انسان کامل قرآن مجسم و تکوینی است، هموست که می تواند حقیقت قران رابه صورت کامل معرفی کند. معصومان، یکی از آنان امیرالمؤمنین (ع) انسان های کاملند. بنابراین امام علی (ع) سزاوارترین فرد برای معرفی قرآن کریم است. در نهج البلاغه قرآن به عنوان کتابی توصیف شده که گویای نظام فاعلی وغایی جهان است. بر این اساس جهان تجلی عینی خداست، همان طورکه معرفت خدا تجلی علمی خداست. غایت تجلی خدا ذات اوست. از دیدگاه ...

 روش تفسیرى استاد مطهرى مورد بررسى قرار گرفته است. نویسنده پس از معرفى زمانه مطهرى و احساس مسؤلیتى که وى در قبال جامعه داشت و آگاهى بخشى را تنها راه بیرون رفت از انحطاط تحمیل شده بر مسلمانان، مى‌دانست؛ از آثار تفسیرى مطهرى سخن گفته و آن را به دو بخش ترتیبى و موضوعى تقسیم مى‌کند سپس به روش تفسیرى وى پرداخته و ویژگى‌هاى زیر را براى آن بیان مى‌کند: 1- توجه به روش قرآن به قرآن با گرایش معناشناسى زب...

تفسیر طبری یکی از مشهورترین تفاسیر مأثور اهل­ تسنن است که در قرن سوم به رشته تحریر درآمده است. روش تفسیری طبری در این تفسیر، غالباً روایی با استفاده از روایات پیامبر(ص) و اقوال صحابه و تابعان است، ولی این به این معنا نیست که این تفسیر، صرفاً روایی محض است، بلکه طبری در کنار استفاده از روایات، در بسیاری از موارد از روش تفسیر قرآن به قرآن، اجتهاد و عقل و غیره در تفسیر آیات استفاده کرده است؛ یعنی در...

این رساله مشتمل بر سه فصل است .در فصل اول تفسیر در اصطلاح صاحبان علوم و فنون مختلفه، معنای لغوی و اصطلاحی تفسیر، شرافت علم تفسیر نسبت به سایر علوم، فرق بین تفسیر و تاویل و نظر علامه طباطبائی در مورد معنای تاویل توضیح داده شده است .در فصل دوم به قابل فهم بودن قرآن، اختلاف صحابه در فهم قرآن، علل و عواملی که موجب اختلاف صحابه در فهم قرآن شده است و پیامبر (ص) نخستین مف قرآن اشاره شده است .فصل سوم م...

تفسیر المیزان، با استفاده از«تفسیر قرآن به قرآن» و استخراج مقاصد الهی با استناد به آیات همگون، توانسته است مبهمات بسیاری از آیات الهی را تبیین کند و یکی از بی نظیرترین تفاسیر را به جهان اسلام تقدیم کند. یکی از ویژگی های برجسته «المیزان»، شیوه های نقد علامه طباطبایی، بر آرای تفسیری دیگر مفسران است، که در این مقاله نگارنده کوشیده است تا با مطالعه بیش از نیمی از تفسیر المیزان،  گونه های نقد را در ...

علامه طباطبایی پیش از نگارش «المیزان فی تفسیر القرآن» در قم، تفسیر دیگری با نام «تفسیر البیان فی الموافقة بین الحدیث و القرآن» در زادگاهش تبریز نگاشت که پایه‌های اولیۀ المیزان محسوب می‌شود. سبک آن چنین است که علامه، ابتدا تفسیر به‌نسبت کوتاهی از آیات، با محوریت روش تفسیر قرآن به قرآن ارائه داده‌ و آن‌گاه روایات مرتبط را ذکر کرده‌ و سپس تلاش داشته است که میان آیات و روایات سازگاری ایجاد کند. چنا...

تفاسیر قرآن، هر یک از منهج و روشی استفاده کرده و با گرایشی خاص تنظیم شده اند. روش برخی مأثور و مبتنی بر سنت و روایات منقول از پیامبر و ائمه بوده است و برخی مبتنی بر روش عقل برهانی و برخی بر روش تفسیر قران به قرآن. نیز برخی گرایش ادبی و برخی کلامی و برخی فلسفی و غیره دارند. در قرن پانزدهم تفسیر قیم تسنیم به جامعه مسلمانان عرضه شد که به لحاظ روش از روش اجتهادی جامع پیروی می کند. بدین صورت که هم ...

مسئله « فواتح سور » - که مطلع و سر آغاز همه سوره های قرآن را تشکیل میدهد – از موضوعاتی است که از دیر باز نظر دانشمندان تفسیر و علوم قرآنی را به خود جلب کرده است لذا این موضوع در جنب سایر مواضیع دیگر ، در کتابهای تفسیر و علوم قرآنی ، فصلی را بخود اختصاص داده است . همه مفسران شیعی و محققان علوم قرآنی متعرض بحث و تحقیق درباره آن شده اند و با استناد به احادیث و روایات ، آراء و اقوال گوناگونی در ب...

بررسی و نقد جایگاه و نقش اسباب نزول در »تفسیر المنار« اثر محمد عبده و رشید رضا است.  نگارنده تفسیر المنار به روایات تفسیری و از جمله روایات اسباب نزول بی اعتنا است و با دیده تردید بدانها می نگرد. نویسنده، نخست از شاخصه های اجتماعی و اصلاح گرایانه تفسیر المنار سخن می گوید و ضمن یاد کرد تفاوت های شیوه تفسیری محمد عبده و رشید رضا، مؤلف تفسیر المنار را رشید رضا می داند و موضع نقادانه رشید رضا را نس...

تفسیر صحیح آیات کلام الله مجید، همواره و در طول تاریخ اسلام تا به حال، یکی از ضرورت های جامعه اسلامی محسوب بوده است. لازمه تفسیر صحیح نیز پایبندی و تسلط بر علوم و قواعد مختص به آن است. علم قرائت قرآن کریم، یکی از این علوم و لازمه تفسیر به شمار می رود. بنابراین اختلاف قرائت ها می توانند نقش بسزایی بر تفسیر قرآن و برداشت های تفسیری مفسران داشته باشند. از آن جایی که تفسیر مجمع البیان، منبعی غنی د...