تصورات و رویکردهای گوناگون به مسئله «خدا» در الهیات و فلسفه غرب از یونان تا دوره جدید از چشم انداز الهیات سلبی قابل بررسی است. این مفاهیم و رویکردها با وجود اشتراک در اینکه از دیدگاه الهیات سلبی امکان بازخوانی دارند، در دوره جدید از چشم اندازی تازه قابل بررسی اند. بنابراین اندیشه جدید غرب از دیدگاه الهیات سلبی نیازمند بررسی است تا نشان دهد در دوره جدید، نوعی الهیات سلبی به معنای نفی شباهت خداون...

مقارنه‌گرایی (اکازیونالیزم) عبارت است از نفی رابطه علیت و نشاندن اراده و فعل خدا در جای آن، که دستاورد مهم فیلسوفان دکارتی (از دکارت تا لایب‌نیتس) محسوب می‌شود. واقعیت آن است که این اندیشه در کلام اشعری نیز به عنوان اندیشه‌ای محوری و مرکزی حضور دارد و پایه طبیعیات و حتی الاهیات آنهاست. اشاعره با طرح نظریه «عادت‌الله»، قانون «العرض لایبقی زمانین»، ماهیت عرضی نفوس، سببیت خدا در معرفت و نظریه «کسب...

بر اساس مبانی فلسفی دکارت، انسان موجودی خود‌بنیاد است که حقیقت آن نفس یا، همان فکر و اندیشه است. خدا نیز در این تحلیل، همان فکر محض است که در فلسفه وی، شأن معرفت‌شناختی دارد و صرفاً ضامن خلق و بقای قوانین مکانیکی عالم است و به تعبیری، خود آن قوانین و خود طبیعت است. انسان در این نظام مکانیکی، ماشینی است که صرفاً روحی اضافه بر مصنوعات دارد و هم‌عرض سایر اشیاء، فقط مصنوع و مخلوق خداست. خدا آن را خلق...

لایب ‌نیتس فیلسوفی عقل‌گراست که فلسفه ‌ا‌ش نظام‌مند ، منسجم ولی متفاوت با سایر عقل‌گرایان است . اکثر عقل‌گرایان ، مخالف دیدگاه ارسطو هستند. در این مقاله اختلاف منظر آنها با ارسطو و دیدگا‌ه مدرسی بر سر موضوع « جوهر » مد نظر قرار گرفته و به این سئوال ‌ها پاسخ داده شده است که چرا لایب‌نیتس، بر خلاف سایر عقل‌گرایان، مخالفتی با ارسطو ندارد ؟ چگونه مُنادولوژی لایب‌نیتس علیه دکارت و تعریف او از جوهر دو...

سبک زندگی، تعیین کننده­ی جهت گیری انسان به زندگی است است که نخستین بار در روان­شناسی، توسط آلفرد آدلر مطرح شد. دیدگاه انسان­شناختی آدلر بر شکل­گیری مفهوم سبک زندگی اثرگذار بوده است. از نظر آدلر انسان موجودی اجتماعی است که مهم­ترین انگیزه­اش غلبه بر حقارت و نیل به کمال در زندگی با تکیه بر اراده آزاد است. همچنین انسان نسبت به ارزش­های اخلاقی ماهیتاً خنثی است و ارزش­های اخلاقی اموری واقعی نیستند. ب...

یکی از معروف‌ترین براهین اثبات وجود خدا در سده‌های اخیر، استدلال اخلاقی امانوئل کانت است. کانت برای محافظت از اطلاق حکم عقل عملی، که همانا دستیابی توأمان شادکامی و فضیلت است، خدایی را فرض می‌کند که با پیوند دادن دو قلمرو متفاوت اخلاق و طبیعت، این خیر کامل را محقق کرده است. اما منتقدان این استدلال معتقدند که کانت تنها برای معنادار کردن تجربۀ اخلاقی انسان، چنین چیزی را عملاً فرض کرده است و این ادع...

تصورات و رویکردهای گوناگون به مسئله «خدا» در الهیات و فلسفه غرب از یونان تا دوره جدید از چشم‌انداز الهیات سلبی قابل بررسی است. این مفاهیم و رویکردها با وجود اشتراک در اینکه از دیدگاه الهیات سلبی امکان بازخوانی دارند، در دوره جدید از چشم‌اندازی تازه قابل بررسی‌اند. بنابراین اندیشه جدید غرب از دیدگاه الهیات سلبی نیازمند بررسی است تا نشان دهد در دوره جدید، نوعی الهیات سلبی به معنای نفی شباهت خداون...

مقالۀ حاضر بر آن است تا راهکار الهیات پویشی را برای رفع تعارض موجود میان علم و دین که عبارت است از طبیعت­گرایی حداقلی و بر سۀ مؤلفۀ همه در ­خدا انگاری، نظریۀ دریافت و اصالت تجربۀ فراگیر تکیه دارد، ارائه نماید؛ راهکاری که به­رغم مزایایش، با پاره­ای از اشکالات روبه­روست که از آن جمله می­توان به موارد زیر اشاره نمود: پیچیده­تر کردن رابطۀ خدا و جهان، علم و دین را در عرض هم قرار دادن، نفی هر گونه ما...

یکی از راه های اثبات وجود خدای متعال، شناخت او از طریق آثار صُنع الهی در عالم تکوین است، بدین گونه که انسان با مشاهده اسرار طبیعت و نظم محیّرالعقول حاکم بر جهان هستی، و تفکّر در اینها به شناخت خدای متعال می رسد. در موارد متعدّدی از آیات قران کریم و فرازهایی از نهج البلاغه به اثبات وجود خداوند با استفاده از آیات آفاقی پرداخته است. به طور کلّی روش آیات قران کریم و امام (ع) در بررسی پدیده های طبیعی این...