در هنر معماری دوره قاجاریه، گچ بری و در هنر معماری دوره پهلوی اول (9921-0231 ش.)، آجرکاری شاخص و حائز اهمیت است. خانه آراسته از بناهای دوره قاجاریه واقع در شهرستان بیرجند است که به دلیل نقوش متنوع و نمادین گچ بری، قابل تحلیل و بررسی است. مهم ترین تزیینات این بنا نقوش گیاهی با انواع گل و برگ های نخلی و اسلیمی و قاب اسلیمی، نقش خورشید، پیکار شیر و اژدها، قطاربندی گچی، فرم طاق نماها و سر ستون ها ا...

از گذشته های دور و به خصوص به دلیل موقعیت ویژه استراتژیکی فلات ایران، هنر ساخت خنجر و تیغ در ایران رواج داشته و همین امر موجب شد تا این کشور به سطح بالایی در مهارت ساخت سلاح به ویژه خنجر و شمشیر برسد؛ به گونه ای که در دوره صفوی خنجرهای ایرانی در سراسر دنیا زبانزد بوده و این ویژگی را نه فقط به خاطر کیفیت آن، بلکه مرهون تزیینات و آرایش به کار بسته بر آن ها نیز بوده است. با توجه به تغییرات زندگی ا...

بی تردید می­توان سطوح دیوارها را در دسترس­ترین عرصه انعکاس تفکرات مردمان گذشته به شمار آورد. عینا بدین سبب است که دیوارنگاره­ها و سایر تزئینات مورد استفاده در بناها را شواهد بی­بدیل فرهنگی ادوار گذشته به شمار آورده­اند. در تحقیق حاضر تلاش گردیده تا الگوهای تزیینی بکار رفته در خانه­های عهد قاجار، که در روستاهای حاشیه اصفهان شناسایی گردیده­اند، مورد مطالعه قرار گیرند. همچنین سعی بر آن است تا به ا...

فروپاشی سیاسی هر حکومت به معنای محو کلیه آثار فرهنگی آن حکومت نیست به خصوص زمانی که حکومت مورد نظر، از بنیان‌های فرهنگی استواری برخوردار باشد. انقراض سیاسی ساسانیان یک تحول سیاسی‌-  مذهبی بود که بازتاب فرهنگی این دوره تا قرن‌ها پس از ساسانیان در تولیدات فرهنگی قلمرو آن  قابل مشاهده است. مطالعه معماری دوره اسلامی به ویژه قرون اولیه آن با اتکاء به این موضوع، دستاوردهای قابل توجهی در پی خواهد داشت...

هنر شیشه‌گری از دیرباز نزد ایرانیان متداول بوده است؛ اما نقطه اوج آن را می‌توان مربوط به سده سوم تا ششم هجری در جرجان دانست. آثار به‌دست‌آمده در این دوران، بیشتر پارچ‌ها و صُراحی‌ها هستند که طرح‌های متنوع دارند. با وجود اینکه تزییناتِ آثار آبگینه در دوره سلجوقی پراهمیت و در اواخر این دوران ویژگی‌های خاصی دارد، تاکنون بررسی و مطالعه اصولی روی شکل، تزیینات و روش ساخت آن‌ها انجام نشده است. در پاسخ ب...

دانه گرده در 17 گونه و زیرگونه از جنس L. Scutellaria با 2 زیرجنس Scutellaria (بخش‌های Scutellaria و Anaspis) و Apeltanthus (بخش Lupulinaria) در ایران توسط میکروسکوپ الکترونی (SEM) و نوری (LM) مطالعه شد. دانه های گرده در گونه‌های این جنس سه شیاری (tricolpate) و دارای دو شکل مختلف oblate-spheroidal و prolate-spheroidal هستند. سطح دیواره جداکننده لومن‌ها (muri) از صاف تا سینوسی شکل تغییر می‌کند. ا...

چکیده فارسی مورفولوژی دانه ی گرده ی 20 گونه، متعلق به 10 جنس از طایفه ی cardueae تیره ی asteraceae توسط میکروسکوپ نوری و الکترونی اسکنینگ، در استان آذربایجان غربی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که دانه های گرده ی گونه های مورد بررسی از نظر صفات مورفولوژیکی ، مانند اندازه ی دانه ی گرده ، تزئینات سطح اگزین و شکل، متفاوت می-باشند. همه ی دانه های گرده ی آزمایش شده تک تایی و دارای سه شیار در...

هدف از این پژوهش بررسی وضعیت معماری مساجد همدان در دوره قاجار از دیدگاه باستان شناسی می باشد، که به صورت موردی مسجد جامع و پنج مسجد محله ای شهر همدان وسه مسجد روستایی بخش فامنین و یک مسجد روستایی همدان مورد بررسی قرار گرفته است . روش تحقیق بر اساس تحقیقات کتابخانه ای در خصوص پیشینه شهر همدان و وضعیت این مساجد در گذشته و تحقیقات میدانی در خصوص چگونگی وضعیت معماری و تزیینات آنها بوده است که با ...

چکیده : دوران قاجار عصر گسترش نقاشی دیواری و تزیینات دیواری در خانه ها به عنوان یکی از عمده ترین راهبردهای شکل دادن به فضای معمارانه است. در شهر یزد این امر بواسطه تحولات اجتماعی واقتصادی و گسترش تجارت طبقه ای از افراد متمول تجار شکل می گیرد که تحت تأثیر ارتباط با خارج و تحولات فرهنگی سعی دارند با استفاده از این شیوه، فضای خانه های خود را در رقابت بایکدیگر آراسته ترسازند. پژوهش حاضر پاسخ به ا...

ترجمان احساس عاشقانه شعر خسرو و شیرین نظامی را می‌توان بار دیگر در تزیینات داخلی تالار موسیقی کاخ عالی‌قاپو مشاهده کرد .بر این اساس سئوال اصلی چنین مطرح می‌شود که آیا هنر‌های سنتی را می‌توان ترجمۀ یکدیگر قلمداد کرد؟ هدف اصلی مقاله حاضر نمایان ساختن میزان انطباق بنیان مشترک ادبیات منظوم و هنرهای سنتی بر یکدیگر است. فرض بر این است که هردو اثر ترجمان یکدیگرند به ویژه مشابهت آن‌ها در نمایش وحدت. ای...