مورخان در روزگاران کهن با تنگناهای متعددی در زمینه ی تاریخ نویسی روبرو بوده اند ، و شاید بزرگترین معضل، بیان راستین حقیقت با توجه به جبر و استبداد سلطان بوده است و قید و بندهای جامعه ی استبدادی زمان در متون تاریخی به صورت های مختلف و تاثیرگذارخودنمایی می کند. باتحقیقی اجمالی این تاثیرات را به صورتی متناقض و دارای کاربردهای کنایی و بعضأمبهم و بیان مقاصد ناگفته و پیچیده در جای جای متن تاریخ بیهقی...

شعر و تاریخ دو حوزۀ جدا از هم هستند و درک سازگاری این دو در یک اثر مشکل است؛ خاستگاه اولی خیال است و خاستگاه دومی عالم واقع. اما شعر به عنوان یکی از ابزارهای سودمند و سازنده، حضور گسترده‌ای در متون تاریخی دارد و نقش و کارکردهای فراوانی نظیر ادبی، تاریخی، استنادی و تفسیری ایفا می‌کند و تاریخ‌نگاران برای بیان مقاصد خود از آن بهره می-گیرند. پژوهش پیش‌رو در صدد بررسی تطبیقی و تبیین کارکردهای مختلف ...

یکی از کتاب های چاپ شده در حوزۀ تاریخ، کتاب دولت سلجوقیان است، که تهیه کنندگان و ناشر آن را به عنوان کتاب درسی برای دانشجویان این رشته معرفی کرده اند. امّا با توجه به ویژگی هایی که لازمة یک کتاب درسی دانشجویان است، برخی نارسایی ها در متن دیده می شود که ازجملۀ آنها می توان به ناهماهنگی عنوان و محتوا، استفاده نکردن از منابع اصلی، عدم تدقیق و توجه در تحقیقات جدید، عدم رعایت موازین علمی در ارجاعات و...

درسنامه‌های متن‌محور بخش مهمی از کتابهای آموزشی رشتة زبان و ادبیات فارسی را تشکیل می‌دهند و با توجه به این که پیوندهای اولیه دانشجویان با متون بر مبنای این درس‌نامه‌ها که عمدتاً گزیده‌هایی از متون مفصل‌تر هستند صورت می­گیرد، مسائلی مانند چگونگی تنظیم سرفصل‌های پیشنهادی مصوب، نحوة تألیف، کیفیت و کمیت این درسنامه‌ها در حوزة طرح مسائل نظری، گزینش متن، کم و کیف توضیحات و فهرست‌ها و ضمائم آن در امر آ...

بلاغت و فصاحت از جمله علوم ادبی است که در عین حال به ناقدان در ‏نقد متون کمک می کند. بلاغیون برخی قوانین خاصی را برای کلمه، کلام و ‏متکلم قائل می شوند که گاه در برهه ای از تاریخ ادبی همراه با تغییر ذائقه ادبا و ‏ناقدان آثار، دچار تحولاتی می شود. یک متن ادبی از حیث دارا بودن ویژگی های ‏فصاحت و بلاغت امکان دارد در هر دوره از تاریخ به نوعی متفاوت بررسی شود. ‏در عصر صفویه نیز با درآمیختگی شعر پار...

چکیدهتصحیح نسخه‌های خطّی، از کارهای ارزشمند علمی، در یک قرن اخیر است که زمینه‌ی احیای بسیاری از آثار منظوم و منثور گذشته را فراهم کرده‌است. این کار، باعث شده تا متون علمی، ادبی، تاریخی و دینی بسیاری، در دسترس علاقه‌مندان به تاریخ، ادبیات و فرهنگ ایران قرار گیرد. تاریخ ذو‌القرنین، اثر خاوری شیرازی، یکی از این متون تاریخی و از منابع دست‌اوّل دوره‌ی فتحعلی‌شاه قاجار است که مؤلّف در آن، بسیاری از وقای...

تصویر یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر فرایند یادگیری - یاددهی است که از دیرباز در کتاب‌های آموزشی از آن استفاده شده است. برخی کتب آموزشی تاریخ ادبیات نیز با استفاده از تصویر، یادگیری مسائل تاریخی را ملموس‌تر و عینی‌تر می‌کنند. اما تصویر موقعی به یادگیری متن کمک می‌کند که تنها تزیین‌گر کتاب نباشد، بلکه گسترش‌دهندة متن باشد و این امر، تنها با رعایت استانداردهای تصویر آموزشی در یک کتاب امکان‌پذ...