اتحادیه اروپا در سال 2009 برنامه مشارکت شرقی را به شش کشور عضو پیشین اتحاد جماهیر شوروی شامل کشورهای آذربایجان، ارمنستان، گرجستان، بلاروس، مولداوی و اوکراین پیشنهاد و بیانیه مشترکی را در این زمینه امضاء کردند. ناتو نیز به محوریت ایالات متحده آمریکا در چارچوب سیاست های امنیتی سعی در گسترش حضور در این منطقه دارد. این منطقه از نظر ژئوپولتیک و پتانسیل کنترل انتقال انرژی به اروپا حائز اهمیت ویژه می ...

چکیده دو دوره جنگ ایران و روس در زمان حکومت فتحعلی شاه منجر به جدا شدن بخشهای مهمی از ایران گردید.بنابراین در بررسی های انجام شده در این خصوص ، علل این شکست ها خصوصا شکست در جنگ دوم را می بایست نیروی نظامی آن زمان و حتی دوره های قبل وعلل دیگری از جمله دلایل سیاسی و اقتصادی دانست .جنگ اول و شکست ایران در این جنگ باعث شد عباس میرزا اصلاحاتی به ویژه در حوزه نظامی انجام دهد ولی با وجود تلاش های وی...

ناتو به­عنوان یک پیمان نظامی، پس از فروپاشی شوروی توانست با تغییر کارویژه­های خود و با نگاه ویژه به رویکرد تسهیل مسائل سیاسی و اقتصادی غرب، وارد عرصة جدیدی از تعامل­های دفاعی- امنیتی شود. این سازمان، با به­کارگیری شورای همکاری آتلانتیک شمالی و طرح مشارکت برای صلح، وارد حیات خلوت روسیه شد. این عملکرد ناتو که با هدف نفوذ سیاسی، اقتصادی، امنیتی، به­ویژه برای تسلط بر منابع انرژی طراحی شده بود، کم­ک...

جهان در سالهای پس از خاتمه جنگ جهانی دوم دارای نظام دو قطبی بود و رقابت ایالات متحده آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی در سالهای جنگ سرد، ساختار نظام بین الملل را شکل می داد. فروپاشی شوروی در سالهای واپسین قرن بیستم بی تردید یکی از مهمترین و در عین حال عجیب ترین رخدادهای سده حاضر به شمار می رود. مهمترین پیامد این رخداد عظیم، خارج شدن جهان از سیستم دو قطبی و پایان جنگ سرد بود. با فروپاشی شوروی دورانی ...

در سال‌های اخیر روابط میان روسیه و کشورهای حوزه جنوبی دچار تحولاتی گردید. اگرچه روسیه به ایفای نقش اصلی خود در این منطقه ادامه می‌دهد، اما توسعه فعالیت کشورهای منطقه و فرامنطقه‌ای به‌ویژه ایالات متحده و ناتو در حوزه حیاتی روسیه که این کشور  از آن تحت عنوان خارج نزدیک نام می‌برد، چالش‌های جدیدی را در مقابل مسکو قرار داده است. این کشور برای مقابله با این چالش‌ها و برای تامین امنیت ملی و منافع...

موضوع نظریه روابط بین‌الملل، حل کردن روابط بین‌الملل یا سامان دادن به آن در پرتو مسالة نظم است. به همین جهت می‌توان علم روابط بین‌الملل را به‌عنوان علم مطالعه نظم سیستمی تعریف کرد. در بحث از نظم بین‌المللی می‌بایست بین «تقاضا برای نظم» و «عرضه نظم» تمایز قائل شویم، چرا که بسیاری از بازیگران نظام بین‌الملل بیش از آنکه در ایجاد سازوکارهای نظم بین‌المللی دخیل باشند، به‌عنوان متقاضی نظم بین‌المللی ...

پس از انقلاب 1917م روسیه و روی کار آمدن کمونیست ها در این کشور، رهبران این  کشور که  با مشکلات داخلی و خارجی فراوانی روبرو بودند، برای مدت کوتاهی سعی نمودند با برخی اقدامات، زمینه های روابط دوستانه با ایران را فراهم نمایند. اما این وضع چندان دوام نیافت و پس از انعقاد قرارداد 1919م ایران و انگلیس و برخی عوامل دیگر روسها در سیاست خارجی خود در ایران  چرخش­های اساسی  ایجاد کردند و سیاست تسامح را کن...

در سده ی نوزدهم دولت های بیگانه بخصوص انگلیس و روسیه، به سبب اهمیت سوق الجیشی ایران و برای حفظ منافع و تحکیم سلطه ی نفوذ خود در این کشور، شروع به گرفتن امتیازات مختلفی نمودند. این امتیازات که در قالب قراردادهای نظامی، اقتصادی، تجاری، عمرانی منعقد می شد؛ به دور از انگیزه های سیاسی و نظامی این دولت ها نبود. از جمله ی این امتیازات، تاسیس بانک شاهنشاهی ایران می باشد که در 1306ه.ق/ 1889م. در ایران، ...

در این مقاله دیدگاه محمدتقی بهار درباره رخدادهای مهم بین‌المللی از جمله جنگ جهانی اول و دوم، عواقب آن‌ها و وضعیت ایران و برخی دولت‌های آسیایی و اروپایی در این دو جنگ بررسی می‌شود. با توجه به این‌که معاهدات و پیمان‌های سیاسی میان ایران و سایر دولت‌ها تأثیر عظیمی در اوضاع فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی کشور ما داشته است، واکنش بهار به این معاهدات و مداخلات سیاسی و نظامی کشورهای بیگانه به‌ویژه ر...

پس از پایان جنگ سرد و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، ساختار نظام بین‌الملل نیز دستخوش تحولات عظیمی گردید به‌گونه‌ای که ایالات متحده به دلیل برتری در عرصه‌های ایدئولوژیک، اقتصادی، سیاسی و نظامی توانست، ساخت تک‌قطبی و نظم هژمونیک مورد نظر خود را برقرار سازد. با این وجود، رشد اقتصادی چین و نقش‌‌آفرینی مجدد روسیه در تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی نوعی دگردیسی در ساختار نظام بین‌الملل و شکل‌گیری نظام...