مناظره، نظامی مبتنی بر روایت است و پایه‌های سه‌گانه‌ روایت را - چنان‌که کلود برمون پیشنهاد کرده است: تشریح موقعیت پایدار، امکان دگرگونی و تحقق یافتن یا نیافتن دگرگونی- می‌توان در طرح مناظره بازیابی کرد. در مناظره به دلیل ماهیت جدلی آن و امکان مجاب نشدن یکی از دو طرف، مجال بیشتری برای عرضه استدلالات متعدد و تمثیلات پیاپی و درازدامنی سخن فراهم است و از آنجا که سرانجام به غلبه یکی از دو طرف می­انج...

یکی از مسائل مهم دین‌پژوهی، مسئلۀ تنوع دینی است که امروزه اهمیت زیادی دارد. در این پژوهش، دیدگاه کنت‌ول اسمیت، یکی از برجسته‌ترین دین‌پژوهان معاصر، دربارۀ مسئلۀ تنوع دینی بررسی شده است. این بررسی با استفاده از روش تحلیلی‌تبیینی و با مراجعه به آثار وی انجام شده است. به نظر اسمیت، دین‌پژوهی، بررسیِ معنای ظواهر دین در نظر باورمندان به آن، بررسی ایمان در قلب انسان‌ها و مطالعۀ اشخاص است، نه مطالعۀ دا...

پلورالیسم دینی به دنبال راهی برای اثبات حقانیت ادیان گوناگون و رستگاری پیروان آنهاست. جان هیک به عنوان بزرگترین حامی این تفکر، با بهره‌گیری از معرفت شناسی کانت، ادعا می‌کند که پیروان ادیان مختلف، به حقیقت فی نفسه دسترسی ندارند و فقط نمودی از امر مطلق را دریافت می‌کنند. او قلمرو معرفت شناسی کانت را از تجربه‌های حسی فراتر دانسته، آن را شامل تجربه‌های دینی نیز می‌داند. از دیدگاه هیک، در واقع هسته ...

شاعران اهل بیت در طول تاریخ به زیباترین وجه مناقب امامان معصوم را در قالب شعر بیان کرده و با شعر هدفدار خود حقانیت آنان را یادآور شده اند. سید حمیری از جملة همین شعرای اهل بیت است که گرایشهای سیاسی و عقیدتی در اشعارش هویداست. وی با استفاده از ذوق ادبی خود قصاید زیبا و ماندگاری در توصیف مقام شامخ و فضایل اخلاقی امام علی(ع) از خود به یادگار گذاشته است. این شاعر شیعی در ترسیم سیمای امام...

در پژوهش حاضر، میزان و نحوه توجه به سیره انبیاء(ع) و معصومین(ع) درکتب جدید التألیف فارسی (بخوانیم- بنویسیم) سال تحصیلی 88- 87 در مقایسه با کتب فارسی چاپ 80- 79 دوره آموزش ابتدایی در ایران مورد بررسی قرارگرفت تا مشخص شود که تا چه حد در این کتاب ها تلاش برای آشنا کردن دانش آموزان با ابعاد شخصیت انبیاء(ع) و معصومین(ع) صورت گرفته است. در این پژوهش از روش تحقیق توصیفی از نوع تحلیل محتوای توصیفی استف...

در بررسی موضوعات سیاسی از دیدگاه احادیث به اصل مهم جهاد برمی خوریم؛ اصلی که موجودیت اسلام و عزت و استقلال مسلمانان وابسته به آن بوده و در دفاع از ممالک اسلامی، و توسعه قلمرو جغرافیایی اسلام به ویژه در صدر اسلام و گسترش فرهنگ توحیدی در جهان، نقش اساسی داشته است. فلسفه تشریع جهاد و مبنای مشروعیت آن، فارغ از ارزش های مادی و نژادپرستی و توسعه طلبیِ قدرت طلبان، و دست یازی به ثروت های ملل دیگر ـ که در...

به درازنای تاریخ چهار رویکرد کلی‏ پیرامون گوناگونی و کثرت ادیان و مذاهب وجود داشته است: ابطال‌گرایی،[1] انحصارگرایی،[2] شمول‌گرایی[3] و کثرت‌گرایی.[4] در رویکرد به گوناگونی ادیان، ابطال‌گرایی و انحصارگرایی، باطل، ولی شمول‌گرایی در حقانیت و کثرت‌گرایی در نجات پذیرفته است؛ اگرچه چند و چون آموزه‌ها و گزاره‌های ادیان دیگر با اسلام قیاس‌کردنی نیست، ولی به هر روی جملگی دربر دارنده حقیقت است؛ حتی چنان...

  یکی از مهمترین مباحث فلسفه دین، مسأله تنوّع دینی است. دیدگاه­های مختلفی در بحث تنوّع دینی از سوی دین­پژوهان مطرح شده است. پژوهش حاضر به بررسی و مقایسه نظریّه آلوین پلنتینگا، فیلسوف دین مسیحی به عنوان مدافع نظریه انحصارگرایی دینی و علّامه طباطبایی، فیلسوف و دین پژوه اسلامی پیرامون تنوّع ادیان می‌پردازد. از بررسی آثار مختلف علّامه طباطبایی می­توان استنباط نمود که وی با ارائه دیدگاهی شمول­گرایانه، بر ...

آبادانی و پیشرفت، یکی از آرمانهای والای جوامع بشری است. ارائه الگوی مطلوب برای تحقق ایده فوق از ضرورت های اجتنای ناپذیری است که در تمامی مکتب های بشری و الهی بالاخص دین مقدس اسلام به آن پرداخته شده است. پرداختن به این موضوع، از نگاه دین، بالاخص قرآن کریم و حدیث معصومین (ع) وظیفه اندیشمندانِ مشفقی است که از منظر دین به پدیده های سیاسی و اجتماعی می پردازند، لذا این مقاله در پی آن است که با ارائه ت...

آبادانی و پیشرفت، یکی از آرمانهای والای جوامع بشری است. ارائه الگوی مطلوب برای تحقق ایده فوق از ضرورت های اجتنای ناپذیری است که در تمامی مکتب های بشری و الهی بالاخص دین مقدس اسلام به آن پرداخته شده است. پرداختن به این موضوع، از نگاه دین، بالاخص قرآن کریم و حدیث معصومین (ع) وظیفه اندیشمندانِ مشفقی است که از منظر دین به پدیده های سیاسی و اجتماعی می پردازند، لذا این مقاله در پی آن است که با ارائه ت...