نفثه‎المصدور یکی از شاهکارهای بدیع نثر فنی و مصنوع در حوزة زبان و ادب فارسی است که شهاب‎الدین محمد خرندزی زیدری نسوی آن را در شرح مصائب روزگار جلال‎الدین خوارزمشاه در زمان حملة مغول نوشته است. این کتاب دارای نثری منشیانه و فصیح است که نویسنده در تصنیف آن توجه فراوانی به کاربرد آرایه‌های بدیعی، بیانی، آیات، احادیث و لغات و اصطلاحات عربی دارد. سؤال مطرح این است که آیا نویسنده در کاربرد آرایه‏های ...

صباحی بیدگلی از پیش‌آهنگان و شاعران پرآوازۀ سبک دورۀ بازگشت ادبی است و در میان شاعران این سبک، رتبتی ممتاز دارد. او در سرودن انواع شعر (غزل، قصیده، ترکیب‌بند، مثنوی و...) طبع خود را آزموده و در هر صنفِ سخن، به‌خوبی از عهدۀ ادای آن برآمده است. صباحی در غزلیاتِ شیرین و لطیف خود، به سخن سعدی و حافظ توجه دارد و در قصیده، کار قصیده‌سرایان بزرگ قرن پنجم و ششم سرمشق اوست. او توانسته است با به‌کارگیری ان...

هر نویسنده و متفکری بر حسب عوامل مختلف فردی و اجتماعی برای ایجاد ارتباط فکری و بیانی با مخاطبان ،سبک خاصی را برای تخاطب بر می گزیند. در این تحقیق سعی شده است ابزار و شیوه های بیانی به کار رفته در«کیمیای سعادت » و« مرصادالعباد » به عنوان دو اثر مهم در حوزه تعلیمی _ عرفانی مشخص شود وسپس وجوه اشتراک و افتراق قالب ها و چهاچوبهای موجود در این دو اثر آشکار گردد.ومشخص شود که کدامیک از نویسندگان این دو...

پایان نامه حاضر، درصدد است با بازخوانی و تحلیل آرای عرفانی بدیع الزمان نورسی که در کلیات رسائل النور ارائه شده است، گامی ولو کوچک در جهت شناساندن بهتر و بیشتر این عارف برجسته معاصر، به جامعه علمی ایران بردارد. بر اساس شواهد و قراین، نورسی ابتدا بر طریقت نقشبندیه سیر و سلوک می کرده است؛ اما سرانجام با الهام از قرآن، طریقت نوری را بر پایه چهار اصطلاح قرآنی: عجز، فقر، شفقت و تفکر ابداع کرد که در ...

در جوامع کنونی در عین اینکه فردیت و هویت افراد حایز اهمیت است، توجه به ظاهر و استفاده از فرهنگ مصرفی به عنوان یک روش ابراز وجود بسیار مورد توجه قرار گرفته است. تظاهر به داشتن ثروت، مدرک، زیبا بودن، از متد¬های رایج برای متمایز بودن از سایر افراد جامعه می¬باشد. همچنین در جوامع مدرن فرهنگ مصرفی به رمزگان اجتماعی تبدیل شده¬است، مد و معناهای زیباشناسانه¬ی آن به منبعی برای دادوستد نمادین جوانان تبدیل...

صائب از جمله شاعران مشهور در مضمون پردازی و ابتکار معانی بدیع است. تصویرآفرینی های بکر و نغز مشخصه ی اصلی آثار شعری اوست. در دیوان وی چون دیگر شاعران از اکثر سازهای رایج یاد شده است. هدف وی از کاربرد واژگان موسیقی، بیان این هنر نبوده بلکه در بیشتر موارد به مدد موسیقی و اصطلاحات آن با صور ذهنی خویش نکات حکمی، اخلاقی، عرفانی، عاشقانه و... را برای خواننده مطرح ساخته است. او گاهی برای بیان این حقای...

مقامه های فارسی و عربی با وجود فراوانی و تنوع ظاهری، بنیانی همبسته دارند که حاصل ساختار روایی مشترک آن ها است. هدف اصلی این پژوهش، کشف و شناخت این ساختار روایی مشترک است. بدین منظور بر پایة «نظریة ریخت‏شناسی ولادیمیر پراپ» به ارزیابی 124 مقامة موجود در کتاب های مقامات بدیع الزمان همدانی، مقامات حریری و مقامات حمیدی پرداختیم و دریافتیم که ساختار روایات مقامه های فارسی و عربی از نظر انواع قهرمان ...

کتاب دلائل الإعجاز فی علم المعانی از جرجانی امامِ بلاغت است. ظاهراً در این کتاب باید مسائل مربوط به فنّ معانی بحث شود، ‌ولی چنین نیست بَلْ در این کتاب از: کنایه، استعاره،‌ تمثیل، تشبیه و مجاز هم بحث شده؛ همان طوری که در کتاب دیگر عبدالقاهر به نام «اسرار البلاغة فی علم البیان» از مباحث‌ِ مربوطِ به علمِ معانی مانند: تقدیم،‌تأخیر، حذف، فصل، وصل، التفات، ایجاز و اِطناب هم سخن گفته شده است. یا مثلاً در کتاب ...

حس آمیزی یک تکنیک بلاغی و هنری است که با بسط و غنی سازی تصویر شعری از راه انتقال حواس پنج‌گانه از حسی به حس دیگر دامنه خیال پردازی شاعر را گسترش می‌دهد و منجر به آفرینش تصاویری بدیع متفاوت و تأثیرگذار می‌شود. حس آمیزی به عنوان آرایه‌ای ادبی، تکینیکی است از چندین صنعت، که هم از شاخه‌های علم بیان و هم از تقسیم بندی‌های علم بدیع محسوب می‌گردد. تلفیق حواس در خلق تصاویر منحصربه‌فرد ادبی و انتقال بی ...