خلاصهسابقه و هدف: انگاره های انسان شناختی یکی از مقولات بنیادین در اندیشه معاصر است و مرگ از روی ترحم، (اتانازی) از مسائل بنیادی اخلاق زیستی بشمار می رود. برخی اندیشمندان همکاری آگاهانه با بیمار در پایان بخشیدن به زندگی دردناک وی را مجاز می دانند و معتقدند بیمار حق دارد تا مرگ خود را آگاهانه برگزیند و «حق مرگ» را برای چنین بیمارانی بر اساس اصول اخلاقی بشری قائل شده و حتی در برخی از کشورها آن را...

این مقاله در صدد واکاوی مفهوم و الگوی نظم جهانی در نظریه اسلامی روابط بین‌الملل است. در این نظریه استدلال می‌شود که «نظم جهانی عادلانه» موضوع اصلی نظریه اسلامی روابط بین‌الملل بوده و در هسته آن جای دارد؛ به گونه‌ای که نظریه اسلامی روابط بین‌الملل، به عنوان یک نظریه سیاسی کلان و نظام‌مند، به جای توضیح کنش و واکنش واحدهای سیاسی متعامل یا تبیین تأثیر نظام بین‌الملل بر رفتار آنها، مفهوم و الگویی از...

هدف پژوهش حاضر جستجوی رابطۀ میان عدالت و معنویت و عقلانیت و دستاوردهای آن در الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و بر این فرضیه تاکید دارد که با رابطۀ تعاملی و تاثیرگذار عدالت و معنویت، در عرصۀ فردی، زمینه برای ریزش دستاوردهای فردی به عرصۀ سیاسی- اجتماعی فراهم شده و مسیر را برای رسیدن به الگوی پیشرفت و سپس حیات طیبه فراهم می‌‌کند و همۀ این مراحل با عقلانیت و برنامه‌‌ر...

یکی از مؤلفه‌های کلیدی و برجسته سبک زندگی دینی در حوزه ارتباطات انسانی، ارتباط با خویشان و بستگان نسبی و سببی، اعم از مؤمن و غیر مؤمن است که به «صله رحم» تعبیر شده است؛ آموزه‌ای که در منابع دینی و سیره بزرگان دین نیز فراوان و با تعابیر مختلف بر رعایت آن در هر شرایط ممکن تصریح و تأکید شده است. این ارزش اجتماعی به‌رغم پشتوانه‌های عقلی، شهودی، دینی و تجربی، تحت تأثیر برخی تحولات ساختاری، شخصیتی، ف...

در قانون اساسی جمهوری اسلا می ایران، اصول سیاست خارجی به صراحت مندرج گردیده است. از این اصول می توان به اصل نه شرقی نه غربی، دعوت جهانیان به حیات طیبه، حفظ تمامیت ارضی و دفاع از مردم مظلوم و ستمدیده جهان اشاره کرد که شکل خاصی به روابط ایران با کشورهای دیگر داده است. بر مبنای اصل نه شرقی نه غربی، ایران هرگونه وابستگی به دو ابرقدرت وقت یعنی آمریکا و شوروی را نفی می کرد و در موضع گیری ها و سیاست خ...

انسان موجودی مدنی‌الطبع است که برای تداوم حیات و رفع نیازهای خویش در اجتماع ناگزیر از به‌کار بستن مهارت‌های زیست جمعی همچون ارتباط مؤثر، جرأت‌ و همدلی است. عارفان مسلمان با حفظ اصول و مبانی انسان‌شناسی دینی و در عین زیستن در فضای چند فرهنگی با گویاترین زبان‌ به تبیین ژرفای وجود آدمی و نیازهای ثابت و متغیر وی پرداخته‌اند. مولانا جلال‌الدین محمد بلخی (672-604) در زمرۀ عارفانی است که با دستیابی ب...

واژه «روح» از واژه‌های پر رمز و راز و ابهام‌آمیز در حوزه‌های دین، فلسفه، عرفان و روان‌شناسی است.این کلمه با گویشی یکسان در زبان‌های عبری و عربی به کار رفته و در تورات، انجیل و قرآن کریم کاربرد فراوانی یافته است.این مقاله، با ارایه معنای لغوی و اصطلاحی روح در زبان عربی و ضمن اشاره به نمونه‌هایی از کاربرد آن در کتاب مقدس، به بیان مفهوم و مصداق آن در قرآن کریم پرداخته است.نویسنده معتقد است که بسیا...

واژه «معیشت» سه‌بار و واژه «ضنک» یک‌بار در آیات قرآن به‌کار رفته است. مفسران درباره معناشناسی ترکیب «معیشت ضنک» در آیه 124 سوره طه اقوال گوناگونی را ذکر کرده‌اند که می‌توان آنها را در دو دسته کلی حیات واپسین و حیات دنیوی تقسیم‌بندی کرد. به نظر می‌رسد نمی‌توان «معیشت ضنک» را تنها درباره حیات واپسین تفسیر کرد و باید معانی و مصادیق آن را در دنیا و در ادامه آن عالم برزخ جستجو کرد. با استفاده از شوا...

امروزه موضوع عدالت در شهرسازی و «شهرهای عدالت محور» از مقولات مهم در حوزه دانش شهرسازی و مدیریت شهری است که این موضوع نیازمند واکاوی مفهومی، بازبینی روش شناختی و تحقق پذیری عملیاتی است؛ خاصه در حوزه عملکرد نظام مدیریت شهری در جامعه ایران اسلامی که داعیه دار عدالت ورزی و حیات طیبه اسلامی است. درهرحال، ناکارآمدی نظام مدیریت شهری و رویکردهای آن در برقراری عدالت فضایی در طی سال های اخیر و به جای ما...

نشان دادن نقش اهل بیت(ع) در شکل گیری علوم قرآن و پی ریزی بنیادهای آن است.  با گسترش قلمرو اسلام و رهیافت قرآن به سرزمین های دیگر، فهم آیات برای تازه مسلمانان مشکل می نمود. پیامبر در زمان حیات خویش افرادی برای پاسخگویی به پرسش های تفسیری و قرآنی مردم برگزید. اهل بیت پیامبر(ص) در عصر ایشان و اعصار بعد بیشترین نقش را در آشنا ساختن مردم با تفسیر و دانش های قرآنی برعهده داشتند. شکل گیری دانش های قرآ...