در اغلب مطالعات محیطی، داده­ها بر حسب موقعیت­شان در ناحیه مورد مطالعه معمولا وابسته فضایی هستند. تعیین ساختار همبستگی فضایی و پیشگویی دو مساله مهم در تحلیل داده­های فضایی هستند. برای تحلیل این داده­ها، اغلب یک مدل تغییرنگار پارامتری به تغییرنگار تجربی داده­ها برازش داده می­شود و براساس آن پیشگویی صورت می­پذیرد. با توجه به اینکه شکل بسته­ای برای برآوردگر پارامترهای تغییرنگار وجود ندارد، معمولا ا...

از چشم‌اندازهای جدید در برنامه‌ریزی توجه به مسئلۀ فضا و سازمان فضایی است که نیازمندی‌ها، ویژگی‌های فضا و اجزای سازمان فضایی را بررسی می‌کند. یکی از اجزای کلیدی سازمان فضایی، جمعیت است. جمعیت یکی از عناصر بنیادی در برنامه‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی محسوب می‌شود، بنابراین شناخت ساختار، ابعاد و گستردگی فضایی آن از ابزارهای مهم تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی به شمار می‌رود. درک توزیع و پویایی جمعیت در...

شهروندی فضایی، رویکردی برای آموزش شهروندان به منظور بهره گیری از فناوری‌های ارتباطی و اطلاعاتی مدرن است. بر این اساس یک شهروند فضایی باید قادر به تفسیر «اطلاعات فضایی» و واکنش منتقدانه به آن‌ها باشد، به کمک نقشه‌ها و سایر «نمایه‌های فضایی» ارتباط برقرار کند و نظرات مشخص مکانی را با استفاده از «جغرافیای رسانه‌ای» بیان نماید. با توجه به گستردگی فضای ارتباطات و اطلاعات، نیاز مبرمی به درک ویژگی‌های...

مؤسسات مالی و اعتباری از جمله مهمترین کارکردهای اقتصادی شهری است که زمینه‌ی رقابت بین شهری و درون شهری را در بین محلات شهر مهیا می‌سازد. از این رو الگوی توزیع فضایی این تسهیلات و رعایت توزان در مکان‌یابی و استقرار آن امری بسیار مهم است که تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد. از این رو مدل‌ها و ابزارهای آمار فضایی موجود در سیستم اطلاعات جغرافیایی می‌تواند در شناسایی پهنه‌های تمرکز مؤسسات مالی و اعت...

تغییرات ساختار فضایی شهرها از عوامل مختلفی نشأت می­گیرد که یکی از آن‌ها شهرنشینی است. شهرنشینی با دو مقوله جمعیت و اشتغال قابل اندازه­گیری است. جمعیت به‌صورت یکنواخت در شهر توزیع نمی­شود. بلکه بسته به شرایطی از الگوهای مختلفی تبعیت می­کند. همچنین عامل جمعیت در کنار سایر پارامترهای فضایی، منشأ ایجاد هسته­های فرعی شده و بر توزیع فضایی اشتغال نیز تأثیر می­گذارد. در پژوهش حاضر هدف اصلی بررسی تغییرا...

سابقه و هدف: خشکسالی به عنوان پیچیده‌ترین و خطرناک‌ترین بلایا‌ی طبیعی است که هم در مکان و هم طی زمان تغییر می‌کند. گرمایش جهانی در سال‌های اخیر باعث تشدید این گونه رویدادهای حدی شده است. از این رو استفاده از شاخص‌های خشکسالی که هر دو اثر بارش و دما را در نظر می‌گیرند و نیز استفاده از روش‌های توأم فضایی- زمانی که گسترش یافته‌ی آمار مکانی هستند، احتمالاً می‌تواند باعث پایش بهتر خشکسالی‌ها و در نتی...

جغرافیا به‌عنوان علم تحلیل فضایی پدیده‌ها مبتنی بر سه هدف اصلی است: مطالعه ساختارهای فضایی، بررسی نظم مکانی _ فضایی فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی و تحقیق روابط و عملکردهای فضایی از طریق سطح‌بندی سلسله مراتبی سکونت‌گاه‌های شهری و روستایی. در نهایت نمود کاربردی جغرافیا یا «برنامه‌ریزی فضایی» به اصلاح ساختارهای فضایی، انتظام مکانی _ فضایی فعالیت‌ها و نظم بخشی روابط و عملکردهای فضایی می‌پردازد. در ای...

زمینه و هدف : توجه بینایی-فضایی توانایی انتخاب قسمتی از فضای بینایی-فضایی برای پردازش کارآمد اطلاعاتی است که از آن فضا منشعب می شوند. افراد به طور طبیعی در توجه بینایی-فضایی مقداری سوگیری نشان می دهند. جهت این سوگیری در افراد مبتلا به اختلال بیش فعالی/نقص توجه با افراد سالم متفاوت است. این تفاوت گاهی به شکلی است که افراد مبتلا به این اختلال، نسبت به اطلاعات بینایی یک سمت از فضا تا اندازه ای بی ...

نظام فضایی ایران به‌دلیل آنارشی حاکم بر نظام برنامه‌ریزی به‌سمت گسیختگی فضایی گرایش دارد و تظاهر فضایی این آنارشی در الگوی نامتوازن توسعة مناطق نمایان است. الگوی حاکم بر ساختار فضایی ایران مرکز- پیرامون است. ازآنجا که ایران دارای نواحی کارکردی قومی و ناحیه‌ای است، باید اذعان داشت که بی‌عدالتی فضایی در کوتاه‌مدت زمینه‌های واگرایی سیاسی، فرهنگی و اجتماعی را فراهم خواهد آورد و در بلندمدت همبستگی، ...

روابط سنتی فضایی در بین فعالان غیر نظامی فضایی در دوران بعد از جنگ سرد با تحول سریع در تعداد، و با ماهیت جدید سازمانی، در حال شکل گیری است. دوران بعد از جنگ سرد و شرایط سیاسی ناشی از آن که همکاری های فضایی را به همکاری بین بلوکی محدود کرده بود از بین رفته است؛ و این شرایط اجازه توسعه محور های جدید مکانیسم همکاری را می دهد. پیش بینی می‌شود بین المللی و منطقه‌ای شدن فعالیت‌های فضایی که در سال‌های...