به وسیله ی نویسنده نیز اهمیت یافته است. این وضعیت در آثار ادبی جنگ تحمیلی نیز قابل مشاهده است. از آن جا که این آثار قصد دارند تا ارزش های دوران جنگ را به نسل پس از خود منتقل...

این پژوهش از نظریات ژاک دریدا در تحلیل متن نمایشی استفاده می کند. ابتدا واسازی، که نظریه اصلی دریداست، ریشه یابی و توضیح داده شده و سپس با بهره بردن از مفاهیم دریدایی نظیر دیفرانس، مکمل، سرگشتگی و... به تحلیل رابطهی بینامتنی دو نمایشنامه "هملت" و "روزنکرانتز و گیلدنسترن مرده اند" پرداخته شده است. تحلیل دو نمایشنامه با تاکید بر عناصر نمایشی صورت گرفته است. در این پژوهش پیرنگ، درونمایه، شخصیت پ...

گروهی بر این باورند که «عبید زاکانی» طنز پرداز و هجاگوی توانای قرن هشتم است؛ این گزارش نیز بر باور ایشان چند و چونی ندارد. اما آیا تمام سخن همین است؟ گام می‌توان در خوانشی خواننده مدار، شیوة بیانی عبید زاکانی و راز ماندگاری نوشتار او را یافت. شاید سپیدی های متن را نیز به در کشید! از آنجا که دریافت طنز، کنشی خواننده مدار است، نخست اندکی دربارة خوانش خواننده گفته می‌شود. در چارچوب نظریة دریافت و ...

مایکل ریفاتر، دو شیوۀ خوانش اکتشافی و پس‌نگر را در نشانه‌شناسی شعر مطرح کرده است. در خوانش اول به بررسی مفهوم و معنا و در خوانش دوم به دلالت‌های زبانی توجه می‌‌شود. در خوانش دوم، پس از بررسی عناصر غیردستوری، ارتباط پنهانی و درونی عناصر متن درقالب انباشت و منظومه‌های توصیفی تبیین می‌شود، سپس خواننده به دریافت هیپوگرام‌ها روی می‌آورد، و درنهایت این مباحث به دریافت و کشف ماتریس ساختاری شعر می‌انجا...

مقاله حاضر، با تکیه بر مقوله حافظه جمعی و با الهام از ایده باختین درباره خصلت گفتگوگرایانه و چند صدایی گفتمان رمان وار، و همچنین با تأسی به ایده حقیقت پرسپکتیوی درباره واقعیت تاریخی بر ظرفیت ژانر رمان تاریخ گرا برای ارائه چشم اندازهای چندگانه از تاریخ تاکید دارد. چنین تاکید و تشریحی می تواند به تحلیلی از منطق داستانی رمان های تاریخ گرای فارسی - به لحاظ دوری یا نزدیکی به ظرفیت مذکور- پیوند یابد....