ساختار حکومت صفویه ریشه در نظام قبیله ای داشت، در تشکیل و توسعه دولت صفوی اقوام و قبیله های مختلف ایفای نقش نمودند و پس از تاسیس دولت، توسط شاهان صفوی در مصدر امور و حکومت ایالات قرار گرفتند. ایالت کرمان در ابتدای حکومت صفویان، مورد هجوم و تاخت و تاز ازبکان قرار گرفت. شاه اسماعیل صفوی پس از شکست ازبکان و کشتن شیبک خان پادشاه ازبکان و نجات خراسان و کرمان، جهت جلوگیری از هجوم دوباره آنان به مرزها...

چکیده: حکومت صفوی اگر چه تداعی کننده قبایل قزلباش است، اما در گستره جغرافیایی این حکومت اقوام و قبایل گوناگونی سکونت داشتند که هر کدام با توجه به اوضاع و احوال زمان و وضعیت داخلی خود در پیشبرد سیاست های صفویان نقش فعالی ایفا کردند. این اقوام برای دولت صفویه از اهمیت والایی برخوردار بودند. از جمله این اقوام می توان به قوم کرد اشاره نمود که از همان آغاز حکومت صفویان تا پایان یا به عبارتی سقوط ای...

فرضیه من در این مقاله مبتنی بر اینست که علی قلی بیک جبه دار نقاش دوره شاه عباس ثانی بر خلاف تصور بعضی از محققان خارجی و داخلی - فرنگی (اروپایی) نبوده بلکه از اهالی ارمنستان و یا گرجستان بوده که در دوره صفوی مسیحیان آنجا را فرنگی می نامیدند. در این مقاله با رجوع به منابع تاریخی و ادبی دوره صفوی ثابت شده که علی قلی حبه دار - نواده قرچقای خان گرجی (یا ارمنی) سپهسالار کل قشون ایران و حاکم مشهد در د...

جست‌وجو و کنکاش در منابع غیر تاریخ‌نگارانه‌ای چون داستان‌ها (شفاهی و مکتوب)، به‌مثابة جزئی مهم از ادبیات فولکلور، می‌تواند رهیافتی باشد برای روشن‌گری فضای غبارآلود تاریخ اجتماعی. این تحقیق، بر اساس قصۀ حسین کرد شبستری، درنظر دارد ضمن واکاوی ابعاد گوناگون تاریخ اجتماعی ایران در عصر صفوی خصوصاً دوران شاه ‌عباس اول، با توجه به زمان پدیداری و نقالی این قصه، به روشن‌شدن گوشه‌ای، هر چند جزئی، از تاریخ...

دربارۀ رضا عباسی پژوهش های بسیاری صورت گرفته و تحقیقات بسیاری درزمینۀ آثار او و مکتب نقاشی اصفهان، که خود بنیان گذارش بوده، انجام شده است. باوجوداین، دورۀ میانی زندگی وی همچنان در هاله ای از ابهام قرار دارد. این زمان، دورانی از سرکشی و آزادی اوست که شاید در زندگی کمتر هنرمندی تا آن زمان روی داده باشد. این مقاله می کوشد برپایۀ منابع به جای مانده از دورۀ شاه عباس اول و پژوهش های انجام شده دربارۀ ...

رساله حاضر به بررسی ریشه ها و نشانه های گرایش علوم انسانی به مبانی علوم غربی در عهد پهلوی اول می پردازد. بررسی اسناد تاریخی نشان می دهد که بعد از ورود اسلام به ایران و در طول دوره های مختلف تا پایان دوره قاجار بخش اعظم نظام آموزش و پرورش ایران به شکل سنتی و تحت نظام آموزشی و پرورش خاصی عمل می نمود. در این نظام آموزشی و پرورشی طلاب و مراجع اسلامی منبع و محور تولید و بازتولید علوم انسانی و اسلامی...

انقلاب مشروطه ایران و رضایت حاکمیت مطلق به برقراری نظام مشروطه که نهاد آن مجلس بود ریشه در حوادث، باورها و تحولاتی داشت که در دوران سلطنت قاجار شکل گرفت، رشد یافت و به ثمر رسید. در نوشته حاضر تلاش بر این است که ضمن بررسی این روند تاریخی، ساختار سیاسی ایران در دوره قاجاریه و جایگاه مشروعیت سلطان را روشن ساخته و سپس مسائلی که باعث تغییر در این نحوه نگرش شد و نیز نقش و جایگاه گروهها و طبقات مختلف ...

سرشت دولت پهلوی اول، همواره مورد بررسی و مجادلۀ کلامی از سوی پژوهشگران قرار داشته، اما اجماعی دربارۀ صفت قطعی یا صفت اعظم این دولت حاصل نشده است . در این پژوهش نیز تلاش شده است با ارائۀ یک الگوی مطالعاتی و فقط از طریق کنکاش در یکی از سیاست های کلان دولت، یعنی سیاست عشایری به فهم و توصیف درون مایه و ماهیت دولت پهلوی اول پرداخته شود . پرسش اصلی این تحقیق این است که با توجه به برنامه ریزی دولت پهل...

به قدرت رسیدن رضاشاه معلول تعارضها و ناکامیهایی بود که اصلاح طلبان مشروطه خواه با آنها درگیر بودند. بخشی از این ناکامیها به سبب فرهنگ حاکم بر جامعه و رهبران و نخبگان ایرانی در آن سالها بود. این فرهنگ شامل سه وجه مهم فرهنگ ملی- بومی و فرهنگ دینی و فرهنگ غربی می شد. در حالی که همگرایی اضلاع این مثلث فرهنگی می توانست برخی از مشکلات و مخاطرات ایران آن سالها را گره بگشاید، درگیری و واگرایی این اضلاع...

گسترش فرآیند تقلیدی و وارداتی ناسیونالیسم در ایران که با توجه به شرایط خاص ایران و بستر سیاسی، فکری و اجتماعی اواخر دوره ناصری با تجدد خواهی در هم آمیخته و وجه غالب آن برقراری یک حکومت ملی مستقل و رفع استبداد و کوتاه کردن دست بیگانگان در امور داخلی ایران بود نهضتهای چندی همچون قیام تنباکو و انقلاب مشروطه را به وجود آورد. با همه تحریفات و انحرافات در جریان مشروطه و حاکمیت ملی و تضاد ارزشهای ناسی...