زبده التواریخ نوشته محمدمحسن بن محمدکریم تاریخی عمومی است که مطالب آن مانند دیگر تاریخهای عمومی از آدم شروع می شود و تا عصر مولف ادامه می یابد. تاریخ نویسان عصر صفوی وقایع تاریخی پیش از اسلام را تا دوره تیموری، معمولا از روی تاریخ روضه الصفای می خواند و نظایر آن می نوشته اند. بنابراین از نظر ارزش تاریخی و سندیت ، هرچه مطالب اینگونه کتابها به عصر نویسنده آن نزدیکتر می شود مهمتر است . تا آنجا که ...

یکی از عوامل مهمی که در طول تاریخ زندگی انسان، در خوشی ها و سختی ها و مصیبت ها و مرارت ها رمز پیروزی و گشایش بوده و هست صبر و استقامت می باشد که در قرآن کریم و روایات ائمه اطهار از آن تمجید شده است. زندگی دنیا بنا به فرموده حضرت علی (ع) و با توجه به آیه شریفه« لقد خلقنا الانسان فی کبد » پیچیده در بلاهاست و هر روز مشکلی از مشکلات گوناگون دامنگیر انسان می شود و بدون داشتن صبر در این راه یقینا با...

این رساله، در پی اثبات این مطلب جمع آوری شده که امامت، یک مسأله انتخابی (در دست مردم) نمی باشد بلکه تعیین امامت از جانب خداوند و در دست اوست. با بیان مقدمه و بعد از اینکه با کلیدی عنوان بحث کردیم و آشنایی پیدا کردیم، ما از دلایل عقلی و نقلی، اوّل اثبات رساندیم که آنهایی که امامت را یک مسأله انتخابی می دانند، سخت در اشتباهند. ما در تاریخ که نگاه می کنیم، به خوبی می فهمیم که قایلین به انتخاب، اصلاً...

دست یابی به معرفتی دقیق در خصوص نسبت تاریخ و سیاست، و در پی آن نایل شدن به فهمی از ماهیت بینارشته ای این دو شاخه از علوم انسانی، هدف بنیادین پژوهش حاضر به شمار می رود. تحقق چنین هدفی با محوریت مسئله «عاملیت» امکان بیشتری می یابد. به عبارتی فاعلیت انسان نقطه عطفی است که تلاش این متن در راستای بازخوانی انواع روایت ها در این باب معطوف به آن است. پرسش از عاملیت در نسبت میان تاریخ و سیاست چنین صورت ...

در قیاس با تعداد کثیر تاریخ نویسانِ مرد، معدودی تاریخ نویس زن می توان سراغ گرفت. آیا ماهیت دانش تاریخ ویژگی هایی مردانه دارد که از حضور زنان در این عرصه استقبال نکرده است، یا موانع و محدودیت هایی بر سر راه ورود زنان به حوزة دانش تاریخ وجود دارد؟ آیا تلقی متعارف از دانش تاریخ که آن را بر حسب موضوع تعریف می کنند مانعی برای رغبت زنان به دانش تاریخ شده است؟ پاسخ به این پرسش ها هر چه باشد پرسشی دیگر ...

غزالی از جمله اندیشمندانی است که به مساله ی توجیه باور به وجود خدا پرداخته است .وی برای خداباوری چهار الگوی مختلف مطرح می کند که عبارتند از؛ الگوی خداباوری پیامبران، الگوی خدا باوری اولیاء، الگوی خداباوری متکلمان و الگوی خداباوری عوام. او هر یک از این الگوها را مناسب برای گروهی خاص از مردم می داند. غزالی معتقد است در میان چهار الگوی ذکر شده بالاترین درجه ی باور به خدا در الگوی خداباوری پیامبران...

در این مقاله ضمن طرح بیان تاریخی شهید زیدبن علی(ع) در نفی اکثریت مذموم، مسئله اکثریت و اقلیت در قرآن کریم با اکثریت و اقلیت مصطلح در علوم سیاسی مقایسه و به این نتیجه رسیده است که اکثریت «لایعقلون و لایعلمون» در قرآن اکثریت مخالفین انبیاء و راه حق است و اصطلاح اکثریت و اقلیت در علوم سیاسی مربوط به امور حکومتی و اجرایی در زمینه انتخاب یک راه حل و یا فرد اصلح از بین صالحین است. به این معنی نه تنها...

ابن عربی، برزخ را به معنای حدّ فاصل بین دو چیز می داند که معرفت آن امری عقلانی است امّا وجود آن امری خیالی است. وی مراتب وجودیِ برزخ را به برزخ نزولی (اعیان ثابته) و برزخ صعودی (برزخ پس از مرگ) تقسیم می کند.به زعم وی، مفهوم و مصداق خیال، حقیقتی است که «نه موجود، و نه معدوم» یا «هم موجود، و هم معدوم» است؛ از این رو،اگرچه این امر به ظاهر تناقض نماست امّا نه تنها متناقض نیست، بلکه حاکی از رابطه خاصّی ا...

یکی از تعالیم انبیاء،چگونگی برخورد و رفتار با مردم و بویژه پیروان ادیان است.در این مقالهبا سؤال چگونگی مواجهه با پیروان ادیان دیگر بهبررسی این موضوع با روش تطبیقی (مقارنهالادیان) در قرآن و عهدین پرداخته شده است. قرآن، همانگونه که به سایر جوانب مرتبط با زندگی بشر به طور جامع و کامل توجّه داشته و پرداخته، به این امر نیز توجّه وافر و شایانی داشته است و دائماً جنبه ی اعتدال را گرفته است. برخورد با آنه...

علم تاریخ حاصل انضمام مورخان به گزارش واقعیت های تاریخی است و تداخل افق های زمانی حال و گذشته را در خود دارد. افق زمانی حال در پرتو دانش، بینش، ارزش، و روش مورخان نمود پیدا می کند و مورخان این ویژ گی ها را مرهون جامعة خود و شرایط حاکم بر جامعة جهانی اند. اگر اندوخته های فکری و معرفتی مورخان در زبان و ادبیات آن ها، اعم از گفتاری، مفهومی، و نوشتاری، خلاصه شود و از علم تاریخ برداشتی پویا و متناسب ...