حدوث و قدم زمانی عالم، از کهن ترین مسائل فلسفی است. صدرالمتألهین بر اساس حرکت جوهری وتجدد مداوم عالم، پاسخی جدید به این مسأله داده است. گفته های فیلسوفان معاصر این مکتب، گامی در تنقیح و پرورش نظریۀ صدرایی است؛ اما در این سخنان اختلاف نظرهایی دیده می شود. در این نوشتار، نظریات حکمای فرزانۀ معاصر، علامه طباطبایی، آیت الله جوادی آملی و آیت الله مصباح یزدی تبیین، بررسی و نقد می شود. این نقد و بررسی...

طلاق، ایقاعی است که با ارادۀ مستقلّ مرد، تحقّق می پذیرد؛ امّا این، ملازمه­ای با اطلاق آن حقّ نداشته و در صورتی که طلاق زن در موقعیّتی خاصّ، سبب وارد آمدن زیانی به او گردد، به استناد ادلّۀ نفی ضرر، طلاق دهنده ملزم به جبران خسارت- به روش مقتضی- خواهد بود. در راستای تبیین مبانی فقهی این مسأله و تنقیح مناط از حکم لزوم انفاق به زوجۀ افضا شده، ضمن مطالعۀ مفاد مادّۀ 11 قانون سابق حمایت خانواده، مصوّب 15/11/135...

اصالت وجود مبنای حکمت متعالیه است و ملاصدرا در جهت استحکام بخشیدن به این مبنا، براهین متعددی اقامه نموده است. عموم شارحان پس از وی، در مقام تبیین دیدگاه ایشان بوده اند. اما آقا علی مدرس یکی از برجستگان مکتب فلسفی تهران، ضمن التزام بر این مبنا، در تلاش است تا به زعم خویش بحث ناتمام ملاصدرا را تمام کند.1 او در مسألة اصالت وجود، با طرح محل نزاع اصالت وجود و اصالت ماهیت می­خواهد خلأ فلسفة ملاصدرا ر...

دخل عبد الوهاب البیاتی مرحلة جدیدة من تجاربه الشعریّة عقب إصداره الدیوان الشعری الذی أسماه ﺑ«سفر الفقر والثورة» سنة 1965 م. لقد تبلورت فی قصائده التی جادت بها قریحته الفیّاضة فی الفترة ذاتها تجارب صوفیة بشکل ملفت للانتباه. حلّل البیاتی فی دیوانه الشعری شخصیّتی الحلّاج وأبی العلاء المعرّی، ممّا یعتبره النقاد مؤشّراً واضحاً علی تحوّل الشاعر من رؤیته الواقعیّة نحو الأشیاء إلی رؤیته الصوفیة. والغایة التی نتوخّا...

هذه الدراسة التی وقعت بین أیدی القاریء الکریم دراسة علی عینیة أبی ذؤیب الهذلی. و الدارسانیهتمان علی تقدیم نبذة محقّقة من حیاة الشاعر، و علی ضبط الأبیات، و إعراب الکلمات، و اقتناء الأصحفی الترتیب و الحرکات. و یبینان مناسبة القصیدة و یحلّلان المضمون و الأسلوب لکی تبرز مکانة هذهالقصیدة الخالدة الشهیرة بین عیون المراثی و أغرّ القصائد.هذا المقال الذی یکون نقداً تحلیلیاً یدرس الجانب المعنوی و اللفظی فی ال...

کان عبدالرحمن شکری برهافة حسه و دقة نظره شاعرا کثر فی شعره ما یدل علی تشاؤمه و اشتهر الشاعر عند بعض الدارسین بهذه النظرة غیر أن الباحث المتأمل یجد فی أشعاره، الکثیر من الأبیات التی تبعث علی الأمل و تدعو إلی التفاؤل فی الحیاة لذا فإن تشاؤمه لیس مظلما قاتما بل إن هناک بروق أمل تظهر بین حین و آخر فی أشعاره حیث یعتقد الشاعر أن الانسان یمتاز بقوة تستطیع أن تبدل التشاؤم إلی مفهوم من مفاهیم التفاؤل فی...

جعل الله الصوم طهارة للقلوب، وسلامة للأبدان. و إذا تترتب علی الصوم کل هذه الفوائد، فبالطبع إنه کان موجودا لدی الشرائع السماویة الأخری، لأن الله لا یأمر عباده بشیء إلا وفیه فوائد روحیة، وجسدیة، ووجود الصوم فی الأدیان الأخری لا یحتاج إلی إقامة دلائل تاریخیة کثیرة، لأن الله صرّح بهذه الظاهرة الطیبة المبارکة فی الکتاب المبین إذا قال فی محکم آیات: یَا أیُّهَا الَّذِینَ امَنُوا کُتِبَ عَلَیکُمُ الصِّیامُ کَمَا کُتِبَ عَلَی الَّذِی...