آکوئیناس، در طریقة سوم خود، از امکان و وجوب دریچه‌ای به سوی اثبات وجود خدا می‌گشاید. بعضی از فیلسوفان، استدلال او را طبیعی ـ ‌مابعدالطبیعی تفسیر کرده‌اند و بعضی دیگر، طبیعی. با این وصف، به‌سادگی نمی‌توان استدلال او را با برهان صدیقین ابن‌سینا یکی دانست. این مقاله بر آن است که پس از ارائة گزارشی از برهان صدیقین سینوی و تقریرهای گوناگون برهان امکان و وجوب تومیستی، تفاوت‌های این دو برهان را به‌خصو...

قابلیتِ اصلاح و بازپروری زندانیان اعم از زن و مرد پیش‌فرض غالب جرم‌شناسی اصلاح زندانیان و لزوم پی‌ریزی یک برنامۀ روشمند برای بازگرداندنِ هنجارمند آنها به اجتماع پیشنهاد اصلی آن است. هدف مقالۀ حاضر بررسی و تحلیلی جامعه‌مدارانه و مبتنی بر بینش‌جامعه‌شناسانه-جرم‌شناسانه از برنامه و سیاست اصلاح و درمان و قلمرو روش‌های قابل اجرای آن می‌باشد. این پژوهش به شیوۀ توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخا...

دلایل نقلی کافی برای مشروعیت‌بخشی انتخاب وجود دارد. رویکرد مخالفان این دیدگاه در نفی دلالت این ادله از طریق حمل آنها بر معنای خلاف ظاهر، متضمن استدلال دوریْ است. اشکال آنان به اعتبار سندی روایت‌های باب مربوط نیز وارد نیست. دلیل اینکه آنها اصرار کرده‌اند بیعت مدخلیتی در فعلیت ولایت ندارد آن است که ولایت را مترادف با وجوب طاعت گرفته‌اند و اطلاق ادلۀ وجوب طاعت را مثبت اطلاق ولایت دانسته‌اند. راز ای...

   هایدگر در وجود و زمان، مفهوم تناهی را به عنوان یک مفهوم اگزیستانسیالِ ویژه در نظام مفاهیمِ هستی‌شناسیِ بنیادین به طور مستقل طرح نمی‌کند، اما در عین حال، معنای هستی‌شناسانة خاصی را برای آن مفروض می‌گیرد. این تلقیِ خاص هستی‌شناسانه از تناهی، به مثابة یک وصف اختصاصی برای نحوة وجود دازاین، بر خلاف آنچه در وهلة نخست به نظر می‌رسد، اولاً و بالذات در نسبت داشتنِ تناهی با مفاهیمی چون یافتگی و افکندگیِ دازا...

ملاصدرا در عبارتی از اسفار می‌گوید که قضا صورت‌هایی علمی است که (1) لازم ذات واجب‌الوجود، (2) نامجعول، (3) بیرون از عالَم، (4) عاری از امکان واقعی، (5) قدیم بالذات، و (6) باقی به بقای خداوندند. علامه طباطبایی در نهایةالحکمة بر آن است که «لازم» در (1) نمی‌تواند به معنای «بیرون از ذات» باشد وگرنه (1) با (2) تا (6) در تناقض خواهد افتاد. افزون بر این، اگر آن صورت‌های علمیْ بیرون از ذات خدا باشند، آن‌...

اگر حاکم، مدیون را از تصرف در اموالش محجور کند و حکم تفلیس او را صادر ­نماید، طلبکاران نسبت به اعیان اموال او حق پیدا می­کنند و می­توانند طلب خود را از آن استیفا کنند. نکته­ی اساسی آن است که آیا تمام طلبکاران در این حق مساوی هستند و میان آن­ها و مطالباتشان اولویتی وجود دارد یا خیر؟ با واکاوی در متون فقهی، مواردی احصا می­شود که براساس آن برخی از دیّان و طلبکاران به برخی دیگر ترجیح داده شده و از ح...

چکیده  موسس نظریه ی «وحدت وجود »  ابن عربی است. برخی باایشان هم عقیده اند وبرخی خیر.  در این مقاله ،ضمن بیان معانی وجود و وحدت به اقسام آنها پرداخته می شود. ابن عربی معتقد است که وجود فقط خداست. در هستی غیر از خدا نیست ؛یعنی خدا موجود است وچیزی از عالم موجود نیست و شارحین ابن عربی به تبیین معرفت شناسی وحدت وجود پرداخته اند .اوپانیشاد ها به طور کلی در یک قضیه اصلی ثابت است وآن عبارت است از اینکه...

تعتبر السخریّة طریقاً فی تصویر حقائق الـمجتمع غیر أنّها طریق غیر صریح؛ إذ هی مزیج بالضحک و الـمزاح، لکن یکمن وراء هذا الضحک، تفکیر و تدبّر عمیق و صراخ یوقظ الإنسان من السبات و الغفلة. و بناء علی هذا، فإنّ السخریّة تستخدم کوسیلة لأجل الوصول إلی الغایة، ولیست هی مقصودة بالذات؛ و یقصد الأدیب الساخر بها شخصاً خاصّاً أو جماعة أو قوماً. وممّا یتمیّز به شعر إبراهیم طوقان هو الاهتمام الکثیر بقضایا وطنه فلسطین، وال...

آدمی، اولا بالذات حیوان است و ثانیا بالاعرض انسان. براستی کدامین حق است؟ انسان حیوانی است ناطق؟ انسان حیوانی است متفکر؟ انسان حیوانی است مکلفﱠ؟ انسان حیوانی است محق؟ انسان حیوانی است مسئول؟ انسان حیوانی است مرگ آگاه؟ انسان حیوانی است پرسشگر؟ هر یک از جملات فوق نظری از انظار فیلسوفانی ست که عمر خویش را به تفکرۥ ، تفقدۥوتفلس گذرانیده اند. صحت، سقم و صوابی هریک از این گفتار و یا تلفیقی از آنان مور...

در بحث اصالت وجود و اعتباریت ماهیت ملاصدرا، ابتدا باید محل نزاع به دقت، تحریر و در گام بعد با توجه به محل نزاع موضع­گیری شود. برای اصالت و اعتباریت در نظام حکمت صدرایی دو معنا می­توان یافت: معنای اول اصالت وجود عبارت است از تحقق مصداق مفهوم وجود در عالم خارج از ذهن و اعتباریت ماهیت در این معنا، یعنی عدم تحقق در عالم خارج از ذهن؛ معنای دوم اصالت وجود عبارت است از تحقق بالذات در عالم خارج از ذهن ...