همان­طور که می­دانیم پادشاهان ساسانی القابی همچون «čihr az yazdān»، «چهر از یزدان»، «rē»، «آزاده، نجیب»، «rān ud AnērānĒ»، «ایران و انیران» را در کتیبه­ها، سکه­ها و مُهرها به کار برده اند. لقب ایران و انیران توسط اردشیر اول، شاهپور اول، شاهپور دوم، نرسی، و کردیر موبدان موبد دوره ساسانی به کار برده شده است که در کتیبه­های آن­ها آمده است. بدیهی است که مفهوم واژه ایران در عرصه مذهبی نیز کاربرد داشت...

چکیده: طراحی دو تاج قاجاری به نامهای، کیانی و کلاه عباس میرزا ، متأثر از سه دوره فرهنگی ، اول تمدن 4000 ساله بابلی ، دوم باورهای آیینی مهرپرستی ومتعاقب و متاثر از آن فرهنگ دینی سده های نهم و دهم و یازدهم و سوم تعلیمات مسیحی قرن 14 میلادی است . بلندای آن مربوط به کلاه خدای شمش ، رنگ آن مربوط به کلاه قرمز مهر و قزلباش و تقسیمات سه گانه عرضی آن مربوط به نماد های سه گانه مسیحیت و مشابه ردیف سه گا...

نوارهای سلطنتی به عنوان یکی از مهم‎ترین عناصر نمادین برای تعیین جایگاه پادشاهان و درباریان، در هنر دوره‎های سلطنتی ایران کاربردی ویژه داشته‎است. این مقاله در پی آن است که با بررسی نوارهای سلطنتی، از زمان مادها تا پایان دورۀ ساسانی، سیر تکامل این نوارها را توضیح دهد. برای نیل به این هدف، نقش‎های نواردار از زمان مادها تا پایان دورۀ ساسانی مورد مطالعه قرارگرفت و سیری منطقی و تکاملی در آن مشاهده شد...

آنچه از این س تحت عنوان "ملاحظاتی در باره منظومه ویس و رامین" خواهد آمد شامل سه بخش است . بخش اول مقایسه هائی است بین این منظومه و دیگر منظومه های عشقی که در ابتدا به شرح خلاصه داستانهای ویس و رامین، خسرو و شیرین، ایزوت و تریستان و رام و سیتا پرداخته شده ویس از آن مقایسه هریک از داستانهای مزبور است از نظر وجوه تشابه و تمایز بین داستان عشقی ویس و رامین و دیگر داستانها. علت انتخاب داستانهای خسرو ...

ساختار اجتماعی ـ سیاسی دوران ساسانی مورد پژوهش­های بسیاری قرار گرفته است. بیشتر آن­ها این جامعه را به‌عنوان نمونه‌ای از جوامع فئودالی یا استبدادی شرقی توصیف کرده‌اند؛ اما شواهد تاریخی با این دو نظریه به‌طور کامل همخوانی ندارند. به نظر می‌رسد که وجود اشرافیت قدرتمند در کنار دولت مقتدری که به دنبال تمرکز بیشتر قدرت است، این جامعه را نمونه‌ برجسته‌ای از امپراتوری‌های بوروکراتیک موردنظر آیزن­اشتادت...

باستان شناسی جنسیت شاخه ای از باستان شناسی اجتماعی است که به تحلیل و بررسی نظام جنسیت جوامع و هویت جنسیتی افراد و گروه های مختلف می پردازد. موضوع این پژوهش، بررسی نابرابری اجتماعی میان زنان و مردان در ایران دورة ساسانی است. اعمال گونه ای تبعیض جنسیتی و برتری مردان که بر ساختار اجتماعی و جنسیتی جامعة ساسانی استوار است، در مواد فرهنگی و منابع مکتوب این دوران نمود یافته است. هدف این مقاله، بررسی ش...

در دههء نخست انقلاب مشروطه،یزد شاهد حوادث و آشفتگیهای فراوانی بود.حاکمان یزد در زمان مظفر الدین شاه،قبل از وقوع انقلاب مشروطه،به دلیل ضعف جسمی و روحی شاه،بسیار گستاخ بودند و مستبدانه به غارت و چپاول و گرفتن اضافه جمعهائی بر مالیات از اهالی یزد می پرداختند.اهالی یزد،با بست نشینی و تحصن اعتراض می کردند،ولیکن هر حاکم جدید به نوع دیگری به آزار و اذیت ایشان می پرداخت.قحطی، خشکسالی و شیوع وبا نیز مزی...

در دههء نخست انقلاب مشروطه،یزد شاهد حوادث و آشفتگیهای فراوانی بود.حاکمان یزد در زمان مظفر الدین‌ شاه،قبل از وقوع انقلاب مشروطه،به دلیل ضعف جسمی و روحی شاه،بسیار گستاخ بودند و مستبدانه به‌ غارت و چپاول و گرفتن اضافه جمعهائی بر مالیات از اهالی یزد می‌پرداختند.اهالی یزد،با بست‌نشینی و تحصن اعتراض می‌کردند،ولیکن هر حاکم جدید به نوع دیگری به آزار و اذیت ایشان می‌پرداخت.قحطی، خشکسالی و شیوع وبا نیز م...

با توجه به اینکه سکه های موزه ی آستان قدس رضوی از مکان های حفاری شده و در میان لایه های باستانی به دست نیامده اند، بلکه از طریق دستگیری قاچاقچیان اشیاء عتیقه، به موزه منتقل و یا توسط مجموعه داران، اهدا شده اند، لذا اینجانب انجام این تحقیق را بر خود ضروری دانسته و علاقمند به معرفی و مطالعه این مجموعه شده تا حاصل کار را در قالب یک پایان نامه، تحت عنوان " طبقه بندی و تاریخ گذاری مجموعه سکه های پیش...

مجله ادبی سخن یکی از پیشروترین و تاثیرگذارترین نشریات ادبی ایران بود که به همت دکتر پرویز خانلری در خرداد 1322 کار خود را شروع کرد و با روشی محافظه کارانه حدود 35 سال در عرصه ادب ایران درخشید.