ملاصدرا به‌عنوان فیلسوفی جامع­الاطراف، در تدوین نظام فلسفی خویش از نگرش نمادپردازنه غفلت نکرده است. در این مقاله ابتدا به تبیین مفهوم نماد و نیز ریشه‌­شناسی آن پرداخته­ایم، سپس جایگاه نماد در نظام فکری ملاصدرا، تأثیرپذیری وی از ابن عربی، نگاه نمادپردازانة او به دین و تأکید وی بر زبان نمادین دین مورد بررسی قرار گرفته است و نهایتاً نشان داده شده که اساساً پیوند چنین نظام فکری بهره­مند از منابع فکری...

حزین لاهیجی، شاعر برجستة سبک هندی، از شعر برای بیان احساسات و باورهای صوفیانة خود بهره برده است. از شگردهای این شاعر عرفان‌مشرب، ابراز عواطف ناب عارفانه به پشتوانة شخصیت‌های صوفی‌مسلک بوده است که در تبیین جهان‌بینی او اهمیّت بسزایی دارد. از بن‌مایه‌های نمادین شعر لاهیجی در این حوزه، می‌توان به «خضر» اشاره کرد که به‌سبب برخورداری از ویژگی انعطاف معنایی یا تأویل‌پذیری مفهومی، کارکردهای متنوع و گاه...

هدف پژوهش شرحِ چگونگی بهرة پریسا تشکری، به‌عنوان طراح زن، از امکانات بصری پوستر برای القای معانی و پیام‏های خاص است. روشن‏کردن معنا و پیام پوستر متکی به مشاهده، توصیف و تفسیر ویژگی‏ها و کیفیت بصری و تجسمی با اتکا به مؤلفه‏های فرایند معنازایی در نظریة زبان کریستواست. مؤلفه‏های ذکرشده را تبادل امر نمادین، امر نشانه‏ای و بینامتنیت تشکیل می‏دهند. بهره از روش تحلیل محتوای کیفی و رویکرد هرمنوتیکی نشان...

داستان «برداشتن تاج از میان دو شیر» یکی از روایت‌های نمادین است که در اثر جاوید حکیم فردوسی و حکیم نظامی با شباهت‌های فراوان و تفاوتی اندک نقش بسته است. در این مقاله با بهره‌گیری از نظریۀ «ژیلبر دوران» به بررسی کارکرد تخیّل شیر در دو منظومۀ شاهنامۀ فردوسی و هفت‌پیکر نظامی پرداخته شده است. نگاه ژیلبر دوران به اسطوره نگاهی ویژه است و کارکردی متفاوت دارد. از نظر او اسطوره‌ها مهمّ‌ترین تجّلی تخیّل است ...

در تحقیق حاضر با رویکردی پیمایشی و هدفی کاربردی اثر مزایای برند بر رضایتمندی و وفاداری رفتاری مشتری به برند پارس خزر با بررسی نقش میانجی گری برخی متغیرها، مورد بررسی قرار گرفته است. به منظور بررسی این روابط، نمونه­ای متشکل از 384 نفر از میان مشتریان برند پارس خزر در شهر رشت انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه­ای محقق ساخته است که در روایی سنجی آن از روش روایی محتوایی/ ظاهری و در پایا...

توجه به پیشینه تصویری و عنایت به فرهنگ و سنت­های هنری گذشته همراه با نوآوری، مهم­ترین عامل در دستیابی به عظمت و هویت هنری کنونی هر سرزمین می­باشد. از این رو بررسی ریشه­های طراحی گرافیک در ایران و چگونگی کاربرد آنها با توجه به مفاهیم نمادین، هدف و مسئله بنیادین این پژوهش به ویژه در رابطه با نشانه دانشگاه تهران بوده است. در این نوشتار، پس از اشاره به کاربرد نقش­مایه­های کهن ایرانی در طراحی نشانه­...

نمادگرایی برای بیان مفاهیم در طی زمان‌ها و قرون شکل گرفته و در تفکرات و رؤیاهای نژادهای مختلف جای گرفته است و درفراسوی مرزهای ارتباطی جای دارد. نماد، اندیشه را برمی‌انگیزد و انسان را به گسترة اندیشه بدون گفتار رهنمون می‌کند. تاریخ نماد نشان می‌دهد که هر چیز می‌تواند ارزش نمادین پیدا کند، مانند مظاهر طبیعت (سنگ‌ها، گیاهان، جانوران، کوه‌ها و دره‌ها، خورشید و ماه، باد، آب، آتش) یا حتی اشکال مجرد (...

هنرمندان نگارگر ایرانی، همواره مضامین بلند و متعالی دینی، عرفانی، حکمی و ادبی را دست‌مایة خلق آثار گران‌بهای خود قرار داده‌اند. مصورسازی موضوع و واقعة شگفت‌انگیز معراج پیامبر9 از این نمونه‌هاست. این واقعة حیرت‌آور و مهم، در ادوار گوناگون تخیل هنرمندان مسلمان نگارگر را به خود معطوف ساخته و حاصل آن، بازتاب‌های متفاوت و زیبای محتوایی و بصری این رویداد در نگارگری بوده است. یکی از این نمونه‌های برجس...

آیین هندو در بطن فرهنگ و تمدن هند، آکنده از اشاره‌ها و تعبیرهای عرفانی و حکیمانه است؛ شیوا به همراه برهما و ویشنو، «تثلیث» هندویسم را تشکیل می‌دهند. بیان نمادین در رقص‌های آیینی، یکی از مهم‌ترین شاخه‌های هنری است که می‌تواند به مثابه مطالعاتی جامعه‌شناختی، دینی، عرفانی و اعتقادی و به‌طور کلی تحت عنوان مطالعات فرهنگی، خصوصیات زیباشناختی و محتوایی آثار هنری را پژوهش و بررسی کند. رقص‌های آیینی ی...

«مارپیچ» از جمله شکل­های موجود در طبیعت است که در درون خود رازهای نهفته بسیار دارد. در حیوان، نبات و جماد، از کهکشان گرفته تا اتم، طبیعت، سرشار از شکل­های مارپیچی است. انسان­ها، همواره به این نقش‌مایه نمادین و اسرارآمیز توجه داشته­اند و برای آن مفهومی مقدس قائل بوده­اند. هنر، همچون زندگی به مارپیچ روی می­آورد و هنرمند با الهام از طبیعت، از این نقش‌مایه­ نمادین برای خلق اثرش بهره می­گیرد. در این...