با معرفی الگوی نظام اسلامی، نهادهای اطلاعاتی جمهوری اسلامی ایران همواره با این سؤال مواجه بوده اند که در چارچوب موازین شرعی، حدود و ثغور ورود به حریم خصوصی افراد چگونه است؟ پژوهش حاضر با بهره‏ گیری از روش پژوهش تحلیلی ـ توصیفی و استناد به مبانی عقلیِ برهانی و نقلی وحیانی به بررسی موضوع در چارچوب اصول و قواعد فقهی می‏پردازد.    باید گفت با تفکیک رضایت شخصی از رضایت نوعی، در دخالت‎های دولتی نیاز ب...

هدف از این تحقیق ، مشخص کردن مفهوم و ملاکهای لهو با توجه به مصادیق قرآنی و روائی آن می باشد، بدین منظور در ابتدا به بحث لغوی در مورد لهو و واژگان مشابه - لعب و لغو - و تفاوت آنها، با استفاده از کتابهای لغت ، تفسیر و فقهی پرداخته شده است . سپس مصادیق لهو را که در قرآن و روایات موجود است ، مورد بحث و بررسی قرار داده ، در پایان بحث از هر مصداق ملاک گیری شده است .

نظریه ثابت و معیاری میان مفسران امامیه در رفع تعارض ظاهر آیه «وَ رَفَعَ أَبَوَیْهِ عَلَى ٱلْعَرْشِ وَ خَرُّوا لَهُ سُجَّدًا» با آیات حرمت سجده بر غیر خدا و آیات لزوم تعظیم والدین، وجود ندارد لذا رهیافت­های متنوع ادبی، روایی، تاریخی، فقهی، کلامی و عرفانی در تفاسیر آنها دیده می‌شود. شماری مسجود را الله و سجده را سجده شکر و طاعت دانسته‌اند. دسته دیگر مسجود را یوسف(ع) و سجده بر او را غیر اختیاری یا تحیّت دانسته‌اند. برخ...

 این مقاله پژوهشی درصدد پاسخ به این پرسش‌هاست که در مکاتب حقوقی ملاک تقدم بعضی از قوانین بر بعضی دیگر چیست؟ روش شناسایی قوانین حاکم و مهارت در تشخیص نوع ارتباط حکومت میان دو قانون چگونه است؟ با مهارت در تشخیص نوع ارتباط حکومت میان دو قانون می‌توان به حل تعارض آنها کمک کرد. در این تحقیق بر اساس نظریه حکومت به پاسخ خواهیم پرداخت که نظریه حکومت بعنوان نوعی تفسیر قانون به قانون تعریف می‌گردد و قانو...

رویکرد امامان معصوم علیهم السّلام به قرآن کریم گاهی در شکل استناد به معنی « استدلال به قرآن به عنوان دلیلی مستقلّ بر اساس قواعد حاکم بر استفاده از یک متن برای اثبات حکم فقهی» است. یکی از مقدّمات تبیین روش‏اهل بیت علیهم السّلام در استناد فقهی به قرآن، مطالعه ی گونه های این استنادات است. ‏این پژوهش درحدّ بضاعت و ظرفیّت خود در ‏این راه قدم گذاشته است. در فصل نخست از فصول سه گانه به بیان مبادی تفسیر و اس...

حفاظت از محیط زیست یکی از موضوعات مهم بشری است، که امروزه توجه مجامع جهانی را به خود جلب نموده است و رفته رفته به یکی از چالش های اصلی جهان بدل شده است.مسأله محیط زیست به دلیل ارتباط تنگاتنگ با حیات انسانی و نظم آفرینش به خوبی مورد عنایت شریعت بوده و در فقه پویای شیعه برای حفاظت از محیط زیست و جلوگیری از تخریب آن ونیز برخورد با عوامل تخریب کننده آن قواعد فقهی متعددی وجود دارد که در پرتو آن ها م...

پایان نامه حاضر در صدد پاسخ به این سئوال است که : آیا قانون دیوان عدالت اداری مبنای فقهی دارد ؟ در ابتداء برای توضیح بیشتر موضوع پایان نامه اهداف دیوان با مبانی فقهی تطبیق داده شده است و از آنجا که شاه بیت غزل اهداف دیوان تامین امنیت و در نهایت استقرار عدالت است و این هدف قابل تحقق نیست مگر با مراعات و اعمال قوانین و مقررات موجود توسط نهادها و سازمانهای نظارتی جامعه ، که در نتیجه آن شهروند ایرا...

مهم‌ترین مشکل در مطالعۀ فلسفۀ سیاسی فارابی، درک ماهیت معماگونه اندیشۀ اوست که از ترکیب فلسفۀ سیاسی یونانی، اندیشۀ ایرانشهری و آموزه‌های اسلامی به وجود آمده و به راحتی در سه‌گانۀ مشهور مستشرقین یعنی فلسفۀ سیاسی یونانی، شریعت‌نامه‌های فقهی و اندرزنامه‌های ایرانشهری نمی‌گنجد. در پژوهش حاضر، چارچوب کلی روایت‌های ارائه شده دربارۀ فارابی به سه مقام توصیف (پرسش‌های منبع‌یابی)، تفسیر (پرسش‌های هویت‌یاب...

فقه پویای اسلامی با نظرداشت نظام معرفتی برخاسته از دین قادر است برای زندگی معاصر احکام عقلانی صادر کند و میان «اصالت و معاصرت» وفاق افکند. از این رو، فقها می توانند نخست مسائل و موضوعات اجتماعی را تفسیر و تحلیل و سپس با استفاده از منابع فقهی پاسخی درخوری تهیه کنند. در این مسیر از عقل و نقل بهره معتدلانه و نه افراطی و نه تفریطی برده می شود؛ چراکه تفسیر متحجرانه از دین و تبیین راکد و سنگ واره (و ...

پژوهش حاضر با هدف شناخت جایگاه تفسیر مواهب علیه و بررسی علل استقبال از آن انجام گرفته است. به منظور جمع آوری اطلاعات این پژوهش که به روش توصیفی-تحلیلی انجام گرفته است، از منابع کتابخانه ای استفاده شده است. یافته های این تحقیق نشان می دهد که با توجه به شیوایی این تفسیر و هم سو بودن آن با درک مخاطب، نسبت به تفاسیر دیگری همچون سورآبادی و تاج التراجم از جایگاه برتری برخوردار است. علاوه بر آن، علل ا...