مفهوم قدرت و مصادیق آن از مفاهیم محوری اندیشه­ی نیچه است، قدرت به عقیده­ی او نیروی محرک انسان ها برای زندگی است اینکه قدرت در همه ی دوره ها به چه سان و در چه اطواری رخ نموده و این اطوار با چه ممیزهایی در کل عالم امکان ساری است و همچنین اراده، ارزش و مناسبات آن به دنبال  مفهوم قدرت واراده معطوف به آن به چه ترتیب در اندیشه­ی"نیچه" و سپس "شاملو" مطرح شده است از مباحث این مجال است چرا که  شاملو نیز...

ادبیات تطبیقی از جمله رویکردهایی است که به بررسی مؤلفه‌های مشترک ادبیات، جریان‌های فکری، مکاتب ادبی و... در زبان‌های مختلف می‌پردازد و میزان تأثیر و تأثر آن‌ها را در حوزه‌های مختلف ادبی بررسی می‌کند. شعر شاملو و ریتسوس به‌ دلیل در بر داشتن اندیشه‌های جهان‌وطنانه و اجتماعی، ظرفیت نقدپذیری بالایی در حوزه ادبیات تطبیقی دارند. یانیس ریتسوس از ‌جمله برجسته‌ترین شع...

هرچند ضمیر نسبت به انواع دیگر کلمه مانند صفت، قید، فعل، اسم و مقوله‌های دیگر، تنوع کمتری دارد اما باز می‌تواند یکی از مهم‌ترین انواع کلمه باشد که شاعر با آن رفتارهای ویژه‌ای داشته باشد و محملی برای خلاقیت‌ها و مقاصد شاعرانۀ خود قرار دهد. هدف این مقاله بررسی خلاقیت‌های شاعرانه در عرصۀ ضمیر و کارکردهای هنری آن در شعر با تأکید بر اشعار شاملو است که با روش توصیفی ‌ـ‌ تحلیلی به این موضوع پرداخته است...

ژانر روان‌شناختی جایی است که ادبیات عامه‌پسند و ادبیات نخبه‌گرا به هم می‌پیوندند و بدین‌گونه آثاری خلق می‌شوند که برای هر دو طیف خوانندگان جذاب محسوب می‌شود. این ژانر،  هم در بُعد علمی و هم در شیوۀ روایت هنرمندانه‌اش، از نتیجۀ دریافت‌های علم روان‌شناسی و شاخه‌های مختلف آن به‌ویژه روان‌کاوی سود می‌جوید. در این شیوۀ داستان‌پردازی، نویسنده برای ترسیم زندگی و هویت انسانی، مستقیما به ذهن و روان آدمی ...

پژوهش حاضر بر آن بوده است تا به روش توصیفی- استنباطی به تحلیل محتوای مفهوم صلح در مجموعۀ شعر "هوای تازه" اثر شاملو (الف. بامداد) بپردازد. در این راستا، ابتدا سازۀ صلح در سه بُعد آزادی، برادری و آبادانی دسته‌بندی شده است که به‌ منظور عینیتِ تجربی بیشتر، هر کدام از این ابعاد نیز به چند زیر شاخۀ فرعی تقسیم گردید. سپس کدهای استخراج شده از اشعار، در متغیرهای مناسب خود قرار گرفتند. یافته‌ها نشان می‌دهد...

عبدالوهاب بیاتی شاعر چپ‌گرای عراقی و احمد شاملو شاعر ایرانی و بنیانگذار شعر سپید، دو شاعر پرآوازه ادبیات معاصر عربی و فارسی و از بزرگان مکتب ادبی رمانتیسم هستند که با توجه به شرایط فردی و اجتماعی عصر خویش و روحیه انقلابی‌شان، در برخورد با مشکلات جامعه دیدگاه‌های مشترک دارند. این دو شاعر از پیشگامان شعر نو هستند که به زبان ساده و کلام آهنگین و ایجاد مضامین نو در شعر پر...

احمد شاملو در ادبیّات فارسی و بدر شاکر السّیاب در ادبیّات عربی، از شاعرانی هستند که مضمون­های گوناگونی را در قالب شعر روایی، ارائه نموده­اند؛ تا به وسیلة آن، مفاهیم ژرف­تر و گسترده­تری را به مخاطب خود عرضه نمایند. این پژوهش، کوششی در بررسی تطبیقی عناصر مشابه روایت، بر اساس رویکرد نقدی ادبیّات تطبیقی (مکتب آمریکایی)، در قصیدۀ «مرد مصلوب» اثر احمد شاملو و قصیدۀ «المسیح بعد الصّلب» سرودة سیاب، به هدف د...

آرکی تایپ یا کهن الگو به انگاره‌هایی یکسان و مشترک در ذهن و ضمیر ناخودآگاه گفته می‌شود که در هر عصری به شکل باورهای رایج آن دوره خود را نشان می‌دهد. هنرمندان نیز برای آفرینش هنری از صور ذهنی و تخیّلاتی بهره می‌گیرند که ریشه در ناخودآگاه جمعی دارند. این تصاویر ذهنی در روند آفرینش هنری به لایه‌های خودآگاه ذهن می‌رسند و اثری هنری خلق می‌شود. بخش خودآگاه، آرکی‌تایپ را به شکل نماد و سمبل درک می‌کند. ...

زبان از مهم‏ترین عناصر شعر است.در مکتب فرمالیست روس و فرزند آن ساختارگرایی، بررسی زبان بسیار اهمّیّت دارد. پایه‏ی فکری این مکاتب بیشتر درباره‏ی برجستگی متون ادبی و غرابت و دوری آن از زبان عادی است. یکی از راه‏های برجسته‏سازی متون ادبی، هنجارگریزی است و یکی از راه‏های هنجارگریزی در اثر ادبی برای ایجاد زیبایی، کهن‏گرایی است. اگر شاعر یا نویسنده‏ای در زبان خود رویکردی قدیمی داشته باشد و به شیوه‏ی که...

زبان نمادین و اسطوره‌ای در شعر معاصر جایگاهی در خور یافته است. اسطوره‌ها بخشی از هویّت، تمدن و فرهنگ هر سرزمین به شمار می­روند. بدر شاکر السیاب و احمد شاملو در شعر خود به اساطیر و افسانه­ها توجّهی ویژه داشته­اند. در این مقاله با بررسی اسطوره در شعر این دو شاعر، به این نتیجه می­رسیم که افزون بر گرایش این دو به بهره­گیری از اسطوره، شیوه کاربرد اسطوره در شعر سیاب ...