روندهای ترجمه در تاریخ ایران و تشخیص نسبت آن با تحولات فکری و اجتماعی، به عنوان شاخص تعیین کارویژۀ ترجمه در دو دورۀ ایران باستان و عصر تمدن اسلامی در این مقاله بررسی شده اند. مفهوم ترجمه به دو معنی در این مقاله به کار رفته است: «بازگردانی گفتار یا نوشتار از زبانی به زبان دیگر» و «بازخوانی یک فرهنگ در یک فرهنگ دیگر، به مثابۀ امری میان فرهنگی یا ارتباطی یا میان اجتماعی». منبع استناد در گذشتۀ تاری...

معادل یابی واژگانی یک فعّالیّت ذهنی است که در لایه های مختلف ذهن صورت می گیرد. معادل یابی و ترجمه در سطح اوّلین لایة ذهن، کارمترجم نوآموزی است که هنوز در کار ترجمه تجربه ای نیندوخته است و تحت تأثیر ترجمة متون کهن یاد گرفته که معنای هر کلمه را زیر آن کلمه بنویسد و هراس دارد که معنای کلمه را به دقّت وارسی کند و مترادف هایی را که به ذهنش می رسد، در متن ترجمه بیاورد. این مقاله در پی آن است تا راهکارهای...

آلمانی ها قبل از کشورهای دیگر اروپایی با حافظ آشنا شدند. آدام اولئاریوس مترجم اولین هیأتی بود که از آلمان به ایران آمد. او در سفرنامه اش، اطلاعاتی از ادبیات ایران به دست داد، که سبب آشنایی شارل رویچکی با حافظ و ترجمه چند غزل از او به زبان لاتین و آلمانی گردید. اولین ترجمه کامل دیوان حافظ توسط فون هامر در سال 1812 به انجام رسید. گوته از این ترجمه بهره برد و دیوان غربی شرقی خود را سرود.  پس از او...

آموزش ترجمه حرفه ای، نوعی فرآیند آموزشی است که بر پایه یادگیری صورت می پذیرد و در آن دانشجوی مترجمی نقشی محوری و پویا ایفا می کند. طبق تعریف فیولا از چهارچوب آموزشی ترجمه حرفه ای، دانشجوی مترجمی به عنوان اولین و مهم ترین عنصر تشکیل دهنده چهارچوب، با توجه به دانش از پیش آموخته، انگیزه ها و نیاز هایش به محتواهای آموزشی گوناگون معرفی می شود. بر اساس مدلی که کِرالی طبق رویکرد «سازاگرایی اجتماعی» توص...

هدف روش جدید متداول در ترجمه ارائه متنی است که معنی قابل فهم و سبک معمولی داشته باشد. بسیاری از نظریه پردازان ترجمه بر این عقیده اند که مترجم باید تلاش کند ترجمه ای ارائه دهد که از نظر معنی واضح و قابل فهم ، از نظر سبک معمولی، و از نظر زبان طبیعی باشد. برای رسیدن به این هدف، مترجم مجاز و گاهی مجبور است طبق معیارهای زبان مقصد تعدیل هایی مانند اطناب و ایجاز در ترجمه انجام دهد. اما باید دانست که د...

کتاب هنر و وهم art and illusion که از مهم ترین کتاب های ارنست گامبریچ ernst gombrich در زمینه روان شناسی بازنمایی تصویر است، به همت دکتر امیرحسین ندایی، عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس، به فارسی ترجمه شده و از سوی نشر افراز چاپ و منتشر شده است. جای خالی این کتاب پس از ترجمه و انتشار کتاب تاریخ هنر the story of art )گامبریچ، ارنست هاونس.ت اریخ هنر. ترجمه: علی رامین. تهران: نشر نی، 1379 ( وت حول...

بیت­الحکمه نخستین و بزرگترین مرکز فرهنگی جهان اسلام در دوره عباسی بوده و به عنوان عامل اصلی اعتلای نهضت ترجمه در این دوره محسوب می شد. به دنبال این نهضت و تولیدات علمی آن منزلت دولت اسلامی ارتقا یافته و روابط آن با سایر کشورها قانون­مند شد. از این زمان به بعد مسلمانان در حوزه های مختلف علمی پرچم رشد و شکوفایی را به دوش کشیدند، تشویق خلفای عباسی نیز باعث شد تا بیت­الحکمه اهمیت بیشتری پیدا کرده و...

مجموعه حاضر مشتمل بر نه فصل می باشد. فصل اول به مسائل عمومی ترجمه، همچون تاریخچه ترجمه، نظریه های ترجمه، وظیفه مترجم و مشکلات ترجمه اختصاص دارد که به اختصار بحث شده است . رابطه زبانشناسی و کامپیوتر موضوع فصل دوم می باشد که طی آن شاخه جدیدی از زبان شناسی بنام زبان شناسی کامپیوتری و همچنین تاثیر دیدگاه زبانشناسان بر تحول و پیشرفتهای حاصله در زمینه ترجمه ماشینی مطرح خواهد شد. از آنجائیکه موضوع مور...

هدف این مطالعه بررسی رابطه میان دانش های موجود در توانش ترجمه، یعنی دانش زبانی، دانش متنی، دانش فرهنگی، دانش ترجمه ای، و کیفیت ترجمه ادبی در میان دانشجویان کارشناسی و ارشد ترجمه می بود. برای این منظور آزمون های مناسب برای سنجش هر یک دانش های موجود در توانش ترجمه تهیه و یک زانر خاص انتخاب گردید. بس از آن، تمامی ابزار های تحقیق مورد بازنگری، پایلوت و ویرایش مجدد قرار گرفتند. در نهایت، متن مبدا که...

since its introduction in 1959, translation quality assessment (tqa) has been among the most addressed research topics in translation studies. during recent years, there has been a crucial increase on the study of tqa. various methods have come on scene. although these methods are based on scientific theories, most of them have remained at the level of theory. juliane house’s model is among tho...