ابن معتز شاعر، ادیب، راوی، و ناقد شعر و ادب عربی در عصر عباسی دوم است، وی در سامراء دیده به جهان گشود، و درخانواده خلافت پرورش یافت، او این خصوصیت را داشت، که چون امیرزاده ای برخوردار از همه موهبت های زندگی بود، هرگز به منظور کسب درآمد، یا جلب توجه خلفاء و امراء شعر نمی گفت، او تقریباً در تمام زمینه های شعری سروده هایی زیبا از خود به یادگار گذاشته است. هنر شاعری او مخصوصاً در توصیفاتش جایگاه بزرگ...

ساختار و معنای واژه‌های مرکب همواره یکی از موضوعات مورد توجه زبان‌شناسان و دستوریان بوده است. زایابودنِ فرایند ترکیب در بسیاری از زبان‌ها از جمله فارسی و انگلیسی، خود می‌تواند دلیل موجهی برای توجه زبان‌شناسان به این فرایند باشد. واژه‌های مرکب را به‌لحاظ ساختار معنایی و وجود هستۀ معنایی در ترکیب می‌توان به واژه‌های مرکب درون‌مرکز، برون‌مرکز، دوسویه و متوازن تقسیم کرد. هریک از این گروه‌ها را نیز م...

مقالة پیش رو که «تجلی عناصر بلاغت در چامه های سعدی» نام دارد، حاوی مباحثی پیرامون بلاغت و توابع آن در چکامه های مدحی و وصفی شیخ شیراز ـ سعدی ـ است. در این تحقیق، قصاید سعدی از دیدگاه سه حوزة زیباشناسی سخن (معانی، بیان و بدیع) به طور جامع و دقیق بحث و بررسی شده است. در آغاز مقاله به برخی از عناصر موسیقایی سخن مانند وزن، قافیه و ردیف، به دلیل اهمیت آنها در گستردگی های زبانی، افزونی و انسجام بخش...

عصر عباسی، محل تلاقی فرهنگ های مختلف و تحول های ژرف فرهنگی و ادبی و هنری است. شعر عربی نیز در این دوره، به ویژه از منظر محتوا، دگرگون شد و شاعران نیز نقش های اجتماعی گوناگون را پذیرفتند. با توجه به جایگاه زنان در تحول های اجتماعی عصر عباسی، این نوشتار می کوشد با روش وصفی ـ تحلیلی شخصیت زن را در سروده های چهار شاعر منتخب عصر اوّل و دوم عباسی، یعنی: عباس بن اَحنف (103ـ192ق)، ابوالعتاهیه (130ـ211ق)،...

این مقاله به بررسی نقش تجویز هنجارهای زبانی در زبان علم می پردازد. قواعد تجویزی فرآیند تغییر دائمی زبان را به نظم در می آورند و ارتباط متخصصان را تسهیل می نمایند. در این مقاله تکواژقاموسی control در رشتهء الکترونیک در زبان کرواسی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است و هدف از این تحلیل نشان دادن این مطلب بوده است که واحدهای وصفی مختلف در واحدهای واژگانی چند کلمه ای چارچوب مفهومی برخی اصطلاحات را تغ...

اهمیت تحقیقات مربوط به زبان فارسی، این میراث گرانقدر ملّی و فرهنگی ایرانیان بر کسی پوشیده نیست تا کنون پژوهش-های فراوانی در این زمینه صورت گرفته، ولی هنوز مواردی می توان یافت که بررسی آن ها ضروری به نظر می رسد. ساختمان واژه یکی از این موارد است. مسئله ی واژه سازی (ترکیب واژه های آزاد با هم و یا ترکیب آن ها با بندهای اشتقاقی است) و گزینش واژه های فارسی در برابر واژه های بیگانه، سال هاست که مورد ت...

تا به امروز اندیس های متفاوتی برای پایش عملکرد سیستم های کنترلی ارائه شده است که هر کدام به پایش نوع خاصی از ناکارآمدی ها متمرکز بوده و تصمیم گیری بر اساس هرکدام از این اندیس ها بطور مجزا می تواند با نایقینی همراه باشد چراکه در عمل از یک طرف هر اندیس تحت برخی شرایط ممکن است ضعف عملکردی داشته باشد و از طرف دیگر ناکارآمدی های متفاوت در برخی موارد شبیه به یکدیگر عمل می کنند. بنابراین نیاز است تا ا...

در این تحقیق‘ تأثیر ترکیب سنی جمعیت ایران در تغییرات آتی حجم جمعیت با برپایی سه سناریو اندازه گیری‘ تجزیه و مقایسه شده است. در هر سه سناریو فرض مشترک این است که باروری بلافاصله در سال پایه (1375) تا سطح لازم برای جانشینی تنزل پیدا می کند و در این سطح باقی می ماند. ولی‘ برخلاف سناریوی یک‘ که در آن تغییرات محتمل در سطح آتی مرگ و میر منظور می شود‘ در سناریوی دو‘ مرگ و میر در سطح پایه (1375) ثابت ن...