یکی از مسائل که در اسلام اهمیّت ویژه‌ای دارد، بررسی تاریخ حدیث از این نظر است که نهی از کتابت حدیث به چه دلیل و هدفی انجام گرفت؟ آیا رسول خدا (ص) کتابت حدیث را نهی فرموده بود؟ و اگر آن حضرت منع نموده بود، چرا عدّه‌ی چشمگیری از صحابه حدیث نبوی را می‌نوشتند؟ برعکس اگرآن حضرت (ص) منع نفرموده بود، چه عواملی موجب جلوگیری از کتابت حدیث شد و هدف از آن چه بوده است؟ نویسنده‌ی این مقاله بدین‌نتیجه رسیده اس...

در اواخرقرن ششم و آغاز قرن هفتم میلادی پیام آوری الهی درمنطقه جزیره العرب مشغول تبلیغ و ترویج دینی وحیانی توحیدی به نام اسلام بود. پیام آور مردی بود از خاندان قریش درمنطقه حجاز واقع در شهر مکه به نام محمد (ص) بن عبداله بن عبدالمطلب که از تبار قصی به کلاب به شمار می رفت . محمد (ص) در سال 570 م متولد شد و در سن 40سالگی درشهر مکه از طرف خداوند به پیامبری برگزیده شد وپس از 13 سال تبلیغ دین اسلام به...

رسول گرامی اسلام (ص) در بین اهل تصوف مقام و جایگاهی بس والا دارد. مقام آن حضرت نه تنها به عنوان رسول خدای تعالی و واسطه بین خلق و خالق، بلکه به عنوان انسانی کامل و مرادی حقیقی که راهنمای انسان به سوی حق تعالی است مورد توجه خاص صوفیان و عارفان بوده است و اهل تصوف مقام شیخی را که یکی از مقام های عالی صوفیان است، نیابت از رسول حق می دانند. احترام به رسول اکرم و خاندان مطهر و نیز اصحاب ارجمند آن ح...

اسما و صفات الهی، و مظاهر آن در سه بعد معناشناختی، وجودشناختی، و انسان‌شناختی، یکی از مهم‌ترین مباحث عرفان نظری است. در آیات قرآن و روایات نیز از اسما و صفات الهی به عنوان روش تشبیهی ـ تنزیهی شناخت حضرت باری‌تعالی یاد شده است و پژوهش‌گران همواره تلاش کرده‌اند رابطه و نسبت میان ذات و اسما و صفات الهی را تبیین کنند. در این ره‌گذر آیة «لیس کمثله شیء» از محکمات قرآنی به اسمی از اسمای قدوسی و سلبی ا...

عصمت پیامبر اکرم(ص) بارها در قرآن کریم مورد تصریح و تأکید قرار گرفته است. با این حال، برخی آیاتْ ایشان را مورد عتاب و توبیخ قرار داده‌اند. پر واضح است که این دو سلسله آیات عصمت و عتاب به پیامبر ناسازگار می‌نماید. در باب محدوده‌ی عصمت آن حضرت متکلمان، حکیمان و عارفان اسلامی نظرات متفاوتی ارائه کرده‌اند. ملاصدرا، به‌منزله‌ی حکیمی متأله، با تطبیق نظریه‌ی انسان کامل بر پیامبراکرم(ص)، گستره‌ی عصمت ای...

در عرف مسلمانان عدم توانمندی پیامبر اکرم(ص) بر خواندن و نوشتن امری پذیرفته شده است. بر اساس معنای لغوی "امّی" و به استناد آیه 48 سوره ی عنکبوت، اکثر محققان و دانش پژوهان در طول تاریخ بر این باور بوده و هستند که پیامبر اکرم(ص) هنگام بعثت و نزول وحی قادر به خواندن و نوشتن نبودند. البته ایشان نظریه ی خود را مستند به روایاتی نیز می کنند. محمد عابد الجابری نواندیش مغربی با روش خود که متکی بر منظور دا...

یهود چون انبیاء الهی را مانع رسیدن به اهداف خود می­دید، با آنها به جنگ بر­می­خاست و تا کشتن ایشان پیش می­رفت تا اینکه زمان تولد موعود دومی که در تورات وعده داده شده بود، فرا رسید. یهود برای مقابله با او در کمین نشسته بود. ابتدا مترصد فرصتی بود تا او را از بین ببرد و وقتی در این زمینه ناکام ماند، برای کند کردن حرکت آن حضرت به سوی قدس، جنگ­های صدر اسلام را برانگیخت و در نهایت با ترور پیامبر اکرم(...

حدیث، به عنوان دومین منبع استنباط احکام اسلام پس از قرآن کریم از زمان رسول خدا(6)مورد توجه مسلمانان بوده است به گونه ای که در زمان حیات پربار آن حضرت همواره عده ای سعی در حفظ این میراث گرانبار داشته اند و این مهم را در دوران های بعد نیز به شیوه های مختلف به سرانجام رساندند. در دوران برخی از حاکمان، به دلایلی نقل و نگارش حدیث رسول خدا (6)را جایز ندانستند و در همان دوران عده ای از صحابه آن حضرت، ...

چکیده ارتباط مستمر حضرت علی (ع) با قرآن و حضور ایشان در خانه وحی و ارتباط با منبع آن، سبب اثرپذیری نهج‌البلاغه از قرآن کریم شده است. این اثرپذیری، گذشته از حوزه لفظی در حوزه معنایی نیز قابل مشاهده است. بنابراین، منظور از اثرپذیری تنها استناد به آیات و یا الفاظ قرآنی نیست، اگرچه آن هم مطلب مهمی است؛ بلکه این کتاب از نظر معنایی، در همه موارد از کلام الهی مدد گرفته و امکان تطبیق در موضوعات مختلف ...