حماسه از قدیم ترین انواع ادبی است که صورت داستان دارد، زیرا همانند داستان دارای آغاز، میانه و پایان است. حماسه از یک سو زادۀ اسطوره است و از سوی دیگر داستان و رمان را در درون خود جای داده است. این مقاله به شناخت بهتر بخشی از ادبیات حماسی گذشتۀ فارسی که در متون حماسی بازتاب یافته و از ویژگی روایی و سادگی بیان برخوردار است، می پردازد، هدف این نوشتار تشریح ساختار روایی حماسۀ مصور (پرده خوانی) و حم...

رستم و کوراوغلو دو قهرمان ملی و حماسی- که سرنوشت آن ها با سرنوشت ملتشان گره خورده است- نماد تخاصم قدرت ها، مبارزة نور و تاریکی، خیر و شر، راستی و کاستی اند. اگرچه طبقة اجتماعی این دو قهرمان از هم متفاوت است؛ اما داشتن روح حماسی و جنبة اسطوره ای، دلاوری و فداکاری، شرافت، گذشت و جوانمردی، عشق، کین خواهی از دشمنان، عدم تسلیم در برابر ظلم و ستم و خودکامگی و ناجوانمردی، و برخورداری از عنایت ایزدی از...

بزرگترین منظومه­ی حماسی قوم ایرانی مجموعه­ای از داستان، اسطوره و تاریخ است که در آن همه­ی اجزا به هم پیوند خورده­اند، به گونه­ای که نادیده گرفتن یک جزء به دیگر اجزا آسیب می­رساند و فردوسی سراینده­ی حکیمی است که با شکوه تمام آفریدگار این پیوستگی و زیبایی است. یکی از بخش­های این اثر عظیم، داستان اسکندر است که از نگاه تاریخی با حمله به ایران، امپراتوری بزرگ هخامنشیان را در هم شکست و بزرگ­ترین گناه...

در این پژوهش، هدف بررسی کیفی ورزش زورخانه با رویکرد امیک و تفسیری است.  15 نفر از باستانی­کاران زورخانه­های شهر کرمان در این تحقیق مشارکت نمودند.  روش­شناسی کیفی نظریه­ی زمینه­ای برای تحلیل داده­ها استفاده شده است که 4 مقوله بدست داد.  این مقولات عبارتند از: ادوات زورخانه، هنر و معماری، اشعار و مناسک و شخصیت­ها، به طور کلی تحلیل یافته­ها نشان داد: ورزش زورخانه تأثیر زیادی بر شکل­گیری هویت پهلوا...

در هر فرهنگ و دوره ای زنان جایگاه متفاوتی دارند که این امر از ملیت و طرز فکر آنها نشات می گیرد. در میان بسیاری از بن مایه ها ی شیوه های رفتاری شخصیت های زن، عشق و پیامد های آن نقش مهم وتعیین کننده ای ایفا می کنند. در اثر حماسی فارسی شاهنامه فردوسی زنان با نژاد و فرهنگ ایرانی و غیر ایرانی به شکل متفاوتی رفتار می کنند. به همین ترتیب در اثر حماسی آلمانی سرود نیبلونگن بن مایه عشق و اندوه و نوع عملک...

جنیدنامه، پیش درآمد (prologue) داستان بلند ابومسلم نامه، پرداختی خیالی و فانتاستیک از زندگی جدّ ابومسلم خراسانی است که در آن عناصری از دنیای واقعی با عناصر خیالی پردازندگان و ناقلان کهن همراه شده و جهانی را آفریده است که در آن ایده ی فرایند رشد و دستیابی به فردیت، با محور قهرمانان حماسی و تاریخی، به تصویر کشیده می شود. در مقاله ی حاضر، پس از معرفی نوع ادبی فانتزی و بیان اهداف فانتزی سازی با استف...

در  این مقاله برآنیم که با بررسی زیباشناسانه مرگ یکی از شخصیت های حماسه فردوسی، گوشه ای از قابلیت پویایی و تأویل این اثر را تصویر کنیم. بنیاد اسطوره ای ـ تاریخی متون حماسی در ظاهر آنان را به سوی تفسیرناپذیری سوق می دهد، در حالی که بافت داستان های شاهنامه به گونه ای است که متن را به شدت تأویلی می نماید. حماسه فردوسی بافتی پارادوکسی دارد: از سویی در آن نشانه هایی است که به نحوی اساسی اصیل و واقعی...

در ادبیات کلاسیک فارسی از سنایی به عنوان یکی از نخستین حلقه های نوآوری و گسترش درونمایه شعری در جهات مختلف مدحی، عرفانی و خصوصاً تعلیمی و حکمی نام می برند. او در پرتو بینش عرفانی و اخلاقی، نگرشی نو به مضامین و عناصر مختلف شعر- اعم از غنایی، حماسی و غیره- داشته است. در این جستار برآنیم تا به این پرسش پاسخ دهیم که سنایی چگونه عناصر حماسی و اساطیری شاهنامه را در حدیقه الحقیقه و دیوانش به کار گرفته ...

شالودة قصه های حماسی را در میان اقوام مختلف بشری، سرودها و روایت های شفاهی پراکنده ای دانسته اند که توسط راویان و سرایندگان دوره گرد، سینه به سینه نقل شده است. این روایت ها گاهی همراه با موسیقی و حرکت های نمایشی و آیینی برای مردم و اشراف بوده که در حین روایت دستخوش دگرگونی های بنیادین نیز می شده است. در این جستار، ابتدا به نظریات پژوهشگران دربارة سرودهای شفاهی و راویان آنها در میان ملل مختلف جه...

حماسه نوع ادبی بسیارکهنی است که از روزگار باستان تا به امروز مورد توجّه بسیاری از ملل وجوامع بوده است. پیدایش این نوع ادبی در ادبیّات برخی ملّتها درگرو وجود شرایط خاصّ تاریخی و اجتماعی وفرهنگی است و نیز ویژگیهای ادبی و هنری خاصّی دارد. بی گمان شاهنامه فردوسی به عنوان یکی از شناخته شده-ترین متون حماسی جهان، هم بر آمده از چنین اوضاع و شرایط خاص است و هم دربردارنده عناصر اصلی یک متن حماسی. ازسوی دیگر، ...