نگارگری ایرانی صحنه هم سخنی هنرهایی چون نقاشی، شعر، خوشنویسی و معماری است که مسیر تکامل خود را در مکاتب مختلف دوره اسلامی، به ویژه از عصر ایلخانی تا اوایل صفوی پیموده است. پایه این نگارگری بر ذهنیت و دنیای غیرمشهود استوار است و عناصر تزیینی و معماری آن بر اصول محتوایی و معنوی خاصی تکیه دارند. پژوهش حاضر با هدف بیان جایگاه و اهمیت هنر کتیبه نگاری در معماری اسلامی و نمود آن در فضای نگاره های ایرا...

دورۀ غزنوی یکی از دوران درخشان معماری تشریفاتی ایرانی است. یکی از آثار این دوره «کاخ مسعود سوم» است که در «ربض» شهر غزنه قرار دارد. به‌رغم انجام پژوهش‌هایی در ارتباط با این بنا، از جزئیات معماری، عناصر فضایی و خاستگاهِ الگوی ساخت‌شان شناخت فراگیری وجود ندارد. پژوهش پیش‌ِرو با طرح این مسأله می‌کوشد با مطالعات اسنادی که داده‌های آن با «رهیافت تاریخی» مورد تفسیر قرار گرفته‌اند، ساختار این کاخ را برر...

معماری پایدار ایرانی اسلامی همیشه بر زیبایی تاکید داشته است و ایرانیان سعی کرده‌اند در معماری بناهای فاخر ماندگار خویش معانی و مفاهیم اصولی را با توجه به اندیشه‌های اسلامی متبلور نمایند. مجریان ساخت و طراحان معماری مساجد ایرانی چه در گذشته و چه در زمان حال همواره سعی داشته‌اند که در کنار ساختار سازه‌ای و کالبد ظاهری آن مساجد به عنوان یک مکان اجتماعی و برآورنده نیازهای روزمره گروه‌های اجتماعی، ب...

چکیده: سبک زندگی (life style) نظام واره و سیستم خاص زندگی است که به یک فرد، خانواده یا جامعه با هویت خاص اختصاص دارد. این نظام واره هندسه کلی رفتار بیرونی و جوارحی است و افراد، خانواده ها و جوامع را از هم متمایز می سازد. سبک زندگی را می توان مجموعه ای کم و بیش جامع و منسجم از عملکردهای روزمره یک فرد دانست که نه فقط نیازهای جاری او را برآورده می سازد، بلکه روایت خاصی را که وی برای هویت شخصی خو...

معماری سنتی ایران، گنجینه ای بی بدیل از آثار شاخص و ارزشمندی است که در طول سالیان متمادی شکل گرفته است. این آثار ارزشمند نشان از اندیشه ای والا در میان گذشتگان و نیاکان پاکسرشتی دارد که این آثار را از ایشان به یادگار برده ایم. از چنین معماری غنی و ارزشمندی انتظار می رود که فرزندی خلف و نیکو داشته باشد. از این رو می توان انتظار داشت آثار فاخری در معماری معاصر ایران ساخته شوند که به شکل های مختلف...

تعاملات محیط و رفتار کودکان با توجه به نظریه «احتمال گرایی محیطی» مورد مطالعه قرار گرفت تا مطابق ویژگی های بومی، فرهنگی و اجتماعی، ضوابط و معیارهایی برای برنامه ریزی و طراحی محیط های محلی کودکان حاصل شود. به این منظور موارد ذیل مورد بررسی قرار گرفته است: -روانشناسی و ادراک و دریافت فضایی کودک و تأثیر آن بر شکل گیری محیط -برنامه آموزشی مدارس ابتدایی و کاستی های ساختار محیطی مدارس در قبال ای...

هدف از این پژوهش بررسی شیوه های معماری آرامگاهی از دوره ایلخانی تا عصر صفوی در استان اردبیل می باشد که بصورت موردی بقعه های شیخ جبراییل، میر اشرف، پیر الوان و برج مقبره شاطر گنبد از شهرستان اردبیل و برج مقبره شیخ حیدر در شهر مشکین شهر و بقعه کوراییم در شهرستان نیر و بقعه بدرالدین در شهر نمین مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق بر اساس تحقیقات کتابخانه ای در خصوص شرایط جغرافیایی و پیشینه تاریخ...

هویت و ایجاد هویت در شهرها از طریق نمادهای طبیعی و انسان ساخت، از مباحث مهمی است که در برنامه ریزی شهری و شهرسازی مطرح می گردد. هویت شهری وجه تمایز یک شهر از شهر دیگر بوده و موجب حس تعلق مکانی شهروندان و مشارکت آن ها در توسعه شهر می شود. بررسی سیر تکاملی این مفهوم در معماری ایران، به عنوان یکی از کلیدهای اصلی راه گشای معماری امروز ما می باشد؛ چرا که هویت بشری مستلزم هویت مکان است و مکان بدون در...

چکیده میدان نقش‌جهان شاخص‌ترین میراث معماری دوران شکوفایی اقتصادی‌ـ سیاسی شهر اصفهان در عصر صفوی است. باوجود حدود چهارصد سال تألیف و ترجمه پیرامون ویژگی‌های این فضای پویای تاریخی و تجدید چاپ مکرر اسناد و مدارک تاریخی مرتبط با این میدان، اسناد مصور ارزشمندی وجود دارد که تاکنون گمنام مانده است. از سوی دیگر در حوزة مرمت معماری، یکی از مهم‌ترین مسایل مؤثر در بهبود روند تحول و تداوم و کنترل اصالت ا...

چکیده: پیدایش فضای سبز در کالبد فضاهای شهری در ایران را می توان به دو گونه تقسیم نمود؛ نوع اول طبیعی و ارگانیک و نوع دوم طراحی شده و مصنوع است که مردم در شکل گیری و گسترش آن نقش اساسی دارند. خیابان چهارباغ اصفهان در دوره صفوی نمونه خوبی از دست? دوم به شمار می رود که به عنوان عامل اساسی در منظر شهری اصفهان صفوی، بستری برای شکل گیری بسیاری از فعالیت های فرهنگی-اجتماعی دوران معاصر خود همچون رساند...