در یکی از حکایات اسرارالتوحید، جمله­ای از زبان قصابی خطاب به ابوسعید دیده می­شود که متضمن ترکیب «افسوس­خواره» است. شفیعی­کدکنی در تعلیقات کتاب مذکور، این ترکیب را از «افسوس»    به­معنای «مسخره» دانسته و شرحی برآن نوشته ­است؛ امّا با استناد به شواهد متنی از منابع دیگر و نیز باتوجه­به ساختار معنایی جملة موردبحث در متن اسرارالتوحید، می­توان دانست که این ترکیب احتمالاً از افسوس به ­معنای ستم ساخته شد...

چکیده: بهارستان کتابی است که جامی آن را در سال 892 هـ.ق. به شیوۀ گلستان نگاشت. این کتاب سرشار از حکایات و داستان­هایی است که جامی فراخور موضوع روضه­های هشت­گانه، آنها را به کار برده است. این نوشتار برای یافتن پاسخ این پرسش تدوین شده است که آیا جامی در آفرینش حکایت­های بهارستان بر قریحه و طبع خویش تکیه داشته یا آنها را از متون پیش از خود برگرفته است؟ سؤال دیگر این مقاله آن است که آیا نویسندگان ...

داستان سرایی در مشرق زمین به گواه تاریخ ادبیات و تاریخ فرهنگ ها در مقایسه با مغرب زمین از پیشینه ای غنی تر برخوردار است . پس از رخداد دوران نوزایی، اروپاییان این گنجینه شایگان را کشف کردند و در جهت غنای ادبیات خود از آن بهره ها برگرفتند. آنان خود به برخی از این وام گیریها اذعان کرده اند لیکن بخش بزرگی از تَاثیرات بویژه تَاثیرات زبان و فرهنگ فارسی و ایرانی نه بیان شده و نه مورد ارزیابی قرار گرفته ...

داستان سرایی در مشرق زمین به گواه تاریخ ادبیات و تاریخ فرهنگ ها در مقایسه با مغرب زمین از پیشینه ای غنی تر برخوردار است . پس از رخداد دوران نوزایی، اروپاییان این گنجینة شایگان را کشف کردند و در جهت غنای ادبیات خود از آن بهره ها برگرفتند. آنان خود به برخی از این وام گیریها اذعان کرده اند لیکن بخش بزرگی از تَاثیرات بویژه تَاثیرات زبان و فرهنگ فارسی و ایرانی نه بیان شده و نه مورد ارزیابی قرار گرفته ...

مثنوی حدیقة‌الحقیقة سنایی، حکایات متعدّدی دارد که شاید اغلب آنها در آثار پیشینیان ادب فارسی و عربی نقل شده باشد. در این نوشتار به تحلیل و مطابقت تعدادی از حکایات حدیقه با سرچشمه‌های آن حکایات، در چهارچوب ساختار قصّه و حکایت پرداخته‌ایم. اینکه سنایی تا چه حد در اقتباس حکایات، ساختار پیشین آنها را حفظ کرده، چه نوآوری‌هایی داشته‌ است و نیز بررسی مشترکات و اختلافات آنها، از بحث‌های این نوشتار است. نت...

روضۀ خلد مجد خوافی که به تقلید از گلستان سعدی در هجده باب نگاشته شده است مشتمل بر حکایات کوتاه، نغز، عبرت آموز، تعلیمی و تمثیلی می‌باشد. هدف این پژوهش بررسی حکایات روضۀ خلد از نظر تمثیل است. در این بررسی ابتدا به تحلیل تمثیل در حکایات روضۀ خلد پرداخته شده است و سپس شخصیت‌های تمثیلی در این حکایات مشخص شده‌اند. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی ـ تحلیلی است. با توجه به بررسی تمثیل در حکایات روضۀ خلد ...

این پایان نامه به «بررسی ساختارگرایانه حکایات گلستان بر اساس نظریات دو تن از ساختارگرایان به نام های کلود برمون و گرماس» اختصاص یافته و هدف از انتخاب این موضوع، انطباق این نظریات بر حکایات گلستان است. به این منظور به شیوه کتابخانه ای- اسنادی، آثاری در خصوص ساختارگرایی، نظریات گوناگون این شیوه پژوهشی و ادبیات داستانی مورد مطالعه قرار گرفت. سپس نظریات پژوهشگران مذکور بر حکایات اعمال و بررسی شد....

تردید نیست که بخش قابل توجهی از آثار عرفانی با اهداف تعلیمی شکل گرفته­اند و پدیدآورندگان این آثار، هریک از منظری خاص به عرفان و مباحث پیرامون آن نگریسته­اند. بعضی با به کاربستن زبانی دشوار تنها خواص را مخاطب خویش قرار داده­اند و برخی دیگر با به کارگیری زبانی ساده و روشن، گسترۀ مخاطبان خویش را وسعت داده اند. عطار نیشابوری در زمرۀ شاعران و نویسندگانی قرار دارد که روش دوم را برای انتقال اندیشه­های...

موضوع این پایان نامه تحلیل و بررسی حالات و حکایات پیامبران در چهار مثنوی عطار ( منطق الطیر ، الهی نامه ، اسرارنامه و مصیبت نامه )است با توجه به بهره گیری از تلمیحات و حکایات پیامبران در اشعار عطار و شاعران پیش و پس از وی ، هدف اصلی در این پژوهش بازنمایی سیمای پیامبران ، حالات و حکایات آنان در ضمن چهار مثنوی است تا جایگاه و شخصیت آنان مشخص شده و میزان بهره گیری عطار در ضمن این حکایات از عرفان و ...