سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بعد از پیروزی انقلاب، در چارچوب یک سیاست آرمان گرا و مخالف وضع موجود تعریف شده است. سیاست خارجی ایران چون در چارچوب ممکنات است، در پروسه اقدام همواره با موانعی روبرو بوده است. در بررسی این موانع، بخش عمده ای را به اشتباهات تاکتیکی و بخش دیگر به ایئولوژیگ گرا بودن آن نسبت داده اند، اما مهمترین مانع را باید در فهم ایران از نظام بین المللی، مقدورات آن نظام و در امکا...

    مسئلۀ فناوری هسته‌ای در سال‌های اخیر به چالش اصلی روابط خارجی جمهوری اسلامی ایران تبدیل شده و بر درجۀ امنیتی شدن سیاست خارجی افزوده است. آمریکا چالشگر اصلی و طلایه‌دار تهدید و تحریم علیه جمهوری اسلامی است. این دولت با توسل به قرارداد منع تکثیر سلاح‌های هسته‌ای (NPT) به رویارویی با جمهوری اسلامی پرداخته و با اعمال تحریم و تهدید درصدد تغییر رفتار- و به‌زعم بسیاری از تحلیلگران روابط بین‌الملل ...

تلفیق پیرایه های سیاست و دیانت در اندیشۀ بنیانگذار فقید جمهوری اسلامی ایران، ارائۀ قرائت متمایزی از شیوۀ مطلوب حکمرانی با عنوان ولایت مطلقۀ فقیه را به همراه داشته است. اندیشۀ ولایت مطلقۀ امام، به مثابۀ نظریۀ مسلط در گفتمان فقه سیاسی شیعه در باب حکمرانی، آنچنان بر تارک جامعۀ معاصر ایران و پیکرۀ نظام حکومتی سایه افکنده که نقش بی بدیلی را در عرصۀ مناسبات مختلف نظام سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی،...

از پیامدهای فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، دگرگونی روابط قدرت و موازنه نیروها در سطوح منطقه ای و فعال شدن قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای جهت حضور و نفو ذ در حوزه جنوبی اتحاد جماهیر شوروی بود که پیش از این به علت حضور اتحاد جماهیر شوروی قادر به ایفای نقش اساسی نبودند. جمهوری اسلامی ایران و ترکیه نیز به عنوان دو قدرت منطقه ای هم جوار با آسیای مرکزی و قفقاز که از نظر موقعیت جغرافیایی، تاریخی و تمدنی...

ایدئولوژیک مؤثر در تعاملات فراملی ایران طی قرن اخیر چه بوده اند؟ در پاسخ، مقاله دربارة دو مفهوم ناسیونالیسم و اسلام گرایی تمرکز دارد. ناسیونالیسم باستان گرا در دوران پهلوی اول و دوم، ناسیونالیسم لیبرال در دوران نهضت ملی، و ناسیونالیسم مذهبی در دوران جمهوری اسلامی سه چهرة مهم ناسیونالیسم ایرانی اند که هر یک به نحوی در تنظیم مناسبات فراملی ایران نقش داشته اند. ناسیونالیسم، با وجود جهت گیری های مخ...

تجربه نشان می‌دهد کشورهایی با جایگاه بین‌المللی مشابه ولی سنت‌های فرهنگی متفاوت، در مقابل رویدادها و تحولات به روش یکسانی تصمیم‏گیری نمی‌کنند. این ناشی از آن است که فرهنگ راهبردی، نظام ارزشی در زمینه تصمیم‌گیری فراهم می‌کند که سیاست خارجی کشورها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. براین‏اساس، در این مقاله تلاش شده است به این سؤال پاسخ داده شود که فرهنگ راهبردی چگونه بر تصمیم‏گیری سیاست خارجی جمهوری اسلام...

هدف: نگاره حاضر بر آن است تا به این سوال پاسخ دهد که مولفه‌های هویت ملی ایران چگونه و به چه صورت در شکل‌گیری و قوام و دوام سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران نقش­آفرینی می</spa...

چکیده پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سیاست خارجی ایران تغییرات بنیادی ایجاد شد. تقویت برنامه ی هسته ای که یکی از نمودهای بارز این تحولات بود، باعث چالش امنیتی اتحادیه ی اروپا در برابر ایران شد. ترس از ایران هسته ای، قاره ی سبز را به سمت ائتلاف جدید با ایالات متحده ی آمریکا و حتی تعدادی از همسایگان ایران به خصوص دولت های محافظه کار عرب راند. با چرخش در سیاست خارجی اروپا نسبت به ایران، جمهوری اسل...

سیاست خارجی هر کشور یکی از مهم ترین موضوعات و عرصه هایی است که موردتوجه نظریه­پردازان و محققان علوم سیاسی و روابط بین الملل قرارگرفته است. اتخاذ سیاست خارجی از سوی هر کشور از علل و عوامل گوناگون و متنوعی نشأت می­گیرد. در خصوص بررسی و تحلیل سیاست خارجی کشور­ها نظریه­پردازان و محققان از نظریه ها و الگوهای گوناگونی استفاده می­کنند که یکی از این نظریه­ها الگویِ سیستمیک است. این پژوهش درصدد به کارگیر...

انقلاب اسلامی، زمینه ساز تحولی بنیادین در امر حکومت داری و زمامداری سیاسی در ایران بود که با تحولات جدی در بافتار اجتماعی نیز همراه گردید. در پی این انقلاب اجتماعی، که بیش از هر چیز متأثر از اندیشه امام خمینی(ره) به عنوان رهبر انقلاب و بنیان گذار نظام جمهوری اسلامی بود، کیفیت تعریف امور در حوزه های گوناگون دستخوش دگرگونی های جدی شد. یکی از این موارد در حوزه سیاست خارجی رخ داد که می توان از آن ب...