در دوران پرآشوب و سراسر دسیسه قاجاریه که ارزش های دینی از سوی مکاتب نوظهور غربی و شرقی و عقاید انحرافی و توطئه های فراماسونرها به شدت تهدید می شد ، آنان که خود را از علمای شیعه می پنداشتند ، چیزی جز وامداران القاب و سنت تزویر مآبان? صفوی نبودند . ایشان در کشاکش کارزار سیاسی و فرهنگی جامعه یا به کنج عزلت عافیت خود خزیده بودند و یا بر سلک دراویش ، منفعلانه عده ای را در خانقاهی گرد خود مشغول داشته...

میرسیدعلی همدانی از مشاهیر بزرگ ایران است که اقدامات و فعالیت‌های گستردۀ او تأثیرات زیادی بر پیشینۀ علمی، فرهنگی و ادبی تاجیکستان داشته است. این مقاله مروری اجمالی بر زندگی، فعالیت‌ها و آثار این عارف بزرگ دارد. میرسیدعلی در سال ۷۱۴ق در همدان دیده به جهان گشود. او پس از کسب مدارج علمی از بیست‌سالگی با هدف ترویج دین مبین اسلام از همدان هجرت کرد و در شهرهای مختلف آسیای میانه، قفقاز، شبه‌قارۀ هند و...

سرزمین ختلان و منطقۀ کولاب، باوجود شخصیت‌های بزرگ فرهنگی و ادبی که در طول تاریخ از این دیار برخاسته‌اند، از شهرت و اهمیت ویژه‌ای برخوردار شده است. قدر و قیمت این سرزمین خصوصاً پس از آنکه میرسیدعلی همدانی (1314-1386م) یا به تعبیر ساکنان منطقۀ کولاب «امیرجان» شهر کولاب را آرامگاه خود اختیار می‌کند، دوچندان می‌شود. احترام و اعتبار این علامۀ بزرگ نزد مردم مسلمان شرق بسیار بلند است و زیارت مزار امیرک...

مقامه یکی از شکل های بیانی رایج ادبیات عرب است که در قرن چهارم هجری به دست بدیع الزمان همدانی ساختاری منظم یافته و در فرهنگ و ادبیات جامعه ی اسلامی آن روزگار از پایگاه و ارج ویژه ای برخوردار بوده است . در این جستار به فرهنگ و ادبیات و اندیشه هایی پرداخته شده است که می توان گفت درون مایه ی بیشتر مقامات بدیع الزمان بر اساس آنها شکل گرفته است. بسیاری از مقامه نویسان، از این قالب بیانی ، برای ترویج...

نویسندگان پارسی‌نویس از دیرباز علاقه­‌مند به استفاده از امثال عربی در کتاب‌ها و رسائل خود بوده‌اند و از یک سو آن‌ها را برای تبیین بهتر مقاصد خود به کار می‌برده و از سوی دیگر، بدین وسیله آشنایی ژرف خود را با ادب تازی به رخ می‌کشیده‌اند. یکی از متون مهم زبان فارسی ــ به­‌ویژه در حوزۀ ادبیات عرفانی ــ که گنجینه‌ای سرشار از مفاهیم و موضوعات مختلف به شمار می‌رود، نامه‌های عین‌القضات همدانی ...

If we consider Hosseyn ibn Mansour Hallāj as the founder of the theory of defending Satan, no doubt, ‘Eyn al-Qozāt Hamadāni will be the unique interpreter and developer of this theory. He owes to Hallāj for the bases of this theory, but he presents such a new and innovative explanation of Satan‘s banishment and damnation that makes him one of the greatest defenders and adorers of Satan. Relyi...

یکی از روش ها و رویکردهای بررسی و تحلیل فنون ادبی به ویژه شعر؛ سنجش فنون بلاغی و مجموعه رتوریک حاکم بر اثر ادبی و پی بردن به میزان فصاحت و شیوایی آن است.از سوی دیگر از آن جایی که صابر همدانی در عرصه غزل و قصیده یکی از شاعران معاصر در سده اخیر است. در پژوهش حاضر قصاید و غزلیات شاعر یعنی صابر همدانی با توجه به مجموعه صور خیال ورتوریک حاکم بر آن مورد بررسی و نقد قرار گرفته است.اگرچه اشعار ایشان از...

مقامات بدیع الزمان همدانی و حریری، بدون تردید از گرانبهاترین گوهرهایِ گنجینه ادبیات عربی به شمار می آیند که به عنوان نمونه های بی نظیری از هنر نویسندگی به شیوه متکلف و مصنوع جایگاه ویژه ای را نزد بزرگان ادب، به خود اختصاص داده اند. سعی نویسندگان مقامات بر این بوده است تا علاوه بر اینکه هنر نویسندگی خود را به رخ رقیبان بکشند، با پرداختن به برخی پدیده های چون دریوزگی، طفیلی گری و حیله گری، برخی از...

با تشکّر: سپاسگزاری می کنم از محضر استاد ارجمند جناب آقای دکتر سرداغی که راهنمایی رساله را بر عهده داشته اند و استاد فرزانه جناب آقای دکتر برزگر خالقی که در امر مشاوره مرا یاری نموده اند. چکیده تمهیدات کتابی عرفانی آمیخته به جوهر فلسفی و یکی از مآخذ و اسناد مهم و معتبر تصوّف است، مشتمل بر عقاید عین القضات و اقوال صوفیان و احوال عارفان است و کسانی که بخواهند از عرفان و تصوّف اطلاع درست و مستن...

شناخت و تحلیل آثار ادبی و نیز زندگی آفرینندگان آن آثار بدون بررسی و تحلیل جامعهو فرهنگی که در سایه آن نشو و نما یافته اند، میسر نیست . به عبارت دیگر، تحقیق و تدقیقدر نحوه معیشت، روابط اجتماعی، باورها، شکست ها و پیروزی ها، دردها و شادی ها، و در کل،فراز و نشیب های جامعه ای که هنرمند در آن زندگی می کند، بررسی دقیق تر و جامع تر زندگیو آثار او را میسر می سازد .بدیع الزمان همدانی، پرچمدارمکتب ادبی نو...